Α. Ηλιάδης: Καμπή το 2005
«Μέρισμα» από τις πολιτικοοικονομικές εξελίξεις που συντελούνται στην Κύπρο αλλά και στο εξωτερικό τα τελευταία χρόνια φιλοδοξεί να αντλήσει η Τράπεζα Κύπρου. Από τη μια, η κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και το άνοιγμα των οικονομιών στα Βαλκάνια και τη Ρωσία, αλλά και η προοπτική ένταξης σειράς βαλκανικών χωρών στην ΕΕ, θα επιτρέψουν στην τράπεζα την επέκτασή της σε αγορές που βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης. Ενδεχόμενη επέκταση στον εν λόγω χώρο θα προσφέρει ευκαιρίες για εξασφάλιση βάσης για περαιτέρω αύξηση της κερδοφορίας της.
Από την άλλη, η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ με την προσφερόμενη προοπτική ένταξης στην Ευρωζώνη, θα προσφέρει στην Τράπεζα Κύπρου ένα διπλό όφελος, υπό τη μορφή της δημιουργίας οικονομιών κλίμακας για τον πυρήνα των εργασιών του Συγκροτήματος σε Ελλάδα και Κύπρο. Αυτό θα επιδράσει ευεργετικά στην προσπάθεια συγκράτησης του κόστους, αλλά και στη διεξαγωγή εργασιών σε ευρώ, σε ένα νόμισμα με περισσότερη αποδοχή. Την τακτική που σκοπεύει να ακολουθήσει η Τράπεζα Κύπρου ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί για βελτίωση της κερδοφορίας, εξήγησε στα πλαίσια συνέντευξης που παραχώρησε στη StockWatch ο Ανδρέας Ηλιάδης, Ανώτατος Εκτελεστικός Διευθυντής του Συγκροτήματος.
Των Γιώργου Αγαπίου και Στέλιου Ορφανίδη
Ερ.: Είναι ικανοποιημένη η ηγεσία της Τράπεζας Κύπρου από τα αποτελέσματα του 2004;
Απ.: Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από τα αποτελέσματα. Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι τα τελευταία 2 χρόνια ήταν δύσκολες χρονιές για μας και την οικονομία. Η ανάκαμψη που επιτεύχθηκε το 2004 ήταν ένα πολύ θετικό βήμα. Ταυτόχρονα όμως, νιώθουμε ότι χρειάζονται περισσότερα βήματα για να ενισχύσουμε την κερδοφορία και τη δύναμη της Τράπεζας.
Ερ.: Τι εννοείτε;
Απ.: Παρότι η κερδοφορία μας έναντι του περασμένου χρόνου είναι πολύ βελτιωμένη, κατά £66 εκ., εντούτοις δεν μπορεί να θεωρηθεί ικανοποιητική, αν συγκριθεί με ευρωπαϊκά επίπεδα που είναι και η βάση του ανταγωνισμού μας. Επομένως, χρειάζεται να γίνουν και άλλα βήματα για να βελτιωθούμε περαιτέρω.
Ερ.: Τι βήματα κάνετε για τον περιορισμό της αύξησης του κόστους;
Απ.: Βραχυπρόθεσμα έχουμε συγκεκριμένους στόχους όσον αφορά τα έξοδα. Προσπαθούμε να ελέγξουμε σε απόλυτους αριθμούς τα άλλα έξοδα εκτός των εργατικών κόστων. Εκτιμούμε ότι φέτος θα έχουμε μικρή αύξηση των λοιπών overheads (σ.σ. υπερκεφαλικά). Όσον αφορά τα έξοδα σε μισθούς να πούμε ότι έχουμε παγοποιήσει εντελώς τις προσλήψεις. Από το Σεπτέμβριο δεν έχουμε κάνει καμιά πρόσληψη και πιστεύουμε ότι τα επόμενα δύο - τρία χρόνια δεν θα κάνουμε προσλήψεις. Είναι η πρώτη χρονιά που μειώθηκε και ο αριθμός του προσωπικού στην Κύπρο κατά 80 άτομα περίπου. Μεσοπρόθεσμα κάνουμε ενέργειες για να αυξηθεί η παραγωγικότητα του προσωπικού έτσι ώστε με λιγότερο προσωπικό να προέλθουν μεγαλύτερα έσοδα.
Ερ.: Η αναλογία εξόδων προς έσοδα συνεχώς βελτιώνεται λόγω αύξησης του παρονομαστή. Τα έξοδα όμως της Τράπεζας αυξάνονται συνεχώς. Πιστεύετε ότι με τα μέτρα που εφαρμόζετε θα συγκρατήσετε την αύξηση αυτή;
Απ.: Εδώ θα πρέπει να διαχωρίσουμε μεταξύ των εξόδων του Συγκροτήματος στην Κύπρο και των εξόδων στις αγορές όπου αναπτύσσεται. Όσον αφορά την Κύπρο έχουμε πάρει όλα τα μέτρα ώστε να συγκρατήσουμε την πορεία των εξόδων και νοιώθουμε ότι θα έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Αναφορικά όμως με το εξωτερικό, όπου η Τράπεζα αναπτύσσεται, είναι φυσικό να έχουμε συνεχείς προσλήψεις προσωπικού και δαπάνες επέκτασης, οι οποίες όμως πρέπει να σημειώσουμε ότι αυξάνονται με χαμηλότερους ρυθμούς απ’ ότι τα έσοδα.
Γενικότερα, και σε επίπεδο Συγκροτήματος, στοχεύουμε τα επόμενα χρόνια, η ανάπτυξη των εσόδων να γίνει με μεγαλύτερους ρυθμούς από τα έξοδα.
