Α. Κλεάνθους: Στόχος οι ξένοι θεσμικοί
Το μεγαλύτερο στοίχημα στη δεκάχρονη ιστορία του βάζει το ΧΑΚ, ποντάροντας στην προσέλκυση θεσμικών κεφαλαίων μέσω της κοινής πλατφόρμας διαπραγμάτευσης με το ΧΑΑ. «Το άνοιγμα ενός χρηματιστηρίου προς τον έξω κόσμο είναι επιβεβλημένο», τονίζει σε συνέντευξη του στη StockWatch, ο Πρόεδρος του ΧΑΚ, Άκης Κλεάνθους. Ο κ. Κλεάνθους παραδέχεται ότι το εγχείρημα εμπερικλείει δυσκολίες και κινδύνους. Εκτιμά, ωστόσο, ότι μέχρι την ολοκλήρωση της πλατφόρμας στο τέλος του χρόνου, το ΧΑΚ θα είναι έτοιμο να τους αντιμετωπίσει. Στη συνέντευξη ο κ. Κλεάνθους, αποκαλύπτει σειρά αλλαγών που θα επέλθουν τους προσεχείς μήνες στην κυπριακή κεφαλαιαγορά: την αλλαγή των κριτηρίων για εισαγωγή στις διάφορες αγορές, την εισαγωγή του θεσμού της δημοπρασίας για μετοχές με χαμηλή εμπορευσιμότητα, και την επέκταση του ωραρίου του ΧΑΚ μέχρι τις 5μμ. Στόχος είναι η ενίσχυση της ρευστότητας του ΧΑΚ και η δραστηριοποίηση ξένων θεσμικών κεφαλαίων. «Δεν το κρύβω ότι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον από θεσμικούς επενδυτές γιατί βλέπουν ότι ανοίγει μια νέα αγορά», σημειώνει. Μιλά επίσης για τα αμοιβαία κεφάλαια και κάνει λόγο για αποχώρηση του από το ΧΑΚ.
Του Σωκράτη Ιωακείμ
Ερ.: Πως προχωρούν οι ετοιμασίες για την κοινή πλατφόρμα;
Απ.: Το θέμα της υλοποίησης της πλατφόρμας είναι η κύρια ασχολία μας. Υπάρχουν πολλά θέματα που χρήζουν άμεσης υλοποίησης από το ΧΑΚ σε όλα τα επίπεδα, τεχνικό, θεσμικό, και το επιχειρησιακό μέρος στο οποίο επιθυμούμε η πλατφόρμα να δραστηριοποιήσει άμεσα τα ξένα θεσμικά κεφάλαια μέσω του συστήματος που χρησιμοποιά η Ελλάδα.
Σε θεσμικό επίπεδο κάνουμε αγώνα δρόμου για να προσαρμοστεί το ΧΑΚ με όλες τις διεθνείς πρακτικές τακτοποίησης ξένων θεσμικών επενδυτών όπως θέματα ανοίγματος λογαριασμών, θεματοφυλακής, εκκαθάρισης χρηματικού διακανονισμού κ.α. Ενώ χτίζεται το θεσμικό πλαίσιο αποκτούνται οι ανάλογες εμπειρίες.
Στο καθαρά επιχειρησιακό κομμάτι απομένει η ενημέρωση και η επιμόρφωση όλων των συντελεστών που μας αφορούν τόσο στην Κύπρο, όσο και στο εξωτερικό. Δεν το κρύβω ότι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον από θεσμικούς επενδυτές γιατί βλέπουν ότι ανοίγει μια νέα αγορά και δεν είναι κρυφό μυστικό ότι η Κύπρος απέτυχε να δραστηριοποιήσει θεσμικά κεφάλαια για πολλούς λόγους όπως για την κατάσταση που επικρατούσε το 1999 όταν άρχισε η πτώση του χρηματιστηρίου.
Ερ.: Μεγάλο ρίσκο για το ΧΑΚ η κοινή πλατφόρμα, έτσι;
Απ.: Το άνοιγμα ενός χρηματιστηρίου προς τον έξω κόσμο είναι επιβεβλημένο. Ασχέτως αν οι συνθήκες δεν επέτρεψαν στο ΧΑΚ να είναι εύκολα προσβάσιμο προς τους ξένους, με την κοινή πλατφόρμα θα μπορεί να γίνει προσβάσιμο. Δυσκολίες θα υπάρξουν, όμως το ΧΑΚ πρέπει να βρει τους τρόπους και τα μέσα να φέρει αυτά τα κεφάλαια.
Το χρηματιστήριο έχοντας μπροστά του μια νέα τάξη πραγμάτων θα αντιμετωπίσει οπωσδήποτε κινδύνους. Εμείς είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε αυτούς τους κινδύνους.
Όριο εμπορευσιμότητας για κύρια
Ερ.: Για ποιους κινδύνους μιλάτε;
Απ.: Γνωρίζουμε ότι είμαστε μια ρηχή αγορά η οποία μπορεί να βρεθεί μπροστά σε επιτήδειους. Στην Κύπρο μπορεί να αποτρέψαμε χειραγώγηση τιμών ελέω Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς όμως ένα χρηματιστήριο δεν πρέπει να λειτουργεί σε πλαίσια εκφοβισμού, αλλά να έχει όλα τα απαιτούμενα εργαλεία για να αποτρέψει όλους τους κινδύνους.
