Σφυρίζοντας αδιάφορα για τις αυστηρές συστάσεις που έχουν κάνει οι θεσμοί στην ΕΕ προς τις κυπριακές αρχές για το επίμαχο νομοσχέδιο που αφορά στη διαφοροποίηση της επιβολής ΦΠΑ στην πρώτη κατοικία, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών θα εξετάσει σήμερα το ν/σ στη βάση των αρχικών αξιώσεων της πλειοψηφίας των κομμάτων, που είναι σε αντίθεση με αυτές των Βρυξελλών.
Μετά από περίπου ενάμιση χρόνο συζητήσεων, διεργασιών και αναβολών, η αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή με τον κίνδυνο επιβολής αυστηρών κυρώσεων να είναι ορατός, καλείται να επαναξιολόγηση το πολυσυζητημένο θέμα της επιβολής μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ (5%) στην παράδοση ή ανέγερση κατοικίας και να καταλήξει στην πρόταση που θα προωθηθεί στην Ολομέλεια του Σώματος για ψήφιση.
Το δίμηνο τελεσίγραφο που έδωσε η Κομισιόν στην Κύπρο για ρύθμιση του κοινωνικού μέτρου έχει εκπνεύσει από τις 15 Φεβρουαρίου, όπως και η περίοδος χάριτος στη νέα κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, κάτι που κάνει επιτακτική την επίσπευση της ρύθμισης του, διαφορετικά η Κύπρος θα βρεθεί ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την επιβολή αυστηρών κυρώσεων και προστίμων.
Οι θεσμοί στις Βρυξέλλες έχουν τονίσει κατ’ επανάληψη ότι το κοστούμι με το οποίο οι βουλευτές θα ράψουν το σχετικό ν/σ δεν συνάδει με τις αρχές και την κοινωνική πολιτική της ΕΕ σε ότι αφορά το στεγαστικό, που όπως επισημαίνεται, θα πρέπει να απευθύνεται στα ευάλωτα κοινωνικά στρώματα.
Η ΕΕ θεωρεί ότι οι εμμονές των βουλευτών να διαφοροποιήσουν το ν/σ του ΥΠΟΙΚ ανοίγει πολλά παράθυρα στους «έχοντες και κατέχοντες».
Σημείο αναφοράς των Βρυξελλών επί του επίμαχου μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ που επιμένει η κυπριακή Βουλή, είναι ότι ένα μέρος των εισπράξεων κατατίθεται στον κοινωνικό προϋπολογισμό και θα πρέπει αναλογικά να συνάδει και με το τι τα άλλα κράτη μέλη συνεισφέρουν.
Η πρόεδρος της Επιτροπής και βουλεύτρια του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, συγκάλεσε σήμερα συνεδρία μόνο για τα μέλη της Επιτροπής, ώστε να τεθούν στο τραπέζι του διαλόγου όλα τα δεδομένα και οι θέσεις όλων των πλευρών, με στόχο να επιχειρηθεί να βρεθεί η φόρμουλα που θα ικανοποιεί όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές και παράλληλα να είναι αποδεκτή και από τις ευρωπαϊκές αρχές, που θα ανάψουν το πράσινο για την εφαρμογή του κοινωνικού μέτρου.
Στο τραπέζι βρίσκεται η παραδοχή του νέου υπουργού Οικονομικών Μάκη Κεραυνού, ότι από την πλευρά της κυβέρνησης δεν υπάρχει περιθώριο περαιτέρω διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να εξασφαλίσει πως το νομοσχέδιο που θα οδηγηθεί στην Ολομέλεια του σώματος για ψήφιση να ανταποκρίνεται καλύτερα στα δεδομένα του 2023, κάτι που αποζητούν σχεδόν όλοι οι φορείς και τα κόμματα.
Υπενθυμίζεται ότι την προηγούμενη Δευτέρα μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών κατά την πρώτη συνάντηση τους, ο κ. Κεραυνός ξεκαθάρισε τη θέση της κυβέρνησης και ζήτησε από τα κοινοβουλευτικά κόμματα να προχωρήσουν στη ψήφιση του νομοσχεδίου ως έχει, ώστε να αποφευχθούν περαιτέρω περιπέτειες με τις ευρωπαϊκές αρχές.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Το νομοσχέδιο προβλέπει επιβολή ΦΠΑ 5% στα πρώτα 170 τ.μ. κατοικιών, με συνολικό εμβαδόν μέχρι 220 τ.μ. και με αξία συναλλαγής μέχρι €350 χιλ., καθώς και για τα πρώτα 90 τ.μ. διαμερισμάτων που το συνολικό εμβαδόν τους δεν ξεπερνά τα 110 τ.μ. και η συνολική αξία τους ανέρχεται στις €200 χιλ.
Αξίζει να αναφερθεί ότι είχε προηγηθεί κυβερνητικό νομοσχέδιο, μετά από συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που προέβλεπε στοχευμένη επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ (5%) στην παράδοση ή ανέγερση κατοικίας, η οποία να καλύπτει τα πρώτα 140 τ.μ. της κατοικίας με μέγιστο εμβαδό τα 200 τ.μ.