Ερ.: Το ζήτημα των επισφαλειών έχει επιλυθεί οριστικά ή μπορεί να υπάρξει ανάφλεξη το 2005;
Απ.: Το 2005 είναι μια καμπή για την ιστορία της Τράπεζας σε όλα τα επίπεδα. Εισήλθαμε σε ουσιαστική κερδοφορία και σε θέμα επισφαλειών ωρίμασε το δανειακό μας χαρτοφυλάκιο. Έχουμε προβεί σε αρκετές προβλέψεις τα τελευταία δύο –τρία χρόνια. Βλέπετε ότι οι προβλέψεις του 2004 ήταν μειωμένες σε σχέση με το 2003. Εφαρμόζουμε εσωτερικά συστήματα προληπτικού ελέγχου ώστε να μην δημιουργούνται νέες επισφάλειες και έχουμε εφαρμόσει σε μεγάλο βαθμό τους κανόνες της Βασιλείας. Νοιώθουμε ότι δεν θα υπάρξει κάτι το απρόβλεπτο.
Ερ.: Πάντως η διεθνής εμπειρία λέει ότι μετά από μια μεγάλη αύξηση των καταναλωτικών δανείων, όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Κύπρο, ακολουθεί μια περίοδος με αυξημένες επισφάλειες. Αυτό δεν σας προβληματίζει;
Απ.: Η διεθνής εμπειρία δεικνύει ότι οι μεγάλες επισφάλειες πηγάζουν κυρίως από τις μεγάλες χρηματοδοτήσεις. Οι μικρές χρηματοδοτήσεις έχουν δύο χαρακτηριστικά ασφαλείας: πρώτον υπάρχει μεγάλη διασπορά και δεύτερον έχουν καλύτερα περιθώρια. Άρα και η Τράπεζα έχει περισσότερες πιθανότητες να καλύψει τους κινδύνους, αλλά και τα απρόβλεπτα περιστατικά είναι μεμονωμένα. Ο τομέας των ιδιωτών είναι ένας πολύ καλός τομέας. Και στην Κύπρο και στην Ελλάδα, η Τράπεζα επεκτείνεται σε αυτόν τον τομέα. Δεν είναι τομέας που θα φέρει μεγάλες και απρόβλεπτες επισφάλειες, εάν υπάρχουν οι βασικοί μηχανισμοί ελέγχου χρηματοδοτήσεων.
Ερ. Σε ποιο βαθμό θα βοηθήσει την κερδοφορία σας η αναβολή της εφαρμογής του κανονισμού για μη αναγνώριση τόκων για μη εξυπηρετούμενα δάνεια μετά τους τρεις μήνες;
Απ.: Δεν θα έχει τόσο σημαντική επίδραση. Άλλωστε εμείς προσπαθούμε να εφαρμόσουμε αυτό το μέτρο ενωρίτερα σε ορισμένους τύπους δανείων ώστε να είμαστε πλήρως έτοιμοι για την υλοποίησή του από την 1.1.2006.
Ερ.: Ανακοινώσατε μέρισμα στα αποτελέσματα σας, θα ανακοινώσετε προμέρισμα;
Απ.: Δεν έχει συζητηθεί οτιδήποτε. Προς το παρόν έχουμε επικεντρωθεί στη βελτίωση των αποτελεσμάτων της Τράπεζας.
Ερ.: Οι αναλυτές αναμένουν το 2005 ότι η Τράπεζα θα παρουσιάσει κέρδη 55 εκ. Είναι ρεαλιστικές οι εκτιμήσεις αυτές;
Απ.: Για πρώτη φορά δώσαμε εκτιμήσεις και στόχους 3ετίας όσον αφορά δύο βασικά μεγέθη. Το λόγο εξόδων προς έσοδα, ο οποίος στοχεύουμε να μειωθεί κάτω του 58% από 62% περίπου που είναι σήμερα και την απόδοση ιδίων κεφαλαίων που στοχεύουμε να βελτιωθεί σε πέραν του 13% από 6,9% που είναι σήμερα.
Αντιλαμβάνεστε ότι τέτοιους στόχους θέτει σε συνεχή βάση εσωτερικά ο κάθε οργανισμός. Η ενημέρωση όμως του κοινού για τους στόχους της Τράπεζας για την επόμενη 3ετία, αποτελεί για εμάς δέσμευση.
Ερ.: Πώς προχωρά η προσπάθεια πώλησης συμφερόντων σε Κέρμια και Universal;
Απ.: Όσον αφορά τη Universal έχουμε ένα μερίδιο το οποίο με τις κατάλληλες συνθήκες θα το διαθέσουμε το επόμενο διάστημα. Στόχος και επιδίωξη είναι να το διαθέσουμε με τις πιο καλές προϋποθέσεις. Για την Κέρμια, επίσης οριοθετούμε την πορεία μας. Αν δεν επιτευχθεί η πώληση της Κέρμια ως πακέτο, θα γίνει τμηματική διάθεση των κτημάτων. Άρα διαθέτοντας σταδιακά ορισμένα κτήματα, ενισχύονται τα κεφάλαια του Συγκροτήματος, τα οποία και θα αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για τις τραπεζικές εργασίες που είναι και ο βασικός τομέας δραστηριότητας του Συγκροτήματος. Ήδη τους πρώτους δύο μήνες διαθέσαμε ορισμένα ακίνητα.