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι ο στόχος της άμεσης πρόσβασης θεσμικών κεφαλαίων στο κυπριακό χρηματιστήριο θα επιτευχθεί λόγω του ότι έχουμε διασφαλίσει τις διαδικασίες μας, τα συστήματα και το θεσμικό πλαίσιο που να επιτρέπει την άμεση προσβασιμότητα.
Δεν έχουμε ψευδαισθήσεις ότι θα απορροφήσουν επιπρόσθετη ρευστότητα όλες οι εταιρείες του κυπριακού χρηματιστηρίου. Υπάρχουν σοβαροί προβληματισμοί και πιθανόν μέχρι το τέλος του μήνα να παρθούν κάποιες αποφάσεις όσον αφορά την ολοκλήρωση της αναμόρφωσης των αγορών μας, που ξεκίνησε πριν ένα περίπου χρόνο για να μην εκμεταλλεύονται κάποιοι μέσω χειραγώγησης συγκεκριμένες μετοχές ή και ολόκληρο το χρηματιστήριο.
Ερ.: Τι θα κάνετε δηλαδή;
Απ.: Στόχος μας είναι να ψηλώσουμε τον πήχη τόσο στην κύρια όσο και στην παράλληλη αγορά. Θα υπάρξουν κάποια νέα κριτήρια ή προϋποθέσεις, το να είναι κάποιος σε μια αγορά, όπως την εμπορευσιμότητα, κάτι που δεν μπορούσε να γίνει προηγουμένως γιατί δεν υπήρχε ρευστότητα.
Ερ: Δηλαδή;
Απ.: Σε υγιείς αγορές οι θεσμικοί επενδυτές μπαίνουν σε εταιρείες που έχουν εμπορευσιμότητα. Μια εταιρεία για να μπορεί να διαπραγματεύεται στην κύρια και στην παράλληλη αγορά, πρέπει να έχει ένα ελάχιστο ποσό εμπορευσιμότητας το οποίο θα καθορισθεί στις επόμενες εβδομάδες. Εμείς δεν θέλουμε να πανικοβάλουμε τις εταιρείες και δεν θα πάρουμε αυτό το μέτρο άμεσα καθώς θέλουμε να τους δώσουμε κάποιο χρόνο προσαρμογής.
Κίνδυνοι για το ΧΑΚ;
Ερ.: Ας πάμε πίσω στην πλατφόρμα. Υπάρχει κίνδυνος για το ΧΑΚ ένας Κύπριος επενδυτής να επενδύει στην Αθήνα αντί στην Κύπρο, δεν είναι έτσι;
Απ.: Το θέμα της κοινής πλατφόρμας έχει να κάνει με την άμεση προσβασιμότητα του ΧΑΚ τόσο στους Έλληνες επενδυτές όσο και στους ξένους. Όταν μιλάμε για την ελληνική κεφαλαιαγορά βλέπουμε κάποια πλεονεκτήματα τα οποία δεν είχαμε την ευχέρεια να δούμε στην Κύπρο, διότι δεν είχαμε την κατάλληλη προπαίδεια και την ανάπτυξη τέτοιων κεφαλαίων. Το νέο σύστημα που θα διαπραγματεύονται οι κυπριακές εισηγμένες εταιρείες έχει τη ευχέρεια να απευθυνθεί και σε ξένους λόγω της δυνατότητας του Remote Membership (μέλος εξ’ αποστάσεως). Αυτό μας βοηθά γιατί προχωράμε ως δύο χρηματιστήρια, το ελληνικό και το κυπριακό, τα οποία θα έχουν το ίδιο κόστος πρόσβασης.
Αλλάζει το ωράριο
Ερ.: Υπάρχουν όμως άλλα θεσμικά πλεονεκτήματα στην Ελλάδα, όπως το ωράριο...
Απ.: Αυτό το θέμα δεν πρέπει να απασχολεί τον απλό επενδυτή. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι δεν μπορεί να κλείνει το κυπριακό χρηματιστήριο η ώρα 13:00 και να συνεχίζουν οι άλλες ευρωπαϊκές αγορές μέχρι τις 16:30. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η μετοχή της Τράπεζας Κύπρου που είναι εισηγμένη σε δύο χρηματιστήρια. Το θέμα του ωραρίου δεν πιστεύω ότι μπορεί να διαφοροποιήσει οτιδήποτε στον Κύπριο σήμερα.
Ερ.: Πότε να αναμένουμε αλλαγή ωραρίου; Ποια μορφή θα λάβει;
Απ.: Η αλλαγή στο ωράριο θα γίνει με την έναρξη της κοινής πλατφόρμας. Αυτό που απομένει είναι η κατάληξη του κοινού δείκτη ΧΑΚ-ΧΑΑ ο οποίος για να επιτύχει πρέπει να είναι συμβατός στο ωράριο. Βλέπουμε τις προϋποθέσεις εισαγωγής νέων εταιρειών στον κοινό δείκτη και σίγουρα οι εταιρείες που θα επιλεγούν θα τηρούν πλήρως το ωράριο. Όσον αφορά τις υπόλοιπες εταιρείες ανάλογα με το τι επιδιώκει το χρηματιστήριο κάποιες θα πάνε σε δημοπρασία γιατί δεν έχουν εμπορευσιμότητα.
