Ε. Κωνσταντίνου, Athlos Capital: «Kαλή εναλλακτική» τα γραμμάτια δημοσίου

Τα γραμμάτια δημοσίου αποτελούν μια πολύ καλή εναλλακτική πρόταση για τα ρευστά διαθέσιμα ενός χαρτοφυλακίου, σε μια περίοδο χαμηλών καταθετικών επιτοκίων, αναφέρει η επικεφαλής του Institutional Wealth Management της Athlos Capital, Ελένη Κωνσταντίνου.

Σε συνέντευξή της στη StockWatch, με αφορμή την προσθήκη των γραμματίων του δημοσίου της Κυπριακής Δημοκρατίας στα προσφερόμενα επενδυτικά της μέσα, η κ. Κωνσταντίνου, αναφέρει ότι τα ΓΔ προσφέρουν, την τρέχουσα περίοδο, ελκυστικές αποδόσεις (ετήσιες αποδόσεις μεγαλύτερες του 3.40%), είναι άμεσα ρευστοποιήσιμα και θεωρούνται από τις ασφαλέστερες επενδύσεις, καθώς έχουν μικρή διάρκεια (έως 1 έτος) και εκδίδονται αποκλειστικά από κράτη και ενώσεις κρατών (π.χ. Ευρωπαϊκή Ένωση).

Σημειώνει ότι τα γραμμάτια δημοσίου, ανέκαθεν αποτελούσαν βασική επενδυτική επιλογή για τους θεσμικούς επενδυτές στην Κύπρο, ειδικότερα σε σχέση με τη διαχείριση των ρευστών διαθεσίμων τους.

Παρατηρείται όμως πλέον, τονίζει, συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον και από ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι αναζητούν εναλλακτικές επιλογές.

Συγκεκριμένα, στη συνέντευξή της, αναφέρεται στο συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον από θεσμικούς, αλλά και ιδιώτες επενδυτές για τα γραμμάτια δημοσίου, ενώ επισημαίνει ότι το επίπεδο χρηματοοικονομικής παιδείας που υπάρχει στη χώρα είναι χαμηλό.

Της Γεωργίας Χαννή

Η συνέντευξη

Ερ.: Πρόσφατα η Sophic, ανακοίνωσε την προσθήκη των Γραμματίων Δημοσίου (ΓΔ) της Κυπριακής Δημοκρατίας στα διαθέσιμα προσφερόμενα επενδυτικά της μέσα. Πώς προέκυψε αυτό και ποιος ο στόχος της κίνησης;

Απ.: Ένας από τους βασικούς μας στόχους, είναι ο συνεχής εμπλουτισμός της πλατφόρμας Sophic με χρηματοπιστωτικά μέσα, ώστε να παρέχει ένα ευρύτερο φάσμα επενδυτικών επιλογών, οι οποίες να απευθύνονται στο ευρύ κοινό.  

Λόγω του ισχυρού ενδιαφέροντος που παρατηρήθηκε τόσο για τα ΓΔ της Ευρωπαϊκής  Ένωσης (ΕΕ), όσο και μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, κρίναμε ότι η συμπερίληψη των κυπριακών ΓΔ, θα διεύρυνε τις προσφερόμενες επιλογές της πλατφόρμας, δίνοντας την ευκαιρία στους επενδυτές για ακόμη μεγαλύτερη διασπορά του κεφαλαίου τους. 

Ο στόχος αυτής της ενέργειάς μας ήταν διπλός: Από την μια, η προσθήκη των ΓΔ της Κυπριακής Δημοκρατίας, δίνει την ευκαιρία στους πελάτες μας να επενδύουν σε ΓΔ μίας χώρας με υψηλή πιστοληπτική αξιολόγηση (ΒΒΒ), απολαμβάνοντας ταυτόχρονα ελκυστικές αποδόσεις (ετησιοποιημένη απόδοση 3.85% σύμφωνα με πιο πρόσφατη δημοπρασία τριμηνιαίου ΓΔ που πραγματοποιήθηκε στις 27/05/2024).

Να σημειωθεί ότι, μέχρι τώρα το προνόμιο πρόσβασης σε εκδόσεις ΓΔ της Κυπριακής Δημοκρατίας, είχαν αποκλειστικά οι τράπεζες και σε πολύ μικρότερο βαθμό κάποια μη τραπεζικά ιδρύματα.