Ερ.: Είναι ρεαλιστικές οι προοπτικές επέκτασης της Τράπεζας Κύπρου σε χώρες χωρίς παροικία;
Απ.: Στις παροικίες που δραστηριοποιούμαστε απευθυνόμαστε με τον ίδιο τρόπο στους Κύπριους και Ελλαδίτες. Αλλά, πέραν από τον ελληνοκεντρικό χαρακτήρα που είχαμε, τα πράγματα άλλαξαν.
Ερ. Πώς άλλαξαν;
Απ.: Ο ζωτικός μας χώρος άλλαξε. Άνοιξαν τα σύνορα, έπεσε το παραπέτασμα και ξαφνικά η Ελλάδα και ο Ελληνισμός, που ήταν απομονωμένος από ένα ζωτικό χώρο που είχε πάντα επιρροές, όπως η Ανατολική Ευρώπη, αναπτύσσεται στις χώρες αυτές.
Ερ.: Πώς αξιοποιείτε δηλαδή το άνοιγμα της Ανατολικής Ευρώπης;
Απ.: Ως Τράπεζα ήδη έχουμε σχέσεις με τη Ρωσία. Έχουμε γραφεία αντιπροσωπείας στη Μόσχα και στην Αγία Πετρούπολη. Έχουμε γραφείο αντιπροσωπείας στη Ρουμανία. Αυτή η παρουσία μας και οι οικονομικές σχέσεις που έχουμε μας δείχνουν ότι μπορούμε να κάνουμε περισσότερα βήματα. Επίσης, οι ελληνικές τράπεζες που έχουν στραφεί στις βαλκανικές αγορές είδαν ότι μπορούν να απευθύνονται στο τοπικό στοιχείο. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία. Νοιώθουμε ότι και εμείς έχουμε αυτή τη δυνατότητα. Είμαστε μια ελληνική τράπεζα και μπορούμε να κάνουμε αυτές τις κινήσεις. Οι άλλες ελληνικές τράπεζες, έχουν πετύχει μέχρι σήμερα και άρχισαν να έχουν μια κερδοφορία και προοπτικές ανάπτυξης από αυτές τις αγορές. Και εμείς μπορούμε να κάνουμε το ίδιο πράγμα, με προσεκτικά βήματα.
Ερ.: Το γεγονός ότι στις βαλκανικές χώρες έχουν προλάβει να εισέλθουν οι ελληνικές τράπεζες δεν σας δυσκολεύει;
Απ.: Είναι ένα trade off. Όσο πιο νωρίς εισέλθεις σε μια αγορά τόσο περισσότερους κινδύνους αντιμετωπίζεις, αλλά τόσο πιο φθηνά αγοράζεις και πιο καλά τοποθετημένος είσαι. Αλλά ποτέ δεν είναι αργά. Σημασία έχει να εισέλθεις με το σωστό τρόπο. Οι βαλκανικές χώρες είναι σε πρώιμη ανάπτυξη. Το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα είναι στο 15% του ελληνικού. Είναι πολύ χαμηλά ακόμα, άρα η πίττα θα μεγαλώνει σε αυτές τις χώρες. Και σε αγορές που η πίττα θα μεγαλώνει με τέτοιους ρυθμούς οι νέοι παίκτες έχουν καλές πιθανότητες επιτυχίας.
Ερ.: Στη Ρωσία έχουν βγει στο σφυρί ορισμένες κρατικές τράπεζες. Ενδιαφέρεται η Τράπεζα Κύπρου;
Απ.: Στην Ελλάδα έχουμε πετύχει, όπως μας λένε και οι ανταγωνιστές μας, στην οργανική ανάπτυξη. Με την μέθοδο αυτή θεωρούμε ότι οι κίνδυνοι είναι απόλυτα ελεγχόμενοι και αυτή είναι η πρώτη μας επιλογή: η οργανική ανάπτυξη σε αυτές τις αγορές, η οποία παίρνει λίγο περισσότερο χρόνο. Φυσικά δεν αποκλείουμε κάποιους άλλους τρόπους διείσδυσης. Όλα όμως θα εξαρτηθούν από τη μελέτη σκοπιμότητας που θα γίνει και την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου για το κατά πόσον θα κινηθούμε και με ποιο τρόπο θα κινηθούμε, αλλά και τις ευκαιρίες που πιθανώς να δημιουργηθούν.
Ερ.: Τι οφέλη μπορεί να έχει για την Τράπεζα η κοινή πλατφόρμα ΧΑΚ – ΧΑ;
Απ.: Θα έλεγα ότι ολόκληρο το Χρηματιστήριο θα το βοηθήσει η Κοινή Πλατφόρμα. Από τη μια το κυπριακό χρηματιστήριο θα βρει περισσότερους επενδυτές. Θα είναι σε μια πλατφόρμα όπου θα υπάρχει μεγαλύτερο βάθος και μεγαλύτερη ρευστότητα. Η ευκολότερη πρόσβαση στο ΧΑΚ από τους Ελλαδίτες και ξένους επενδυτές είναι πάρα πολύ σημαντική. Από την άλλη, θα δώσει περισσότερες επιλογές και για τον Κύπριο επενδυτή. Δηλαδή θα μπορεί πιο εύκολα και ο Κύπριος να έχει πρόσβαση σε πολύ περισσότερες μετοχές πλην των κυπριακών.
Ερ.: Εξετάζετε ενδεχόμενο delisting της Τράπεζας Κύπρου από το Χρηματιστήριο Αθηνών στα πλαίσια υλοποίησης και εφαρμογής της κοινής πλατφόρμας ΧΑ- ΧΑΚ;
Απ.: Δεν έχουμε εξετάσει ακόμα το θέμα. Θα είμαστε σε συνεργασία με τις Αρχές των Χρηματιστηρίων για να δούμε πώς θα λειτουργήσει η κοινή πλατφόρμα. Είναι νωρίς για να εξετάσουμε ένα τέτοιο θέμα.
Ερ.: Να περάσουμε σε ένα άλλο κεφάλαιο. Τι αναμένετε από τις διαπραγματεύσεις με την ΕΤΥΚ;
Απ.: Αναμένουμε να υπάρξει μια σωστή αντιμετώπιση των πραγμάτων, μια κατανόηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει σήμερα ο τραπεζικός τομέας της Κύπρου.
Ερ.: Δηλαδή;
Απ.: Πρώτον, να μην υπάρξει κανένα πρόβλημα απειλής θέσεων εργασίας στα επόμενα χρόνια, που δεν συμβαδίζει με το χαρακτήρα και την κουλτούρα αυτού του οργανισμού. Το δεύτερο ζητούμενο είναι να υπάρξει ορίζοντας. Σ’ ένα ώριμο και κλειστό τραπεζικό περιβάλλον όπως είναι η Κύπρος, είναι πολύ δύσκολο να δημιουργήσεις προοπτικές για τους υπαλλήλους. Ποιος άνθρωπος όμως δεν θέλει να βλέπει ορίζοντα; Άρα πρέπει να κρατήσουμε τις θέσεις εργασίας και να δώσουμε ορίζοντα στις προοπτικές των εργαζομένων. Αυτή είναι η προσπάθεια και αυτός ο παράγοντας λήφθηκε πρώτιστα υπόψη στο σχεδιασμό των ενεργειών και της πολιτικής που ακολουθούμε.
Ερ.: Επεξεργάζεται η Τράπεζα εναλλακτική λύση για το έλλειμμα του ταμείου προνοίας των υπαλλήλων;
Απ.: Ένα έλλειμμα που δημιουργήθηκε διαχρονικά πρέπει να εκλείψει διαχρονικά. Φέτος είχαμε μια μείωση από τα £115 εκ. στα £104 εκ. Στόχος μας είναι το έλλειμμα να διαγραφεί σταδιακά. Είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που λαμβάνουμε υπόψη μας. Πρέπει να διασφαλιστούν τα ωφελήματα του προσωπικού και είναι γι’ αυτό που είπα, προηγουμένως, ότι χρειάζεται συναντίληψη με την ΕΤΥΚ. Να καταλάβουμε ότι είναι δύσκολοι καιροί. Δεν είναι καιροί για ένα σωρό αιτήματα. Πρέπει να δούμε με ποιο τρόπο θα διασφαλίσουμε καλύτερα τις θέσεις και τις προοπτικές του προσωπικού.
Ερ.: Το ταμείο είναι βιώσιμο; Θα μπορεί ένας σημερινός 30άρης σε 30 χρόνια να πάρει τα λεφτά του χωρίς κανένα πρόβλημα;
Απ.: Χωρίς κανένα πρόβλημα. Άλλωστε δεν είναι τόσο μεγάλο το ποσό του ελλείμματος. Είναι μεν υπολογίσιμο, αλλά ελεγχόμενο και με τα κατάλληλα μέτρα θα εκλείψει.....
Ερ.: Το έλλειμμα πάντως ισοδυναμεί με το ένα πέμπτο του κεφαλαίου σας…
Απ.: Έχει τράπεζες διεθνώς με πολύ μεγαλύτερο άνοιγμα. Δεν θα ήθελα να ήμουν στη θέση τους. Αλλά σας λέω ότι είναι ένα βασικό θέμα που πρέπει να το βλέπουμε διαχρονικά.
Ερ.: Σε ποιο βαθμό διαφοροποιεί η ένταξη μας στην ΟΝΕ το παιχνίδι εντός και εκτός έδρας;
Απ.: Εκείνο που πραγματικά διαφοροποίησε τα δεδομένα είναι η είσοδός μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η κυπριακή λίρα είναι ένα δυνατό νόμισμα, αλλά σίγουρα η είσοδος μας στην ΟΝΕ είναι ένα βήμα πιο μπροστά. Θα έχουμε ένα νόμισμα με πολύ μεγαλύτερη αποδοχή. Θα έχουμε κοινό νόμισμα στις δύο αγορές μας, την Κύπρο και την Ελλάδα. Θα βοηθηθούμε σε οικονομίες κλίμακος αν, έχοντας την ίδια γλώσσα και νόμισμα, μπορέσουμε να εφαρμόσουμε κοινές πλατφόρμες και κοινά συστήματα στις δύο αγορές.
Ερ. Βλέπετε να μπαίνουμε στην ΟΝΕ τα επόμενα χρόνια;
Απ.: Η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος ήταν μια σημαντική εξέλιξη. Οι εκτιμήσεις είναι ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα θα βελτιωθεί και θα μειωθεί σε επίπεδα κάτω του 3% φέτος. Υπάρχει και ο άσσος στο χέρι. Υπάρχει μια μείωση των εξόδων, αλλά και δρομολογημένα έσοδα που θα εισρεύσουν το 2005. Οπότε είναι δρομολογημένα τα πράγματα. Γιατί να μην μπούμε;
Ερ.: Μιλάτε για τα έσοδα από την αμνηστία;
Απ.: Ναι… αλλά και φέτος η κυπριακή οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί με μεγαλύτερους ρυθμούς. Η κυπριακή λίρα είναι δυνατό νόμισμα. Βλέπετε ότι και η κίνηση της Κεντρικής Τράπεζας να μειώσει το επιτόκιο ήταν σίγουρα αποτέλεσμα και του μειωμένου πληθωρισμού τα τελευταία χρόνια. Άρα ελπίζουμε ότι όλα θα εξελιχθούν ικανοποιητικά και θα ενταχθούμε στην ΟΝΕ.