Ερ.: Έχετε καταλήξει με τη συντεχνία για το ωράριο;
Απ.: Δεν έχουν ολοκληρωθεί οι συζητήσεις με τις Συντεχνίες. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι η κύρια αγορά θα ξεκινά στις 11:00 και θα τελειώνει στις 16: 30 ενώ το Χρηματιστήριο θα κλείνει στις 17: 00. Η διεύθυνση του ΧΑΚ πάντως κάνει εσωτερική μελέτη για να φέρει προτάσεις και εισηγήσεις για το θέμα του ωραρίου.
Προκλήσεις για κυπριακές ΕΠΕΥ
Ερ.: Τα μέλη του ΧΑΚ θα εκτεθούν απότομα στον ανταγωνισμό από Ελλαδίτες συναδέλφους τους. Ποια θα είναι η μεγαλύτερη πρόκληση;
Απ.: Τα δικά μας μέλη είναι πλήρως εναρμονισμένα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και δεν έχουν διαφορές οι συνθήκες και τα θέματα των υποχρεώσεων τους με τα ελλαδικά χρηματιστηριακά γραφεία. Η κοινή πλατφόρμα θα φέρει περισσότερη δουλειά στα κυπριακά χρηματιστηριακά γραφεία και θα αυξήσει και τη ρευστότητα τους.
Ερ.: Πως θα μπορεί ένα κυπριακό χρηματιστηριακό γραφείο να κάνει πράξεις στο ΧΑΑ;
Απ.: Στα υφιστάμενα μέλη του κυπριακού χρηματιστηρίου θα δοθεί η ευχέρεια εφόσον το επιθυμούν να γραφτούν και μέλη του ελλαδικού χρηματιστηρίου. Αυτό μπορεί να το πράξουν ενημερώνοντας την κυπριακή εποπτική αρχή ότι σκοπεύουν να δραστηριοποιηθούν στο ελλαδικό χρηματιστήριο. Ακολούθως θα απευθυνθούν στο ΧΑΑ για να αιτηθούν την εγγραφή τους ως μέλη.
Αυτό που συμφωνήσαμε με το ΧΑΑ είναι ότι για τα υφιστάμενα μέλη των δύο χρηματιστηρίων δεν θα υπάρξουν τα πρωτογενή δικαιώματα εγγραφής τους στα δύο χρηματιστήρια που σημαίνει ότι δεν θα έχουν κόστος εγγραφής. Το μόνο που έχουν υποχρέωση είναι εγγυητική €200 χιλ. που θα καταβληθεί για τον κίνδυνο του αντισυμβαλλομένου το οποίο πρέπει να καταβάλουν στο χρηματιστήριο της Αθήνας για να μπορούν να δραστηριοποιηθούν και εκεί.
Ερ.: Τι αλλαγές έπονται τους επόμενους λίγους μήνες;
Απ.: Πλέον οι λογαριασμοί στα χρηματιστηριακά γραφεία θα διαπραγματεύονται σε ευρώ, με την έναρξη της κοινής πλατφόρμας. Επιδιώκουμε να υπάρξει το όσο το δυνατό λιγότερο κόστος στην μετατροπή της λίρας σε ευρώ. Στόχος μας είναι η προσέλκυση θεσμικών κεφαλαίων αν είναι δυνατό και από την πρώτη μέρα λειτουργίας της κοινής πλατφόρμας.
Ερ.: Ποιες κυπριακές εταιρείες θα μπουν στη διεθνή αγορά;
Απ.: Με τις προκαταρκτικές συζητήσεις που έχουν γίνει για τις προϋποθέσεις εισαγωγής στη διεθνή αγορά, που αφορούν την κεφαλαιοποίηση €100 εκ. και άνω, την έκδοση τριμηνιαίων αποτελεσμάτων και οικονομικών εκθέσεων στα αγγλικά θα μπουν στη διεθνή αγορά έξι εταιρείες. Οι εταιρείες αυτές είναι η Τράπεζα Κύπρου, η Λαϊκή Τράπεζα, η Ελληνική Τράπεζα, η Λούης, τα Τσιμεντοποϊία Βασιλικού, και η Vision International. Αν αποφασίσουμε όμως ότι θα λάβουμε υπόψη και το κριτήριο της εμπορευσιμότητας του 15% μόνο μια εταιρεία το πληρεί, η Τράπεζα Κύπρου.