Από την άλλη, η κίνηση αυτή έχει ως στόχο να αυξηθεί η ζήτηση για ΓΔ της Κύπρου και από ιδιώτες, ούτως ώστε σταδιακά να μειωθεί το επιτόκιο/κόστος έκδοσης των ΓΔ για την Κυπριακή Δημοκρατία.

Άρα, πρόκειται για μία κίνηση η οποία έχει πολλαπλά οφέλη τόσο για τους επενδυτές όσο και για το ίδιο το κράτος.

Ερ.: Ποιο το ενδιαφέρον που διαπιστώνεται εκ μέρους των επενδυτών για τα Γραμμάτια Δημοσίου;

Απ.: Τα ΓΔ ανέκαθεν αποτελούσαν βασική επενδυτική επιλογή για τους θεσμικούς επενδυτές στην Κύπρο, ειδικότερα σε σχέση με τη διαχείριση των ρευστών διαθεσίμων τους. Παρατηρείται όμως πλέον συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον και από ιδιώτες επενδυτές, οι οποίοι αναζητούν εναλλακτικές επιλογές, καθώς τα  επιτόκια καταθέσεων που προσφέρουν οι τράπεζες στην Κύπρο, παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα.

Τα ΓΔ αποτελούν ένα αποδοτικό και ασφαλή τρόπο διαχείρισης των ρευστών τους, αφού καταγράφουν σαφώς υψηλότερες αποδόσεις από τις τραπεζικές καταθέσεις ενώ παράλληλα, ως  επί το πλείστον, έχουν υψηλότερη πιστοληπτική διαβάθμιση. 

Ερ.: Οι αποδόσεις των Γραμματίων Δημοσίου παρουσιάζουν αύξηση τον τελευταίο χρόνο. Εκτιμάτε ότι η αύξηση θα συνεχιστεί και το επόμενο διάστημα;

Απ.: Αρχικά, να εξηγήσουμε συνοπτικά γιατί οι αποδόσεις των ΓΔ αυξήθηκαν αισθητά την τελευταία περίοδο. Οι αποδόσεις των ΓΔ συνδέονται άμεσα με τα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών, καθώς οι μεταβολές στα επιτόκια καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό και τις αποδόσεις των ΓΔ. 

Τόσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όσο και η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ, αναγκάστηκαν τα τελευταία χρόνια να προβούν σε επιθετικές αυξήσεις των βασικών τους επιτοκίων, ώστε να μειώσουν τον πληθωρισμό, ο οποίος έφτασε σε ιστορικά ψηλά επίπεδα, ειδικά μετά την πανδημία.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, οι αποδόσεις των ΓΔ να παρουσιάσουν σημαντική αύξηση. Για παράδειγμα, η απόδοση του Γερμανικού ΓΔ (με αξιολόγηση ΑΑΑ) διάρκειας ενός έτους, έφτασε μέχρι 3.75% στο τέλος του 2023, από -0.65% στις αρχές του 2022. 

Τώρα, αναφορικά με το αν αναμένεται οι αποδόσεις των ΓΔ να αυξηθούν περαιτέρω το επόμενο διάστημα, να αναφέρουμε ότι, καθώς ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται και πλησιάζει στο στόχο του 2%, οι Κεντρικές Τράπεζες δεν αναμένεται να προχωρήσουν σε νέες αυξήσεις επιτοκίων, αλλά σε μειώσεις. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα, οι αποδόσεις των ΓΔ να μειώνονται σταδιακά. Γι’ αυτό το λόγο πολλοί πελάτες μας, προτιμούν να «κλειδώνουν» αυτά τα επίπεδα αποδόσεων αγοράζοντας τώρα ΓΔ.

Αν όμως ο πληθωρισμός αποδειχθεί πιο επίμονος από τις εκτιμήσεις, οι Κεντρικές Τράπεζες ίσως αναγκαστούν να καθυστερήσουν τις μειώσεις των επιτοκίων και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα οι αποδόσεις των ΓΔ να παραμείνουν στα τρέχοντα επίπεδα ή ακόμα και να αυξηθούν.   