Από την άλλη, η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ με την προσφερόμενη προοπτική ένταξης στην Ευρωζώνη, θα προσφέρει στην Τράπεζα Κύπρου ένα διπλό όφελος, υπό τη μορφή της δημιουργίας οικονομιών κλίμακας για τον πυρήνα των εργασιών του Συγκροτήματος σε Ελλάδα και Κύπρο. Αυτό θα επιδράσει ευεργετικά στην προσπάθεια συγκράτησης του κόστους, αλλά και στη διεξαγωγή εργασιών σε ευρώ, σε ένα νόμισμα με περισσότερη αποδοχή. Την τακτική που σκοπεύει να ακολουθήσει η Τράπεζα Κύπρου ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί για βελτίωση της κερδοφορίας, εξήγησε στα πλαίσια συνέντευξης που παραχώρησε στη StockWatch ο Ανδρέας Ηλιάδης, Ανώτατος Εκτελεστικός Διευθυντής του Συγκροτήματος.
Των Γιώργου Αγαπίου και Στέλιου Ορφανίδη
Ερ.: Είναι ικανοποιημένη η ηγεσία της Τράπεζας Κύπρου από τα αποτελέσματα του 2004;
Απ.: Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από τα αποτελέσματα. Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι τα τελευταία 2 χρόνια ήταν δύσκολες χρονιές για μας και την οικονομία. Η ανάκαμψη που επιτεύχθηκε το 2004 ήταν ένα πολύ θετικό βήμα. Ταυτόχρονα όμως, νιώθουμε ότι χρειάζονται περισσότερα βήματα για να ενισχύσουμε την κερδοφορία και τη δύναμη της Τράπεζας.
Ερ.: Τι εννοείτε;
Απ.: Παρότι η κερδοφορία μας έναντι του περασμένου χρόνου είναι πολύ βελτιωμένη, κατά £66 εκ., εντούτοις δεν μπορεί να θεωρηθεί ικανοποιητική, αν συγκριθεί με ευρωπαϊκά επίπεδα που είναι και η βάση του ανταγωνισμού μας. Επομένως, χρειάζεται να γίνουν και άλλα βήματα για να βελτιωθούμε περαιτέρω.
Ερ.: Τι βήματα κάνετε για τον περιορισμό της αύξησης του κόστους;
Απ.: Βραχυπρόθεσμα έχουμε συγκεκριμένους στόχους όσον αφορά τα έξοδα. Προσπαθούμε να ελέγξουμε σε απόλυτους αριθμούς τα άλλα έξοδα εκτός των εργατικών κόστων. Εκτιμούμε ότι φέτος θα έχουμε μικρή αύξηση των λοιπών overheads (σ.σ. υπερκεφαλικά). Όσον αφορά τα έξοδα σε μισθούς να πούμε ότι έχουμε παγοποιήσει εντελώς τις προσλήψεις. Από το Σεπτέμβριο δεν έχουμε κάνει καμιά πρόσληψη και πιστεύουμε ότι τα επόμενα δύο - τρία χρόνια δεν θα κάνουμε προσλήψεις. Είναι η πρώτη χρονιά που μειώθηκε και ο αριθμός του προσωπικού στην Κύπρο κατά 80 άτομα περίπου. Μεσοπρόθεσμα κάνουμε ενέργειες για να αυξηθεί η παραγωγικότητα του προσωπικού έτσι ώστε με λιγότερο προσωπικό να προέλθουν μεγαλύτερα έσοδα.
Ερ.: Η αναλογία εξόδων προς έσοδα συνεχώς βελτιώνεται λόγω αύξησης του παρονομαστή. Τα έξοδα όμως της Τράπεζας αυξάνονται συνεχώς. Πιστεύετε ότι με τα μέτρα που εφαρμόζετε θα συγκρατήσετε την αύξηση αυτή;
Απ.: Εδώ θα πρέπει να διαχωρίσουμε μεταξύ των εξόδων του Συγκροτήματος στην Κύπρο και των εξόδων στις αγορές όπου αναπτύσσεται. Όσον αφορά την Κύπρο έχουμε πάρει όλα τα μέτρα ώστε να συγκρατήσουμε την πορεία των εξόδων και νοιώθουμε ότι θα έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Αναφορικά όμως με το εξωτερικό, όπου η Τράπεζα αναπτύσσεται, είναι φυσικό να έχουμε συνεχείς προσλήψεις προσωπικού και δαπάνες επέκτασης, οι οποίες όμως πρέπει να σημειώσουμε ότι αυξάνονται με χαμηλότερους ρυθμούς απ’ ότι τα έσοδα.
Γενικότερα, και σε επίπεδο Συγκροτήματος, στοχεύουμε τα επόμενα χρόνια, η ανάπτυξη των εσόδων να γίνει με μεγαλύτερους ρυθμούς από τα έξοδα.
