Η. Μαρκάτζιης: Κινδυνεύουν τα τεχνικά επαγγέλματα

Τα τεχνικά επαγγέλματα και η εκπαίδευση τους κινδυνεύουν, αναφέρει ο Διευθυντής Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, Ηλίας Μαρκάτζιης.

Σε συνέντευξή του στη StockWatch, ο κ. Μαρκάτζιης εξηγεί πώς μπορούν να διασωθούν τονίζοντας ότι είναι ευθύνη του εκπαιδευτικού συστήματος να αλλάξει τις λανθασμένες και πεπαλαιωμένες αντιλήψεις.

Όπως αναφέρει, παρά τις επενδύσεις του κράτους με προγράμματα κατάρτισης για τεχνικά επαγγέλματα που παρέχονται μέσω της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρωπίνου Δυναμικού (ΑνΑΔ), θα πρέπει να υπάρξει και ενδιαφέρον από τους ανέργους για παρακολούθηση των προγραμμάτων.

Προσθέτει, πως πρέπει να υπάρξει ενημέρωση του κοινού μέσα από σχετικούς μηχανισμούς προς όλες τις ηλικιακές ομάδες, ενώ τονίζει ότι για να διασωθούν τα τεχνικά επαγγέλματα μέσω της τεχνολογίας, θα πρέπει να υπάρξει ενδιαφέρον παρακολούθησης των προγραμμάτων και εισαγωγή του απαραίτητου ανθρώπινου δυναμικού από το εξωτερικό.

Ακόμη, αναφέρεται στη σύνδεση της τεχνικής εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, την πράσινη ενέργεια, καθώς και για τις ενέργειες του κράτους για την εξάλειψη της ανισότητας μεταξύ των παραδοσιακών και σύγχρονων επαγγελμάτων.

Της Μαρίας Κυριακίδου

Η συνέντευξη

Ερ.: Τι μπορεί να αλλάξει στην νοοτροπία και την παιδεία, από τα σχολεία μέχρι την επαγγελματική κατάρτιση, ώστε οι Κύπριοι να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τα τεχνικά επαγγέλματα;

Απ.: Το εκπαιδευτικό σύστημα έχει ευθύνη να διαφοροποιεί και να ανατρέπει λανθασμένες και πεπαλαιωμένες αντιλήψεις και προκαταλήψεις της κοινωνίας. Ως εκ τούτου, έχει ευθύνη να λειτουργήσει θετικά/καταλυτικά, έτσι ώστε οι λανθασμένες αντιλήψεις και προκαταλήψεις που υπάρχουν εναντίον της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης να εξαλειφθούν.

Για να γίνει αυτό, πρέπει πρώτα το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα, μέσα από την Υπηρεσία Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, να ενημερώσει τα παιδιά σχετικά με τις προοπτικές που προσφέρουν τα τεχνικά επαγγέλματα.

Με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά θα μπορέσουν να αποφασίσουν για το είδος του επαγγέλματος που τους ταιριάζει και κατ’ επέκταση για τη μορφή εκπαίδευσης που θα ήθελαν να ακολουθήσουν.

Ερ.: Πού οφείλεται η ανισορροπία στο εγχώριο εργατικό δυναμικό κατά τη γνώμη σας και πώς μπορεί να εξαλειφθεί ή να μειωθεί;

Απ.: Η ανισορροπία οφείλεται στην προκατάληψη που διαιωνίζεται από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και στην αρνητική αντίληψη/προκατάληψη της κοινωνίας, εναντίον των τεχνικών επαγγελμάτων σε σχέση με τα υπόλοιπα επαγγέλματα, καθώς και στην υπεραξία που δίδεται στην ολοκλήρωση ενός πανεπιστημιακού εκπαιδευτικού προγράμματος.

Ερ.: Πώς μπορεί το κράτος να επενδύσει σε προγράμματα κατάρτισης για τα τεχνικά επαγγέλματα, όπως ηλεκτροσυγκολλητές για παράδειγμα, ώστε άνεργοι ή άτομα που κάνουν στροφή στην επαγγελματική τους πορεία, να βρουν εργασία στο χώρο;

Απ.: Το κράτος επενδύει σε προγράμματα κατάρτισης για τεχνικά επαγγέλματα, μέσω των προγραμμάτων κατάρτισης της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (ΑνΑΔ), αλλά και μέσω των προγραμμάτων που προσφέρει η Διεύθυνση Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας.

Είναι σημαντικό να τονιστεί όμως, ότι πρέπει να υπάρχει και το κατάλληλο ενδιαφέρον από άνεργους, καθώς και από άλλα άτομα, να παρακολουθήσουν τέτοια προγράμματα κατάρτισης.

Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας να υπάρχει δια βίου συμβουλευτική επαγγελματική αγωγή (lifelong career guidance).