Αμοιβαία κεφάλαια
Ερ.: Ας πάμε στα αμοιβαία κεφάλαια. Γεφύρι της Άρτας φαίνεται το όλο project…
Απ.: Για το ΧΑΚ το θέμα των αμοιβαίων κεφαλαίων είχε κλείσει εδώ και αρκετό καιρό μετά τη συμφωνία μας με το Υπουργείο Οικονομικών, για φορολογία τύπου Λουξεμβούργου. Υπήρξε από το ΣΕΛΚ μια άλλη εναλλακτική πρόταση η οποία έχρηζε μελέτης, αφού διαφοροποιούσε σε μεγάλο βαθμό τη δική μας πρόταση. Το όλο θέμα θα ξεκαθαρίσει οριστικά αυτό το μήνα μετά από συνάντηση μας με το ΤΕΠ όπου θα δούμε τα πλεονεκτήματα που έχει η πρόταση των Λογιστών, για τη διατήρηση του δικαιώματος διεκδίκησης οφέλους από τις συμφωνίες για αποφυγή διπλής φορολογίας, που όπως υποστηρίζουν έχει η Κύπρος σε σχέση με το Λουξεμβούργο.
Ερ.: Η αμνηστία έχει τελειώσει, το ΧΑΚ ήδη κερδίζει 35% από πέρσι, μήπως θα είναι πλέον αργά;
Απ.: Τα αμοιβαία κεφάλαια δεν θα μας λύσουν εδώ και τώρα το πρόβλημα. Εμείς τα βλέπουμε ως ένα θεσμό που θα εξυπηρετήσει την κυπριακή οικονομία και τον Κύπριο καταθέτη. Αμοιβαία κεφάλαια έχουν έρθει αρκετά στην Κύπρο, τα οποία όμως επενδύουν σε ξένες αγορές. Θεωρώ ότι τα εγχώρια αμοιβαία κεφάλαια θα δραστηριοποιούνται με την έναρξη της κοινής πλατφόρμας.
Θεματοφυλακή
Ερ.: Οι ξένοι θέλουν θεματοφύλακα. Εσείς καθυστερείτε...με αποτέλεσμα να αγοράζουν την BOC στο ΧΑΑ και να χάνουν εισοδήματα τα μέλη σας. Τα σχόλια σας, παρακαλώ.
Απ.: Αν είχε κάποιους που ήθελαν να ξεκινήσει η θεματοφυλακή το συντομότερο δυνατό αυτοί είμαστε εμείς. Δυστυχώς δεν υπάρχει έννοια του θεματοφύλακα που να είναι μέρος της εκκαθάρισης του χρηματικού διακανονισμού. Το γεγονός ότι έπρεπε να αλλάξουμε συστήματα ήταν για μας δίκοπο μαχαίρι.
Όμως για να είμαι ειλικρινής δεν είδα την έντονη δραστηριοποίηση των μελών μας ή οποιονδήποτε ενδιαφερόμενων που να ζητούν επίμονα τη θεματοφυλακή για να βρεθεί μια λύση. Εμείς κάναμε μια ενδιάμεση πρόταση στα μέλη μας η οποία όμως δεν τους ικανοποιούσε.
Φυγή εταιρειών...
Ερ.: Η μια εταιρεία μετά την άλλη αποχωρούν από το ΧΑΚ. Βλέπετε στο μέλλον ένα ΧΑΚ με 80 αντί 160 εταιρείες;
Απ.: (γέλια) Ο αριθμός δεν είναι σημαντικός. Ακόμη και 500 εταιρείες να είχαμε δεν σημαίνει ότι όλες αξίζουν για να είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο. Εμείς βλέπουμε θέματα ταξινόμησης εταιρειών βάση των αποδόσεων τους. Οι πολύ μικρές εταιρείες δύσκολα μπορούν να ανταγωνιστούν και να προσελκύσουν θεσμικά κεφάλαια λόγω του ότι η χαμηλής κεφαλαιοποίησης εταιρείες, εγκυμονούν περισσότερους κινδύνους από ότι οι μεγάλες εταιρείες. Επιθυμούμε να δούμε λιγότερες εταιρείες, πιο μεγάλης κεφαλαιοποίησης που να έχουν δυνατότητα ανάπτυξης και σε ξένες αγορές πράγμα που θα συμβάλει και στην ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας.
Ερ.: Έπεται ξεκαθάρισμα εταιρειών;
Απ.: Έπεται ολοκλήρωση της πολιτικής του Συμβουλίου του ΧΑΚ, όσον αφορά τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες των εταιρειών που είναι εισηγμένες έναντι του χρηματιστηρίου και των μετόχων τους. Είναι γνωστό ότι διαγράφηκαν εταιρείες οι οποίες καθυστέρησαν να παρουσιάσουν τις οικονομικές τους εκθέσεις. Δεν νοείται να υπάρχει εταιρεία που να καθυστερεί να παρουσιάζει τις οικονομικές της καταστάσεις γιατί αυτό το πράγμα σημαίνει την αυτόματη διαγραφή της. Υπάρχει πλήρης συμφωνία σε αυτό το θέμα με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς
Ερ.: Τι θα γίνει με αυτές που έχουν κεφαλαιοποίηση κάτω των £600 χιλ;
Απ.: Πιθανόν αυτές οι εταιρείες να είναι οι πρώτες που θα πάνε σε δημοπρασία και δεν θα είναι σίγουρα ούτε στην κύρια, ούτε στην παράλληλη αγορά. Αν έχουν μικρή κεφαλαιοποίηση είναι λογικό να μην μπορούν να έχουν εμπορευσιμότητα.
«Ελπίζω σύντομα να αποχωρήσω»...
Ερ.: Μέχρι ποτέ θα είναι Πρόεδρος του ΧΑΚ ο Άκης Κλεάνθους;
Απ.: Ελπίζω όχι πολύ (γέλια). Ο λόγος που έμεινα στο νέο ΔΣ, ήταν γιατί πίστεψα σε αυτούς και θεωρώ ότι με τη λειτουργία της κοινής πλατφόρμας ότι μπορούσα να δώσω το έδωσα. Ελπίζω σύντομα να αποχωρήσω.
Ερ.: Θα αποχωρήσετε λόγω και των Βουλευτικών Εκλογών; Θα είστε στο ψηφοδέλτιο του ΔΗΚΟ;
Απ.: Όχι δεν με απασχολεί καθόλου αυτό το θέμα και δεν επιθυμώ να είμαι υποψήφιος στις Βουλευτικές εκλογές.
Του Σωκράτη Ιωακείμ
Ερ.: Πως προχωρούν οι ετοιμασίες για την κοινή πλατφόρμα;
Απ.: Το θέμα της υλοποίησης της πλατφόρμας είναι η κύρια ασχολία μας. Υπάρχουν πολλά θέματα που χρήζουν άμεσης υλοποίησης από το ΧΑΚ σε όλα τα επίπεδα, τεχνικό, θεσμικό, και το επιχειρησιακό μέρος στο οποίο επιθυμούμε η πλατφόρμα να δραστηριοποιήσει άμεσα τα ξένα θεσμικά κεφάλαια μέσω του συστήματος που χρησιμοποιά η Ελλάδα.
Σε θεσμικό επίπεδο κάνουμε αγώνα δρόμου για να προσαρμοστεί το ΧΑΚ με όλες τις διεθνείς πρακτικές τακτοποίησης ξένων θεσμικών επενδυτών όπως θέματα ανοίγματος λογαριασμών, θεματοφυλακής, εκκαθάρισης χρηματικού διακανονισμού κ.α. Ενώ χτίζεται το θεσμικό πλαίσιο αποκτούνται οι ανάλογες εμπειρίες.
Στο καθαρά επιχειρησιακό κομμάτι απομένει η ενημέρωση και η επιμόρφωση όλων των συντελεστών που μας αφορούν τόσο στην Κύπρο, όσο και στο εξωτερικό. Δεν το κρύβω ότι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον από θεσμικούς επενδυτές γιατί βλέπουν ότι ανοίγει μια νέα αγορά και δεν είναι κρυφό μυστικό ότι η Κύπρος απέτυχε να δραστηριοποιήσει θεσμικά κεφάλαια για πολλούς λόγους όπως για την κατάσταση που επικρατούσε το 1999 όταν άρχισε η πτώση του χρηματιστηρίου.
Ερ.: Μεγάλο ρίσκο για το ΧΑΚ η κοινή πλατφόρμα, έτσι;
Απ.: Το άνοιγμα ενός χρηματιστηρίου προς τον έξω κόσμο είναι επιβεβλημένο. Ασχέτως αν οι συνθήκες δεν επέτρεψαν στο ΧΑΚ να είναι εύκολα προσβάσιμο προς τους ξένους, με την κοινή πλατφόρμα θα μπορεί να γίνει προσβάσιμο. Δυσκολίες θα υπάρξουν, όμως το ΧΑΚ πρέπει να βρει τους τρόπους και τα μέσα να φέρει αυτά τα κεφάλαια.
Το χρηματιστήριο έχοντας μπροστά του μια νέα τάξη πραγμάτων θα αντιμετωπίσει οπωσδήποτε κινδύνους. Εμείς είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε αυτούς τους κινδύνους.
Όριο εμπορευσιμότητας για κύρια
Ερ.: Για ποιους κινδύνους μιλάτε;
Απ.: Γνωρίζουμε ότι είμαστε μια ρηχή αγορά η οποία μπορεί να βρεθεί μπροστά σε επιτήδειους. Στην Κύπρο μπορεί να αποτρέψαμε χειραγώγηση τιμών ελέω Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς όμως ένα χρηματιστήριο δεν πρέπει να λειτουργεί σε πλαίσια εκφοβισμού, αλλά να έχει όλα τα απαιτούμενα εργαλεία για να αποτρέψει όλους τους κινδύνους.
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι ο στόχος της άμεσης πρόσβασης θεσμικών κεφαλαίων στο κυπριακό χρηματιστήριο θα επιτευχθεί λόγω του ότι έχουμε διασφαλίσει τις διαδικασίες μας, τα συστήματα και το θεσμικό πλαίσιο που να επιτρέπει την άμεση προσβασιμότητα.
Δεν έχουμε ψευδαισθήσεις ότι θα απορροφήσουν επιπρόσθετη ρευστότητα όλες οι εταιρείες του κυπριακού χρηματιστηρίου. Υπάρχουν σοβαροί προβληματισμοί και πιθανόν μέχρι το τέλος του μήνα να παρθούν κάποιες αποφάσεις όσον αφορά την ολοκλήρωση της αναμόρφωσης των αγορών μας, που ξεκίνησε πριν ένα περίπου χρόνο για να μην εκμεταλλεύονται κάποιοι μέσω χειραγώγησης συγκεκριμένες μετοχές ή και ολόκληρο το χρηματιστήριο.
Ερ.: Τι θα κάνετε δηλαδή;
Απ.: Στόχος μας είναι να ψηλώσουμε τον πήχη τόσο στην κύρια όσο και στην παράλληλη αγορά. Θα υπάρξουν κάποια νέα κριτήρια ή προϋποθέσεις, το να είναι κάποιος σε μια αγορά, όπως την εμπορευσιμότητα, κάτι που δεν μπορούσε να γίνει προηγουμένως γιατί δεν υπήρχε ρευστότητα.
Ερ: Δηλαδή;
Απ.: Σε υγιείς αγορές οι θεσμικοί επενδυτές μπαίνουν σε εταιρείες που έχουν εμπορευσιμότητα. Μια εταιρεία για να μπορεί να διαπραγματεύεται στην κύρια και στην παράλληλη αγορά, πρέπει να έχει ένα ελάχιστο ποσό εμπορευσιμότητας το οποίο θα καθορισθεί στις επόμενες εβδομάδες. Εμείς δεν θέλουμε να πανικοβάλουμε τις εταιρείες και δεν θα πάρουμε αυτό το μέτρο άμεσα καθώς θέλουμε να τους δώσουμε κάποιο χρόνο προσαρμογής.
Κίνδυνοι για το ΧΑΚ;
Ερ.: Ας πάμε πίσω στην πλατφόρμα. Υπάρχει κίνδυνος για το ΧΑΚ ένας Κύπριος επενδυτής να επενδύει στην Αθήνα αντί στην Κύπρο, δεν είναι έτσι;
Απ.: Το θέμα της κοινής πλατφόρμας έχει να κάνει με την άμεση προσβασιμότητα του ΧΑΚ τόσο στους Έλληνες επενδυτές όσο και στους ξένους. Όταν μιλάμε για την ελληνική κεφαλαιαγορά βλέπουμε κάποια πλεονεκτήματα τα οποία δεν είχαμε την ευχέρεια να δούμε στην Κύπρο, διότι δεν είχαμε την κατάλληλη προπαίδεια και την ανάπτυξη τέτοιων κεφαλαίων. Το νέο σύστημα που θα διαπραγματεύονται οι κυπριακές εισηγμένες εταιρείες έχει τη ευχέρεια να απευθυνθεί και σε ξένους λόγω της δυνατότητας του Remote Membership (μέλος εξ’ αποστάσεως). Αυτό μας βοηθά γιατί προχωράμε ως δύο χρηματιστήρια, το ελληνικό και το κυπριακό, τα οποία θα έχουν το ίδιο κόστος πρόσβασης.
Αλλάζει το ωράριο
Ερ.: Υπάρχουν όμως άλλα θεσμικά πλεονεκτήματα στην Ελλάδα, όπως το ωράριο...
Απ.: Αυτό το θέμα δεν πρέπει να απασχολεί τον απλό επενδυτή. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι δεν μπορεί να κλείνει το κυπριακό χρηματιστήριο η ώρα 13:00 και να συνεχίζουν οι άλλες ευρωπαϊκές αγορές μέχρι τις 16:30. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η μετοχή της Τράπεζας Κύπρου που είναι εισηγμένη σε δύο χρηματιστήρια. Το θέμα του ωραρίου δεν πιστεύω ότι μπορεί να διαφοροποιήσει οτιδήποτε στον Κύπριο σήμερα.
Ερ.: Πότε να αναμένουμε αλλαγή ωραρίου; Ποια μορφή θα λάβει;
Απ.: Η αλλαγή στο ωράριο θα γίνει με την έναρξη της κοινής πλατφόρμας. Αυτό που απομένει είναι η κατάληξη του κοινού δείκτη ΧΑΚ-ΧΑΑ ο οποίος για να επιτύχει πρέπει να είναι συμβατός στο ωράριο. Βλέπουμε τις προϋποθέσεις εισαγωγής νέων εταιρειών στον κοινό δείκτη και σίγουρα οι εταιρείες που θα επιλεγούν θα τηρούν πλήρως το ωράριο. Όσον αφορά τις υπόλοιπες εταιρείες ανάλογα με το τι επιδιώκει το χρηματιστήριο κάποιες θα πάνε σε δημοπρασία γιατί δεν έχουν εμπορευσιμότητα.
Ερ.: Έχετε καταλήξει με τη συντεχνία για το ωράριο;
Απ.: Δεν έχουν ολοκληρωθεί οι συζητήσεις με τις Συντεχνίες. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι η κύρια αγορά θα ξεκινά στις 11:00 και θα τελειώνει στις 16: 30 ενώ το Χρηματιστήριο θα κλείνει στις 17: 00. Η διεύθυνση του ΧΑΚ πάντως κάνει εσωτερική μελέτη για να φέρει προτάσεις και εισηγήσεις για το θέμα του ωραρίου.
Προκλήσεις για κυπριακές ΕΠΕΥ
Ερ.: Τα μέλη του ΧΑΚ θα εκτεθούν απότομα στον ανταγωνισμό από Ελλαδίτες συναδέλφους τους. Ποια θα είναι η μεγαλύτερη πρόκληση;
Απ.: Τα δικά μας μέλη είναι πλήρως εναρμονισμένα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και δεν έχουν διαφορές οι συνθήκες και τα θέματα των υποχρεώσεων τους με τα ελλαδικά χρηματιστηριακά γραφεία. Η κοινή πλατφόρμα θα φέρει περισσότερη δουλειά στα κυπριακά χρηματιστηριακά γραφεία και θα αυξήσει και τη ρευστότητα τους.
Ερ.: Πως θα μπορεί ένα κυπριακό χρηματιστηριακό γραφείο να κάνει πράξεις στο ΧΑΑ;
Απ.: Στα υφιστάμενα μέλη του κυπριακού χρηματιστηρίου θα δοθεί η ευχέρεια εφόσον το επιθυμούν να γραφτούν και μέλη του ελλαδικού χρηματιστηρίου. Αυτό μπορεί να το πράξουν ενημερώνοντας την κυπριακή εποπτική αρχή ότι σκοπεύουν να δραστηριοποιηθούν στο ελλαδικό χρηματιστήριο. Ακολούθως θα απευθυνθούν στο ΧΑΑ για να αιτηθούν την εγγραφή τους ως μέλη.
Αυτό που συμφωνήσαμε με το ΧΑΑ είναι ότι για τα υφιστάμενα μέλη των δύο χρηματιστηρίων δεν θα υπάρξουν τα πρωτογενή δικαιώματα εγγραφής τους στα δύο χρηματιστήρια που σημαίνει ότι δεν θα έχουν κόστος εγγραφής. Το μόνο που έχουν υποχρέωση είναι εγγυητική €200 χιλ. που θα καταβληθεί για τον κίνδυνο του αντισυμβαλλομένου το οποίο πρέπει να καταβάλουν στο χρηματιστήριο της Αθήνας για να μπορούν να δραστηριοποιηθούν και εκεί.
Ερ.: Τι αλλαγές έπονται τους επόμενους λίγους μήνες;
Απ.: Πλέον οι λογαριασμοί στα χρηματιστηριακά γραφεία θα διαπραγματεύονται σε ευρώ, με την έναρξη της κοινής πλατφόρμας. Επιδιώκουμε να υπάρξει το όσο το δυνατό λιγότερο κόστος στην μετατροπή της λίρας σε ευρώ. Στόχος μας είναι η προσέλκυση θεσμικών κεφαλαίων αν είναι δυνατό και από την πρώτη μέρα λειτουργίας της κοινής πλατφόρμας.
Ερ.: Ποιες κυπριακές εταιρείες θα μπουν στη διεθνή αγορά;
Απ.: Με τις προκαταρκτικές συζητήσεις που έχουν γίνει για τις προϋποθέσεις εισαγωγής στη διεθνή αγορά, που αφορούν την κεφαλαιοποίηση €100 εκ. και άνω, την έκδοση τριμηνιαίων αποτελεσμάτων και οικονομικών εκθέσεων στα αγγλικά θα μπουν στη διεθνή αγορά έξι εταιρείες. Οι εταιρείες αυτές είναι η Τράπεζα Κύπρου, η Λαϊκή Τράπεζα, η Ελληνική Τράπεζα, η Λούης, τα Τσιμεντοποϊία Βασιλικού, και η Vision International. Αν αποφασίσουμε όμως ότι θα λάβουμε υπόψη και το κριτήριο της εμπορευσιμότητας του 15% μόνο μια εταιρεία το πληρεί, η Τράπεζα Κύπρου.
Αμοιβαία κεφάλαια
Ερ.: Ας πάμε στα αμοιβαία κεφάλαια. Γεφύρι της Άρτας φαίνεται το όλο project…
Απ.: Για το ΧΑΚ το θέμα των αμοιβαίων κεφαλαίων είχε κλείσει εδώ και αρκετό καιρό μετά τη συμφωνία μας με το Υπουργείο Οικονομικών, για φορολογία τύπου Λουξεμβούργου. Υπήρξε από το ΣΕΛΚ μια άλλη εναλλακτική πρόταση η οποία έχρηζε μελέτης, αφού διαφοροποιούσε σε μεγάλο βαθμό τη δική μας πρόταση. Το όλο θέμα θα ξεκαθαρίσει οριστικά αυτό το μήνα μετά από συνάντηση μας με το ΤΕΠ όπου θα δούμε τα πλεονεκτήματα που έχει η πρόταση των Λογιστών, για τη διατήρηση του δικαιώματος διεκδίκησης οφέλους από τις συμφωνίες για αποφυγή διπλής φορολογίας, που όπως υποστηρίζουν έχει η Κύπρος σε σχέση με το Λουξεμβούργο.