Ερ.: Το ζήτημα των επισφαλειών έχει επιλυθεί οριστικά ή μπορεί να υπάρξει ανάφλεξη το 2005;
Απ.: Το 2005 είναι μια καμπή για την ιστορία της Τράπεζας σε όλα τα επίπεδα. Εισήλθαμε σε ουσιαστική κερδοφορία και σε θέμα επισφαλειών ωρίμασε το δανειακό μας χαρτοφυλάκιο. Έχουμε προβεί σε αρκετές προβλέψεις τα τελευταία δύο –τρία χρόνια. Βλέπετε ότι οι προβλέψεις του 2004 ήταν μειωμένες σε σχέση με το 2003. Εφαρμόζουμε εσωτερικά συστήματα προληπτικού ελέγχου ώστε να μην δημιουργούνται νέες επισφάλειες και έχουμε εφαρμόσει σε μεγάλο βαθμό τους κανόνες της Βασιλείας. Νοιώθουμε ότι δεν θα υπάρξει κάτι το απρόβλεπτο.
Ερ.: Πάντως η διεθνής εμπειρία λέει ότι μετά από μια μεγάλη αύξηση των καταναλωτικών δανείων, όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Κύπρο, ακολουθεί μια περίοδος με αυξημένες επισφάλειες. Αυτό δεν σας προβληματίζει;
Απ.: Η διεθνής εμπειρία δεικνύει ότι οι μεγάλες επισφάλειες πηγάζουν κυρίως από τις μεγάλες χρηματοδοτήσεις. Οι μικρές χρηματοδοτήσεις έχουν δύο χαρακτηριστικά ασφαλείας: πρώτον υπάρχει μεγάλη διασπορά και δεύτερον έχουν καλύτερα περιθώρια. Άρα και η Τράπεζα έχει περισσότερες πιθανότητες να καλύψει τους κινδύνους, αλλά και τα απρόβλεπτα περιστατικά είναι μεμονωμένα. Ο τομέας των ιδιωτών είναι ένας πολύ καλός τομέας. Και στην Κύπρο και στην Ελλάδα, η Τράπεζα επεκτείνεται σε αυτόν τον τομέα. Δεν είναι τομέας που θα φέρει μεγάλες και απρόβλεπτες επισφάλειες, εάν υπάρχουν οι βασικοί μηχανισμοί ελέγχου χρηματοδοτήσεων.
Ερ. Σε ποιο βαθμό θα βοηθήσει την κερδοφορία σας η αναβολή της εφαρμογής του κανονισμού για μη αναγνώριση τόκων για μη εξυπηρετούμενα δάνεια μετά τους τρεις μήνες;
Απ.: Δεν θα έχει τόσο σημαντική επίδραση. Άλλωστε εμείς προσπαθούμε να εφαρμόσουμε αυτό το μέτρο ενωρίτερα σε ορισμένους τύπους δανείων ώστε να είμαστε πλήρως έτοιμοι για την υλοποίησή του από την 1.1.2006.
Ερ.: Ανακοινώσατε μέρισμα στα αποτελέσματα σας, θα ανακοινώσετε προμέρισμα;
Απ.: Δεν έχει συζητηθεί οτιδήποτε. Προς το παρόν έχουμε επικεντρωθεί στη βελτίωση των αποτελεσμάτων της Τράπεζας.
Ερ.: Οι αναλυτές αναμένουν το 2005 ότι η Τράπεζα θα παρουσιάσει κέρδη 55 εκ. Είναι ρεαλιστικές οι εκτιμήσεις αυτές;
Απ.: Για πρώτη φορά δώσαμε εκτιμήσεις και στόχους 3ετίας όσον αφορά δύο βασικά μεγέθη. Το λόγο εξόδων προς έσοδα, ο οποίος στοχεύουμε να μειωθεί κάτω του 58% από 62% περίπου που είναι σήμερα και την απόδοση ιδίων κεφαλαίων που στοχεύουμε να βελτιωθεί σε πέραν του 13% από 6,9% που είναι σήμερα.
Αντιλαμβάνεστε ότι τέτοιους στόχους θέτει σε συνεχή βάση εσωτερικά ο κάθε οργανισμός. Η ενημέρωση όμως του κοινού για τους στόχους της Τράπεζας για την επόμενη 3ετία, αποτελεί για εμάς δέσμευση.
Ερ.: Πώς προχωρά η προσπάθεια πώλησης συμφερόντων σε Κέρμια και Universal;
Απ.: Όσον αφορά τη Universal έχουμε ένα μερίδιο το οποίο με τις κατάλληλες συνθήκες θα το διαθέσουμε το επόμενο διάστημα. Στόχος και επιδίωξη είναι να το διαθέσουμε με τις πιο καλές προϋποθέσεις. Για την Κέρμια, επίσης οριοθετούμε την πορεία μας. Αν δεν επιτευχθεί η πώληση της Κέρμια ως πακέτο, θα γίνει τμηματική διάθεση των κτημάτων. Άρα διαθέτοντας σταδιακά ορισμένα κτήματα, ενισχύονται τα κεφάλαια του Συγκροτήματος, τα οποία και θα αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για τις τραπεζικές εργασίες που είναι και ο βασικός τομέας δραστηριότητας του Συγκροτήματος. Ήδη τους πρώτους δύο μήνες διαθέσαμε ορισμένα ακίνητα.
Ερ.: Είναι ρεαλιστικές οι προοπτικές επέκτασης της Τράπεζας Κύπρου σε χώρες χωρίς παροικία;
Απ.: Στις παροικίες που δραστηριοποιούμαστε απευθυνόμαστε με τον ίδιο τρόπο στους Κύπριους και Ελλαδίτες. Αλλά, πέραν από τον ελληνοκεντρικό χαρακτήρα που είχαμε, τα πράγματα άλλαξαν.