Ερ.: Πώς μπορεί το κράτος να στηρίξει κρατικούς οργανισμούς αλλά και ιδιωτικές επιχειρήσεις, οποιουδήποτε μεγέθους, που θέλουν να επενδύσουν στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζομένων στα υδραυλικά, ξυλουργικά κλπ., ώστε να μπορούν να διαχειριστούν τις δεξιότητες των νέων τεχνολογιών;

Απ.: Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, το κράτος στηρίζει οργανισμούς και επιχειρήσεις που θέλουν να επενδύσουν στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζομένων τους σε διάφορα τεχνικά επαγγέλματα, ώστε να μπορούν να αποκτήσουν δεξιότητες στις νέες τεχνολογίες, μέσα από τα προγράμματα κατάρτισης της Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (ΑνΑΔ), αλλά και μέσω των προγραμμάτων που προσφέρει η Διεύθυνση Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας.

Το πρόβλημα όμως που παρατηρείται στην Κύπρο είναι να πειστούν οι ενδιαφερόμενοι/τα άτομα να παρακολουθήσουν αυτά τα προγράμματα, κι όχι να προσφερθούν τέτοια προγράμματα, αφού υπάρχουν αρκετοί πάροχοι (providers).

Αυτό που πρέπει να κάνει το κράτος είναι να ενημερώνει το κοινό συστηματικά μέσα από μηχανισμούς ενημέρωσης που θα απευθύνονται σε άτομα όλων των ηλικιών. 

Ερ.: Θεωρείτε ότι εάν δοθεί σημασία στην ανέλιξη αυτών των επαγγελμάτων, θα μπορέσουν να κρατηθούν στη ζωή αξιοποιώντας την τεχνολογία ή σταδιακά θα χαθούν;

Απ.: Πιστεύω ότι θα μπορέσουν να κρατηθούν στη ζωή. Εάν τα άτομα παρακολουθήσουν τα κατάλληλα προγράμματα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, τότε και τα αντίστοιχα επαγγέλματα θα αναβαθμιστούν, όπως και η βιομηχανία στο σύνολό της.

Σε αντίθετη περίπτωση, θα γίνεται εισαγωγή του απαραίτητου ανθρώπινου δυναμικού από το εξωτερικό.

Ερ.: Υπάρχει σύνδεση της αγοράς εργασίας με την εκπαίδευση, είτε ξεκινά από την τεχνική εκπαίδευση του σχολείου, είτε με τις μετέπειτα σπουδές; Αν ναι, θεωρείτε ότι είναι αρκετή ή θα πρέπει το κράτος να επενδύσει περαιτέρω σε αυτό το κομμάτι;

Απ.: Το κράτος πρέπει να βάζει ως προτεραιότητα τη σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις απόψεις και εισηγήσεις των ανθρώπων που εμπλέκονται στην αγορά εργασίας.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί, ότι υπάρχει αντιστοιχία μεταξύ των προγραμμάτων που προσφέρει η Διεύθυνση Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με την αγορά εργασίας.

Αυτή είναι αποτέλεσμα της αγαστής συνεργασίας με τον τομέα της βιομηχανίας, μέσα από την οποία προκύπτει η αναβάθμιση των υφιστάμενων προγραμμάτων σπουδών και η δημιουργία νέων, στοχεύοντας σε εξειδικευμένο προσωπικό σε σημαντικούς τομείς της αγοράς εργασίας, αλλά και σε τομείς όπου παρατηρείται έλλειψη κατάλληλα καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού.

Ερ.: Αναφορικά με την πράσινη ενέργεια, πολλοί το αναφέρουν ως ο τομέας του μέλλοντος για επαγγελματική κατάρτιση. Για ποιο λόγο η Κύπρος είναι αρκετά πίσω από άλλα κράτη μέλη, στην πράσινη ενέργεια και στα επαγγέλματα της και πως μπορεί αυτό να αλλάξει;

Απ.: Η πράσινη ενέργεια αξιοποιείται σύμφωνα και με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Προσφέρονται αρκετά προγράμματα που είναι συναφή/που έχουν σχέση με την πράσινη ενέργεια.

Ερ.: Πρόσφατα αναφέρατε πως η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία θα δημιουργήσει μέχρι και 487 χιλ. νέες θέσεις εργασίες. Πόσοι Κύπριοι μπορούν να πληρώσουν αυτές τις θέσεις και ποιοι είναι οι τρόποι αύξησης του αριθμού αυτού μακροπρόθεσμα;

Απ.: Είναι σημαντικό το κοινό να ενημερωθεί για τις ευκαιρίες που προσφέρει η Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) για την προσφορά κατάλληλων προγραμμάτων.

Ερ.: Εκτός από την πράσινη ενέργεια και τη ψηφιακή τεχνολογία, σε ποιους άλλους τομείς επενδύει το κράτος, για το «κλείσιμο» της ανισότητας μεταξύ των παραδοσιακών επαγγελμάτων και των νέων επαγγελμάτων και επαγγελμάτων υπηρεσιών, όπως οι νοσηλευτές, οι μάγειρες κλπ.;

Απ.: Το κράτος επενδύει σε όλα τα τεχνικά επαγγέλματα και προσφέρει προγράμματα κατάρτισης, τόσο για τα παραδοσιακά επαγγέλματα,  όσο και για τα σύγχρονα.