Σύμφωνα με πληροφορίες της StockWatch, ο ΥΠΟΙΚ διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση δεν θα φέρει προσκόμματα στην απόφαση της Βουλής, προειδοποιώντας όμως ότι με τυχόν διαφοροποιήσεις επί του ν/σ, η χώρα θα μπει σε νέες και επικίνδυνες ατραπούς, καθώς δεν είναι δεδομένο ότι η Κομισιόν θα αποδεχθεί τη νομοθεσία που θα εγκρίνει η Βουλή.
Προτάσεις κομμάτων και φορέων
Στο τραπέζι του διαλόγου βρίσκεται η τελευταία πρόταση του ΕΤΕΚ, που εισηγείται να αυξηθεί το όριο σε σχέση με την αξία συναλλαγής στις €275 χιλ. για τα διαμερίσματα και στις €400 χιλ. για τις κατοικίες.
Παράλληλα το ΕΤΕΚ προτείνει την αύξηση του μέγιστου εμβαδού διαμερισμάτων στα 125 τ.μ., αλλά και εισαγωγή νέας πρόνοιας για δυνατότητα προσαύξησης στο μέγιστο μέγεθος ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού.
Συγκεκριμένα για περιπτώσεις πολύτεκνων οικογενειών, προτείνεται για κάθε επιπρόσθετο τέκνο πέραν των τριών, το μέγεθος της κατοικίας να αυξάνεται κατά επιπλέον 15 τ.μ.
Την ίδια ώρα η Επιτροπή Οικονομικών έχει ενώπιόν της και τις δύο προτάσεις νόμου για το θέμα, μια από το ΑΚΕΛ και μία του βουλευτή των Οικολόγων Σταύρου Παπαδούρη.
Το ΑΚΕΛ προτείνει τον καθορισμό ανώτατων ορίων στην αξία της κατοικίας ανά τετραγωνικό μέτρο, προκειμένου η ανέγερση, επέκταση και αγορά κατοικίας να υπόκειται σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ.
Επίσης προτείνει μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 5% και για επέκταση κατοικίας, η οποία γίνεται για κάλυψη οικογενειακών αναγκών που προκύπτουν μετά την απόκτηση ή ανέγερση της κατοικίας, νοουμένου ότι τηρούνται οι προϋποθέσεις που καθορίζει ο νόμος σε σχέση με το εμβαδόν της κατοικίας.
Από την άλλη, η πρόταση νόμου του κ. Παπαδούρη προνοεί ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ ύψους 5% να εφαρμόζεται για τα πρώτα 180 τ.μ. δομήσιμου εμβαδού, σε περίπτωση παράδοσης ή ανέγερσης κατοικίας της οποίας το συνολικό δομήσιμο εμβαδόν δεν υπερβαίνει τα 220 τ.μ., νοουμένου ότι η αξία της κατοικίας δεν υπερβαίνει τις €300 χιλ. για την ανέγερση κατοικίας και τις €450 χιλ. για την αγορά κατοικίας.
Ετοιμάζουν τροπολογίες τα κόμματα
Στο μεταξύ, όπως δημοσίευσε την προηγούμενη εβδομάδα η StockWatch, τα πλείστα κόμματα προσανατολίζονται στην κατάθεση τροπολογιών, ώστε να αυξηθεί η αξία και τα τετραγωνικά μέτρα των ακινήτων που θα υπόκεινται σε μειωμένο ΦΠΑ.
Μιλώντας στη StockWatch, βουλευτές της επιτροπής Οικονομικών δήλωσαν ότι θα προσέλθουν στο διάλογο με ανοιχτό μυαλό, για να ακούσουν όλες τις θέσεις. Τόνισαν όμως, οι πλείστοι εξ αυτών ότι αποτελεί για τους ίδιους και τα κόμματα τους κόκκινη γραμμή η αύξηση των αξιών των ακινήτων που θα υπόκεινται σε μειωμένο ΦΠΑ, καθώς οι τιμές των ακινήτων έχουν αυξηθεί κατά 30% σε σχέση με του 2021.
Σημειώνεται ότι το ΕΤΕΚ και το υπουργείο Οικονομικών βασίστηκαν σε τιμές 2021 για τις αξίες και τα τετραγωνικά μέτρα των ακινήτων στη χώρα μας για να καταλήξουν στο αναθεωρημένο νομοσχέδιο που βρίσκεται ενώπιον της Επιτροπής και χαίρει και της έγκρισης της ΕΕ.
Υπενθυμίζεται ότι στη συνεδρία της Επιτροπής για το ζήτημα, τον Οκτώβριο του 2022, ο Έφορος Φορολογίας Σωτήρης Μαρκίδης, είχε αναφερθεί σε πρόνοια του προτεινόμενου νομοσχεδίου, όπου του έδιδε την ευχέρεια να αποφασίζει για την αξία ακινήτων που υπόκεινται σε μειωμένο ΦΠΑ, ώστε να ανταποκρίνονται στο πραγματικό κόστος. «Νοείται ότι η συνολική αξία της συναλλαγής, ανά τετραγωνικό μέτρο δύναται να αναθεωρείται µε απόφαση του Εφόρου Φορολογίας», όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο.