Κ. Χατζηγιάννης: Να ξεκαθαρίσει τη θέση για EuroAsia η κυβέρνηση

Έργο του αιώνα, χαρακτηρίζει την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ μέσω του υποθαλάσσιου καλωδίου EuroAsia Interconnector, ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, Κυριάκος Χατζηγιάννης.

Σε συνέντευξη στη StockWatch, ενόψει της αυριανής ενημέρωσης της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας για την πορεία του μεγαλεπήβολου έργου, ο κ. Χατζηγιάννης τονίζει ότι είναι έργο στρατηγικής σημασίας, καθώς βάζει τέλμα στην ηλεκτρική απομόνωση της Κύπρου και ως εκ τούτου πως θα πρέπει να διασφαλιστεί η υλοποίησή του.

Υπογραμμίζει ότι το έργο αυτό δεν έτυχε σωστής επικοινωνίας, με αποτέλεσμα να αφήνονται αχρείαστες σκιές και ζητά από την κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει τη θέση της και να διασαφηνίσει τη βαρύτητα που δίνει σε αυτό το έργο, καθώς σε περίπτωση που το έργο αυτό ναυαγήσει, θα τεθεί θέμα σημαντικής ευθύνης.

«Σε ένα τέτοιο έργο η ξεκάθαρη δήλωση στήριξης από πλευράς κυβέρνησης είναι επιβεβλημένη», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά και προσθέτει επίσης πως απαιτείται η τεκμηρίωση της οικονομικής βιωσιμότητας του έργου και τους βάρους που θα δημιουργηθεί στους καταναλωτές αλλά και πιθανώς στα οικονομικά του κράτους.

Άνοιγμα αγοράς ηλεκτρισμού και ΑΠΕ

Στην συνέντευξη που ακολουθεί, ο κ. Χατζηγιάννης καταθέτει τη θέση του για την καθυστέρηση που παρατηρείται στο άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού και τοποθετείται όσον αφορά τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης για την απεξάρτηση από τα συμβατικά καύσιμα και την προώθηση της παραγωγής ηλεκτρισμού από ΑΠΕ.

Απαντά επίσης σε ερωτήσεις για τον πληθωρισμό και τα επιτόκια και τις ενέργειες της Βουλής αναφορικά με την στήριξη των πολιτών και επιχειρήσεων. Μιλά ακόμα για τις σημαντικότερες εκκρεμότητες, αλλά και για τα μεγάλα θέματα που αναμένεται ότι θα δούμε ενώπιον της επιτροπής με την επαναλειτουργία του σώματος.

Ο κ. Χατζηγιάννης αναφέρεται επίσης στο προσωπικό του όραμα, κάθε σπίτι να έχει τα δικά του φωτοβολταϊκά, για το οποίο όπως είπε θα εργασθούν σκληρά ώστε να υλοποιηθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό, καθώς η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος είναι κοινωνικό αγαθό και δικαίωμα.

Της Ελένης Χαραλάμπους

Η συνέντευξη

Ερ.: Συνέρχεται εκτάκτως αύριο η επιτροπή Ενέργειας για να εξετάσει το ζήτημα της αύξησης των επιτοκίων και των επιπτώσεων στους καταναλωτές, στην παρουσία του υπουργού Οικονομικών και του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Τι να αναμένουμε, μπορεί η Βουλή να έχει καθοριστικό ρόλο στο ζήτημα;

Απ.: Η Βουλή έχει καταλυτικό ρόλο να παίξει. Μπορεί να πιέσει, αλλά σίγουρα δεν αποφασίζει. Ωστόσο, είναι προκλητικό το τραπεζικό σύστημα μαζί με κράτος σε ένα μόνο χρόνο να πετυχαίνουν κοντά στα €2 δισ. κέρδος μόνο εξ υπαιτιότητας της αύξησης των επιτοκίων.

Αυτά τα χρήματα τα βγάζουν από τη τσέπη των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά άλλους δείκτες της οικονομίας. Δεν μπορεί λοιπόν επειδή κυβέρνηση κι τράπεζες βολεύονται περιστασιακά, η Βουλή να μην ασκεί τον κοινοβουλευτικό της έλεγχο.

Η Βουλή τους ξεσκεπάζει και θα πρέπει κι οι δυο να λογοδοτήσουν για τα ψηλά κέρδη που κάνουν. Υπάρχει σήμερα ψηλή κερδοφορία κυρίως ένεκα ψαλίδας των επιτοκίων. Οι καταθέσεις δεν έχουν βάρος για τις τράπεζες αφού τα καταθετικά επιτόκια είναι ασήμαντα, ενώ τα δανειστικά επιτόκια έχουν ανεβεί μέχρι και 8%.

Προκαλούν το περί δικαίου αίσθημα των πολιτών. Άρα λοιπόν εμείς θα απαιτήσουμε τη λήψη μέτρων, τόσο από πλευράς του κράτους, όσο και από πλευράς των τραπεζών, πάντοτε σεβόμενοι τη διάκριση εξουσιών εκάστου, καθώς επίσης και την πολιτική της ΕΚΤ για αντιμετώπιση του πληθωρισμού.

Ερ.: Να αναμένουμε και άλλες ενέργειες και δράσεις της επιτροπής Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού για την ελάφρυνση επιχειρήσεων και νοικοκυριών που πλήττονται από την αύξηση των επιτοκίων και τον πληθωρισμό;

Απ.: Η Επιτροπή μας θα απαιτήσει προγράμματα αντιμετώπισης του προβλήματος. Θα λάβουμε όλη την πληροφόρηση και θα επανέλθουμε άμεσα, με απαίτηση να κατατεθούν προτάσεις για αποτροπή κοκκινίσματος δανείων!

Υπάρχει ευχέρεια, τόσο από πλευράς κράτους, όσο και από πλευράς τραπεζών σεβόμενοι πάντοτε τους ρόλους. Οι τράπεζες θα μπορούσαν να απορροφήσουν μέρος της αύξησης των επιτοκίων.

Η πολιτική αντιμετώπισης του πληθωρισμού με αύξηση των επιτοκίων όπως αυτή αποφασίζεται από ΕΚΤ δεν έτυχε μέχρι στιγμής καμίας αντιπρότασης από πλευράς κυβέρνησης.

Δεν πιστεύω ωστόσο ότι μπορεί να αντιμετωπισθεί ο πληθωρισμός με άλλο τρόπο, ωστόσο όμως μέτρα όπως επαναδιαπραγμάτευση των δανειστικών συμβάσεων είναι εφικτός. Δεν βοηθά η σημερινή πορεία κοκκινίσματος των πλείστών δανείων. Θα εξολοθρεύσουμε τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.

Ερ.: Στην ατζέντα της επιτροπής βρίσκεται επίσης για ενημέρωση από τον υπουργό Ενέργειας και εκπροσώπους της εταιρείας, το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ μέσω του υποθαλάσσιου καλωδίου EuroAsia Interconnector. Ποια είναι η θέση σας στο ζήτημα ως πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας και βουλευτής του μεγαλύτερου κόμματος της χώρας;

Απ.: Αυτό το έργο αποτελεί έργο του αιώνα. Είναι έργο στρατηγικής σημασίας και ως εκ τούτου θα πρέπει να διασφαλίσουμε την υλοποίησή του. Τα πλεονεκτήματα κυρίως της άρσης της ηλεκτρικής απομόνωσης της Κύπρου, της συμβολής του έργου στην αποθήκευση ενέργειας καθώς επίσης και στο άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού, είναι σημαντικά και καθοριστικά.

Ένεκα του στρατηγικού χαρακτήρα του έργου, οφείλουμε να πετύχουμε διαφάνεια στη πορεία υλοποίησης του έργου. Δυστυχώς μέχρι σήμερα ενώ προς τιμήν όσων εργάστηκαν και πέτυχαν την πρόοδο του έργου σε κλειστή συνεννόηση με την ΕΕ, το έργο αυτό δεν έτυχε σωστής επικοινωνίας με αποτέλεσμα να αφήνονται αχρείαστες σκιές. Από την άλλη, υπάρχει μια νέα κυβέρνηση η οποία δυστυχώς στον καθορισμό προτεραιοτήτων δεν είναι ξεκάθαρη.

Χρειάζεται οπωσδήποτε να διασαφηνιστεί η βαρύτητα που θέτει η κυβέρνηση σε αυτό το έργο. Αλλιώτικα θα τεθεί θέμα σημαντικής ευθύνης στη περίπτωση που το έργο αυτό ναυαγήσει και ποιος θα είναι αυτός ο οποίος έχει συμβάλει στο να μην υλοποιηθεί αυτό το έργο, το οποίο σχεδιαστικά και διαδικαστικά είναι αρκετά προχωρημένο. Σε ένα τέτοιο έργο η ξεκάθαρη δήλωση στήριξης του έργου από πλευράς κυβέρνησης είναι επιβεβλημένη. Σωστό είναι επίσης η απαίτηση τεκμηρίωσης της οικονομικής βιωσιμότητας του έργου και του βάρους που θα δημιουργηθεί στους καταναλωτές αλλά και πιθανώς στα οικονομικά του κράτους. Αυτά τα έργα διασύνδεσης ηλεκτρισμού εξυπακούουν τεράστια ανάγκη προβληματισμού και μελέτης.

Ερ.: Πώς προχωρά το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού στην Κύπρο;

Απ.: Το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού προχωρεί με ρυθμούς αργούς δυστυχώς, ωστόσο όμως προχωρεί και εύχομαι ότι στο πρώτο εξάμηνο του 2024 θα εισέλθουμε στο τελικό άνοιγμα της αγοράς.

