Τεχνογνωσία αλά Κυπριακά
Στην περίφημη του ανάλυση για τη δύναμη της γραφειοκρατίας ο Max Weber αναφέρει πως ο Φρειδερίκος ο Μέγας υποκλινόταν μπροστά στην «ανώτερη γνώση» των ειδικών. Οι τεχνοκράτες, αναφέρει, περιφρονούσαν τα διατάγματα του απόλυτου μονάρχη της Πρωσίας ως να ήταν περιστασιακές ιδέες ενός ερασιτέχνη.*
Κάπως έτσι φαντάζομαι θα πρέπει να νιώθει και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας έναντι των ειδικών της ΔΕΦΑ, που ομόφωνα αποφάσισαν να παραχωρήσουν την προμήθεια του φυσικού αερίου στη Shell έναντι €4,5 δισ.
«Εγώ δεν δηλώνω ειδικός για το φυσικό αέριο», είπε ο πρόεδρος την Παρασκευή μετά από ενημέρωση που είχε από τη ΔΕΦΑ, επαναλαμβάνοντας ότι η απόφαση τους ήταν ομόφωνη.
Ο υπουργός οικονομικών, που γνωρίζει όπως είπε προσωπικά κάποια από τα μέλη της ΔΕΦΑ, δηλώνει απερίφραστα «ότι είναι σωστοί επιστήμονες έχουν πάρα πολύ καλή κατάρτιση».
Αφού οι άνθρωποι είναι επιστήμονες και αφού οι πολιτικοί δεν κατέχουν το θέμα, η λογική απόφαση θα έπρεπε να ήταν η υιοθέτηση της ομόφωνης τεχνοκρατικής απόφασης.
Εδώ όμως ξεκινούν τα περίεργα.
Κάποιοι από τους τεχνοκράτες δεν είναι στο ΔΣ μόνο λόγω των γνώσεων τους αλλά και γιατί είναι στελέχη της ΑΗΚ. Όπως σωστά γράφει o Weber, οι οργανισμοί έχουν ένα ένστικτο επιβίωσης και εξυπηρέτησης των δικών τους συμφερόντων αντί αυτών των πολιτικών τους αρχόντων, δηλαδή του λαού. Εκτός και αν υποθέσουμε ότι το συμφέρον της ΑΗΚ και των φορολογουμένων είναι ταυτόσημο, αξίζει να διερωτηθεί κάποιος αν η τεχνογνωσία της ΑΗΚ εξυπηρετεί την ίδια ή όλους.
Ένας άλλος τεχνοκράτης, ο διευθυντής ενέργειας του Υπ. Εμπορίου, δηλώνει «με την εμπειρία και γνώση 33 ετών» ότι η απόφαση της ΔΕΦΑ είναι λανθασμένη. Ο ίδιος ανέφερε χθες στο ΡΙΚ ότι πρώτος είχε πει ότι υπάρχουν κοιτάσματα φυσικού αερίου στην περιοχή (σ.σ. πριν καν τα ανακαλύψει η Noble Energy).
Και κάποιοι από τους τεχνοκράτες της ΔΕΦΑ αφήνουν να διαρρεύσει ότι η «επιστημονική» τους απόφαση χρήζει αλλαγών από την πολιτική ηγεσία, είτε προς τη διάρκεια του συμβολαίου, είτε προς τον ίδιο τον προμηθευτή.
Τελικά πόσο μπορεί ο φορολογούμενος να εμπιστευτεί την τεχνογνωσία και τους ειδικούς;
Την απάντηση την έδωσε ο ίδιος ο πρόεδρος, ο οποίος διόρισε πριν ένα χρόνο το ΔΣ της ΔΕΦΑ:
«Στη ΔΕΦΑ συμμετέχουν άνθρωποι οι οποίοι προέρχονται από διάφορα κόμματα».
Αντώνης Έλληνας
Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικών Επιστημών
Πανεπιστήμιο Κύπρου
*Max Weber (1946) “On bureaucracy” στο H.H. Gerth και C. Wright Mills, επ. From Max Weber: Essays in Sociology, New York: Oxford University Press, σελ. 234.