Ερ.: Η αμνηστία έχει τελειώσει, το ΧΑΚ ήδη κερδίζει 35% από πέρσι, μήπως θα είναι πλέον αργά;
Απ.: Τα αμοιβαία κεφάλαια δεν θα μας λύσουν εδώ και τώρα το πρόβλημα. Εμείς τα βλέπουμε ως ένα θεσμό που θα εξυπηρετήσει την κυπριακή οικονομία και τον Κύπριο καταθέτη. Αμοιβαία κεφάλαια έχουν έρθει αρκετά στην Κύπρο, τα οποία όμως επενδύουν σε ξένες αγορές. Θεωρώ ότι τα εγχώρια αμοιβαία κεφάλαια θα δραστηριοποιούνται με την έναρξη της κοινής πλατφόρμας.
Θεματοφυλακή
Ερ.: Οι ξένοι θέλουν θεματοφύλακα. Εσείς καθυστερείτε...με αποτέλεσμα να αγοράζουν την BOC στο ΧΑΑ και να χάνουν εισοδήματα τα μέλη σας. Τα σχόλια σας, παρακαλώ.
Απ.: Αν είχε κάποιους που ήθελαν να ξεκινήσει η θεματοφυλακή το συντομότερο δυνατό αυτοί είμαστε εμείς. Δυστυχώς δεν υπάρχει έννοια του θεματοφύλακα που να είναι μέρος της εκκαθάρισης του χρηματικού διακανονισμού. Το γεγονός ότι έπρεπε να αλλάξουμε συστήματα ήταν για μας δίκοπο μαχαίρι.
Όμως για να είμαι ειλικρινής δεν είδα την έντονη δραστηριοποίηση των μελών μας ή οποιονδήποτε ενδιαφερόμενων που να ζητούν επίμονα τη θεματοφυλακή για να βρεθεί μια λύση. Εμείς κάναμε μια ενδιάμεση πρόταση στα μέλη μας η οποία όμως δεν τους ικανοποιούσε.
Φυγή εταιρειών...
Ερ.: Η μια εταιρεία μετά την άλλη αποχωρούν από το ΧΑΚ. Βλέπετε στο μέλλον ένα ΧΑΚ με 80 αντί 160 εταιρείες;
Απ.: (γέλια) Ο αριθμός δεν είναι σημαντικός. Ακόμη και 500 εταιρείες να είχαμε δεν σημαίνει ότι όλες αξίζουν για να είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο. Εμείς βλέπουμε θέματα ταξινόμησης εταιρειών βάση των αποδόσεων τους. Οι πολύ μικρές εταιρείες δύσκολα μπορούν να ανταγωνιστούν και να προσελκύσουν θεσμικά κεφάλαια λόγω του ότι η χαμηλής κεφαλαιοποίησης εταιρείες, εγκυμονούν περισσότερους κινδύνους από ότι οι μεγάλες εταιρείες. Επιθυμούμε να δούμε λιγότερες εταιρείες, πιο μεγάλης κεφαλαιοποίησης που να έχουν δυνατότητα ανάπτυξης και σε ξένες αγορές πράγμα που θα συμβάλει και στην ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας.
Ερ.: Έπεται ξεκαθάρισμα εταιρειών;
Απ.: Έπεται ολοκλήρωση της πολιτικής του Συμβουλίου του ΧΑΚ, όσον αφορά τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες των εταιρειών που είναι εισηγμένες έναντι του χρηματιστηρίου και των μετόχων τους. Είναι γνωστό ότι διαγράφηκαν εταιρείες οι οποίες καθυστέρησαν να παρουσιάσουν τις οικονομικές τους εκθέσεις. Δεν νοείται να υπάρχει εταιρεία που να καθυστερεί να παρουσιάζει τις οικονομικές της καταστάσεις γιατί αυτό το πράγμα σημαίνει την αυτόματη διαγραφή της. Υπάρχει πλήρης συμφωνία σε αυτό το θέμα με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς
Ερ.: Τι θα γίνει με αυτές που έχουν κεφαλαιοποίηση κάτω των £600 χιλ;
Απ.: Πιθανόν αυτές οι εταιρείες να είναι οι πρώτες που θα πάνε σε δημοπρασία και δεν θα είναι σίγουρα ούτε στην κύρια, ούτε στην παράλληλη αγορά. Αν έχουν μικρή κεφαλαιοποίηση είναι λογικό να μην μπορούν να έχουν εμπορευσιμότητα.
«Ελπίζω σύντομα να αποχωρήσω»...
Ερ.: Μέχρι ποτέ θα είναι Πρόεδρος του ΧΑΚ ο Άκης Κλεάνθους;
Απ.: Ελπίζω όχι πολύ (γέλια). Ο λόγος που έμεινα στο νέο ΔΣ, ήταν γιατί πίστεψα σε αυτούς και θεωρώ ότι με τη λειτουργία της κοινής πλατφόρμας ότι μπορούσα να δώσω το έδωσα. Ελπίζω σύντομα να αποχωρήσω.
Ερ.: Θα αποχωρήσετε λόγω και των Βουλευτικών Εκλογών; Θα είστε στο ψηφοδέλτιο του ΔΗΚΟ;
Απ.: Όχι δεν με απασχολεί καθόλου αυτό το θέμα και δεν επιθυμώ να είμαι υποψήφιος στις Βουλευτικές εκλογές.