Εμείς ως Βουλή το έχουμε θέσει ως προτεραιότητα και νομοθετήσαμε για όλα τα επιμέρους θέματα. Μάλιστα με πρωτοβουλία της Βουλής, εποπτεύουμε αυτή την πορεία με έντονη απαίτηση να μην υπάρξει άλλη αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

Ερ.: Πως βλέπετε τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης για την απεξάρτηση από τα συμβατικά καύσιμα και την προώθηση της παραγωγής ηλεκτρισμού από ΑΠΕ και πως θα τους στηρίξει η Βουλή;

Απ.: Οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης για ΑΠΕ είναι δυστυχώς ελλιπείς και πολλές φορές είναι απορίας άξιον για τα εμπόδια και προσκόμματα τα οποία θέτει. Έκδηλη ήταν η αναπομπή του νόμου για τα φωτοβολταϊκά στις οροφές.

Η Βουλή είναι αυτή που τραβά τα πράγματα μπροστά ενώ η διοίκηση σε πολλές των περιπτώσεων, στέκεται τείχος άρνησης απέναντι μας.

Βολεύτηκαν με το ψηλό συστημικό κόστος του ηλεκτρισμού στη Κύπρο, με το κόστος των ρύπων και με τα έσοδα από τη δημοπρασία των ρύπων. Είμαστε σε διαρκή σύγκρουση με την κυβέρνηση στο θέμα των ΑΠΕ, η οποία αμύνεται της παραγωγής ρεύματος με συμβατικά καύσιμα ενώ βάζει τα αυγά της στο καλάθι των υδρογονανθράκων.

Ερ.: Ποιοι είναι οι σχεδιασμοί ώστε να μην πετάτε φθηνή ενέργεια εκατομμύριων, που παράγεται από φωτοβολταϊκά συστήματα, λόγω του πεπαλαιωμένου δικτύου διανομής της ΑΗΚ;

Απ.: Το δίκτυο και η αποθήκευση ενέργειας, είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις και εξυπακούεται η ανάγκη για τεράστιες επενδύσεις. Αυτές οι επενδύσεις καθώς και η αναβάθμιση του δικτύου, θα πρέπει είναι οι προτεραιότητες από πλευράς της ΑΗΚ και του κράτους.

 Η προώθηση των επενδύσεων αυτών, θα ωφελήσουν τον τόπο. Εάν δεν προωθηθούν παράλληλα δίκτυ και αποθήκευση, τότε θα ξεγελάσουμε όλους που έχουν επενδύσει στις ΑΠΕ και θα υπάρχει πισωγύρισμα.

Ερ.: Ποιες είναι οι σημαντικότερες εκκρεμότητες της επιτροπής Ενέργειας που θα καταπιαστείτε με την έναρξη των κανονικών εργασιών της;

Απ.: Υπάρχουν εκκρεμότητες σχετικά με το καλάθι του νοικοκυριού και την ακρίβεια, με τις τράπεζες, με την πολιτική ενέργειας, με τα δικαιώματα των καταναλωτών, με τον εκσυγχρονισμό του τομέα των υπηρεσιών, με την οικοτεχνία και την έρευνα. Παράλληλα με τα προβλήματα των βιομηχανικών περιοχών.

Ερ.: Ποια τα μεγάλα θέματα που αναμένεται ότι θα δούμε ενώπιον της επιτροπής με την επαναλειτουργία του σώματος;

Απ.: Υπάρχει ένα τεράστιο θέμα για το οποίο θα πρέπει να εργασθούμε σκληρά. Το όνομα της Κύπρου ως παγκόσμιου κέντρου επενδύσεων έχει πληγεί ανεπανόρθωτα και επηρεάζει την οικονομία μας.

Δεν χρειάζεται να υπέχει υπέρμετρος ζήλος στην προβολή του κακού μας εαυτού ενώ, των αρετών και των πλεονεκτημάτων μας να υπάρχει βουβή θεώρηση. Επείγον θα πρέπει να παρθούν μέτρα και θα ξεκινήσει η συζήτηση για αυτό το θέμα.

Ερ.: Ποιοι οι σημαντικότεροι νόμοι που πέρασε η επιτροπή Ενέργειας στα δύο χρόνια περίπου που βρίσκεστε στο τιμόνι της και ποιο θεωρείται τη μεγαλύτερη επιτυχία σας;

Απ.: Κάναμε πράξη με το έργο μας ώστε κάθε σπίτι να έχει τα δικά του φωτοβολταϊκά. Αυτό ήταν ένα προσωπικό μου όραμα κι θα εργασθούμε σκληρά ώστε να υλοποιηθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος είναι κοινωνικό αγαθό και δικαίωμα.