Ερ. Πώς άλλαξαν;
Απ.: Ο ζωτικός μας χώρος άλλαξε. Άνοιξαν τα σύνορα, έπεσε το παραπέτασμα και ξαφνικά η Ελλάδα και ο Ελληνισμός, που ήταν απομονωμένος από ένα ζωτικό χώρο που είχε πάντα επιρροές, όπως η Ανατολική Ευρώπη, αναπτύσσεται στις χώρες αυτές.
Ερ.: Πώς αξιοποιείτε δηλαδή το άνοιγμα της Ανατολικής Ευρώπης;
Απ.: Ως Τράπεζα ήδη έχουμε σχέσεις με τη Ρωσία. Έχουμε γραφεία αντιπροσωπείας στη Μόσχα και στην Αγία Πετρούπολη. Έχουμε γραφείο αντιπροσωπείας στη Ρουμανία. Αυτή η παρουσία μας και οι οικονομικές σχέσεις που έχουμε μας δείχνουν ότι μπορούμε να κάνουμε περισσότερα βήματα. Επίσης, οι ελληνικές τράπεζες που έχουν στραφεί στις βαλκανικές αγορές είδαν ότι μπορούν να απευθύνονται στο τοπικό στοιχείο. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία. Νοιώθουμε ότι και εμείς έχουμε αυτή τη δυνατότητα. Είμαστε μια ελληνική τράπεζα και μπορούμε να κάνουμε αυτές τις κινήσεις. Οι άλλες ελληνικές τράπεζες, έχουν πετύχει μέχρι σήμερα και άρχισαν να έχουν μια κερδοφορία και προοπτικές ανάπτυξης από αυτές τις αγορές. Και εμείς μπορούμε να κάνουμε το ίδιο πράγμα, με προσεκτικά βήματα.
Ερ.: Το γεγονός ότι στις βαλκανικές χώρες έχουν προλάβει να εισέλθουν οι ελληνικές τράπεζες δεν σας δυσκολεύει;
Απ.: Είναι ένα trade off. Όσο πιο νωρίς εισέλθεις σε μια αγορά τόσο περισσότερους κινδύνους αντιμετωπίζεις, αλλά τόσο πιο φθηνά αγοράζεις και πιο καλά τοποθετημένος είσαι. Αλλά ποτέ δεν είναι αργά. Σημασία έχει να εισέλθεις με το σωστό τρόπο. Οι βαλκανικές χώρες είναι σε πρώιμη ανάπτυξη. Το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα είναι στο 15% του ελληνικού. Είναι πολύ χαμηλά ακόμα, άρα η πίττα θα μεγαλώνει σε αυτές τις χώρες. Και σε αγορές που η πίττα θα μεγαλώνει με τέτοιους ρυθμούς οι νέοι παίκτες έχουν καλές πιθανότητες επιτυχίας.
Ερ.: Στη Ρωσία έχουν βγει στο σφυρί ορισμένες κρατικές τράπεζες. Ενδιαφέρεται η Τράπεζα Κύπρου;
Απ.: Στην Ελλάδα έχουμε πετύχει, όπως μας λένε και οι ανταγωνιστές μας, στην οργανική ανάπτυξη. Με την μέθοδο αυτή θεωρούμε ότι οι κίνδυνοι είναι απόλυτα ελεγχόμενοι και αυτή είναι η πρώτη μας επιλογή: η οργανική ανάπτυξη σε αυτές τις αγορές, η οποία παίρνει λίγο περισσότερο χρόνο. Φυσικά δεν αποκλείουμε κάποιους άλλους τρόπους διείσδυσης. Όλα όμως θα εξαρτηθούν από τη μελέτη σκοπιμότητας που θα γίνει και την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου για το κατά πόσον θα κινηθούμε και με ποιο τρόπο θα κινηθούμε, αλλά και τις ευκαιρίες που πιθανώς να δημιουργηθούν.
Ερ.: Τι οφέλη μπορεί να έχει για την Τράπεζα η κοινή πλατφόρμα ΧΑΚ – ΧΑ;
Απ.: Θα έλεγα ότι ολόκληρο το Χρηματιστήριο θα το βοηθήσει η Κοινή Πλατφόρμα. Από τη μια το κυπριακό χρηματιστήριο θα βρει περισσότερους επενδυτές. Θα είναι σε μια πλατφόρμα όπου θα υπάρχει μεγαλύτερο βάθος και μεγαλύτερη ρευστότητα. Η ευκολότερη πρόσβαση στο ΧΑΚ από τους Ελλαδίτες και ξένους επενδυτές είναι πάρα πολύ σημαντική. Από την άλλη, θα δώσει περισσότερες επιλογές και για τον Κύπριο επενδυτή. Δηλαδή θα μπορεί πιο εύκολα και ο Κύπριος να έχει πρόσβαση σε πολύ περισσότερες μετοχές πλην των κυπριακών.
Ερ.: Εξετάζετε ενδεχόμενο delisting της Τράπεζας Κύπρου από το Χρηματιστήριο Αθηνών στα πλαίσια υλοποίησης και εφαρμογής της κοινής πλατφόρμας ΧΑ- ΧΑΚ;
Απ.: Δεν έχουμε εξετάσει ακόμα το θέμα. Θα είμαστε σε συνεργασία με τις Αρχές των Χρηματιστηρίων για να δούμε πώς θα λειτουργήσει η κοινή πλατφόρμα. Είναι νωρίς για να εξετάσουμε ένα τέτοιο θέμα.
Ερ.: Να περάσουμε σε ένα άλλο κεφάλαιο. Τι αναμένετε από τις διαπραγματεύσεις με την ΕΤΥΚ;
Απ.: Αναμένουμε να υπάρξει μια σωστή αντιμετώπιση των πραγμάτων, μια κατανόηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει σήμερα ο τραπεζικός τομέας της Κύπρου.
Ερ.: Δηλαδή;
Απ.: Πρώτον, να μην υπάρξει κανένα πρόβλημα απειλής θέσεων εργασίας στα επόμενα χρόνια, που δεν συμβαδίζει με το χαρακτήρα και την κουλτούρα αυτού του οργανισμού. Το δεύτερο ζητούμενο είναι να υπάρξει ορίζοντας. Σ’ ένα ώριμο και κλειστό τραπεζικό περιβάλλον όπως είναι η Κύπρος, είναι πολύ δύσκολο να δημιουργήσεις προοπτικές για τους υπαλλήλους. Ποιος άνθρωπος όμως δεν θέλει να βλέπει ορίζοντα; Άρα πρέπει να κρατήσουμε τις θέσεις εργασίας και να δώσουμε ορίζοντα στις προοπτικές των εργαζομένων. Αυτή είναι η προσπάθεια και αυτός ο παράγοντας λήφθηκε πρώτιστα υπόψη στο σχεδιασμό των ενεργειών και της πολιτικής που ακολουθούμε.
Ερ.: Επεξεργάζεται η Τράπεζα εναλλακτική λύση για το έλλειμμα του ταμείου προνοίας των υπαλλήλων;
Απ.: Ένα έλλειμμα που δημιουργήθηκε διαχρονικά πρέπει να εκλείψει διαχρονικά. Φέτος είχαμε μια μείωση από τα £115 εκ. στα £104 εκ. Στόχος μας είναι το έλλειμμα να διαγραφεί σταδιακά. Είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που λαμβάνουμε υπόψη μας. Πρέπει να διασφαλιστούν τα ωφελήματα του προσωπικού και είναι γι’ αυτό που είπα, προηγουμένως, ότι χρειάζεται συναντίληψη με την ΕΤΥΚ. Να καταλάβουμε ότι είναι δύσκολοι καιροί. Δεν είναι καιροί για ένα σωρό αιτήματα. Πρέπει να δούμε με ποιο τρόπο θα διασφαλίσουμε καλύτερα τις θέσεις και τις προοπτικές του προσωπικού.
Ερ.: Το ταμείο είναι βιώσιμο; Θα μπορεί ένας σημερινός 30άρης σε 30 χρόνια να πάρει τα λεφτά του χωρίς κανένα πρόβλημα;
Απ.: Χωρίς κανένα πρόβλημα. Άλλωστε δεν είναι τόσο μεγάλο το ποσό του ελλείμματος. Είναι μεν υπολογίσιμο, αλλά ελεγχόμενο και με τα κατάλληλα μέτρα θα εκλείψει.....
Ερ.: Το έλλειμμα πάντως ισοδυναμεί με το ένα πέμπτο του κεφαλαίου σας…
Απ.: Έχει τράπεζες διεθνώς με πολύ μεγαλύτερο άνοιγμα. Δεν θα ήθελα να ήμουν στη θέση τους. Αλλά σας λέω ότι είναι ένα βασικό θέμα που πρέπει να το βλέπουμε διαχρονικά.
Ερ.: Σε ποιο βαθμό διαφοροποιεί η ένταξη μας στην ΟΝΕ το παιχνίδι εντός και εκτός έδρας;
Απ.: Εκείνο που πραγματικά διαφοροποίησε τα δεδομένα είναι η είσοδός μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η κυπριακή λίρα είναι ένα δυνατό νόμισμα, αλλά σίγουρα η είσοδος μας στην ΟΝΕ είναι ένα βήμα πιο μπροστά. Θα έχουμε ένα νόμισμα με πολύ μεγαλύτερη αποδοχή. Θα έχουμε κοινό νόμισμα στις δύο αγορές μας, την Κύπρο και την Ελλάδα. Θα βοηθηθούμε σε οικονομίες κλίμακος αν, έχοντας την ίδια γλώσσα και νόμισμα, μπορέσουμε να εφαρμόσουμε κοινές πλατφόρμες και κοινά συστήματα στις δύο αγορές.
Ερ. Βλέπετε να μπαίνουμε στην ΟΝΕ τα επόμενα χρόνια;
Απ.: Η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος ήταν μια σημαντική εξέλιξη. Οι εκτιμήσεις είναι ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα θα βελτιωθεί και θα μειωθεί σε επίπεδα κάτω του 3% φέτος. Υπάρχει και ο άσσος στο χέρι. Υπάρχει μια μείωση των εξόδων, αλλά και δρομολογημένα έσοδα που θα εισρεύσουν το 2005. Οπότε είναι δρομολογημένα τα πράγματα. Γιατί να μην μπούμε;
Ερ.: Μιλάτε για τα έσοδα από την αμνηστία;
Απ.: Ναι… αλλά και φέτος η κυπριακή οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί με μεγαλύτερους ρυθμούς. Η κυπριακή λίρα είναι δυνατό νόμισμα. Βλέπετε ότι και η κίνηση της Κεντρικής Τράπεζας να μειώσει το επιτόκιο ήταν σίγουρα αποτέλεσμα και του μειωμένου πληθωρισμού τα τελευταία χρόνια. Άρα ελπίζουμε ότι όλα θα εξελιχθούν ικανοποιητικά και θα ενταχθούμε στην ΟΝΕ.
3287.99
1275.09