Ερ.: Σε μια εποχή όπου τα επιτόκια των τραπεζικών καταθέσεων παραμένουν χαμηλά, θεωρείτε ότι το εν λόγω επενδυτικό μέσο, είναι εναλλακτικός τρόπος επένδυσης;

Απ.: Παρατηρούμε όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τους πελάτες μας για εναλλακτικές μορφές τοποθετήσεων των αποταμιεύσεων τους, που να μπορούν να τους αποφέρουν υψηλότερες αποδόσεις χωρίς την ανάληψη επιπλέον ρίσκου.

Τα ΓΔ προσφέρουν, την τρέχουσα περίοδο, ελκυστικές αποδόσεις (ετήσιες αποδόσεις μεγαλύτερες του 3.40%), είναι άμεσα ρευστοποιήσιμα και θεωρούνται από τις ασφαλέστερες επενδύσεις, καθώς έχουν μικρή διάρκεια (έως 1 έτος) και εκδίδονται αποκλειστικά από κράτη και ενώσεις κρατών (π.χ. Ευρωπαϊκή Ένωση). Γι’ αυτό το λόγο αποτελούν μια πολύ καλή εναλλακτική πρόταση για τα ρευστά διαθέσιμα ενός χαρτοφυλακίου.

Με τον πληθωρισμό να αποκλιμακώνεται, αλλά να παραμένει σε υψηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τα επιτόκια καταθέσεων, οι καταθέτες ουσιαστικά χάνουν λεφτά αφού ο ρυθμός αύξησης των τιμών υπερβαίνει την απόδοση της προθεσμιακής κατάθεσης.

Αν και το μέσο κυπριακό νοικοκυριό επιμένει να τοποθετεί πάνω από το 50% του ενεργητικού του σε τραπεζικές καταθέσεις, παρότι αυτές έχουν πολύ χαμηλές αποδόσεις, αντιλαμβάνεται πλέον καλύτερα ότι πρέπει να διαφυλάξει την αγοραστική του δύναμη και να αναζητήσει εξίσου ασφαλείς, αλλά πιο αποδοτικές επιλογές.

Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, οι προθεσμιακές καταθέσεις των νοικοκυριών στην Κύπρο για τον μήνα Μάρτιο, με διάρκεια μέχρι ενός έτους, αποδίδουν κατά μέσο όρο 2,24% σε σύγκριση με 3,19% του αντίστοιχου ευρωπαϊκού μέσου όρου και 3.38% που είναι η απόδοση του ΓΔ ενός έτους της Γερμανίας.

Ερ.: Στην Κύπρο, σε αντίθεση με άλλες χώρες της Ευρωζώνης, οι ιδιώτες επενδυτές αντιμετωπίζουν δυσκολίες και περιορισμούς στην πρόσβαση τους στα κρατικά αξιόγραφα δημοσίου χρέους. Πού οφείλεται αυτό;

Απ.: Τα Κυπριακά ΓΔ προσφέρονται στο επενδυτικό κοινό με δημοπρασία μόνο μέσω των εξουσιοδοτημένων χρηστών του συστήματος δημοπρασιών της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Οι εξουσιοδοτημένοι χρήστες, είναι κυρίως τράπεζες οι οποίες τις πλείστες φορές αγοράζουν τα ΓΔ για δικούς τους λογαριασμούς, ενώ σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, συμμετέχουν για λογαριασμό προνομιούχων πελατών τους.

Οι πελάτες αυτοί είναι συνήθως θεσμικοί επενδυτές και άτομα υψηλής εισοδηματικής στάθμης. Αυτό συμβαίνει γιατί οι τράπεζες συχνά δεν διαθέτουν τις κατάλληλες επενδυτικές υπηρεσίες, ή τα προϊόντα που να είναι προσιτά για ιδιώτες επενδυτές με μικρότερα ποσά διαθέσιμα για επένδυση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό μεγάλου μέρους των ιδιωτών επενδυτών από την αγορά κρατικών ΓΔ και ομολόγων της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Επίσης, μια άλλη παράμετρος είναι ότι οι Κύπριοι σε μεγάλο βαθμό δεν γνωρίζουν για τις εναλλακτικές επενδυτικές επιλογές που έχουν και ως εκ τούτου, δεν επιδεικνύουν το ανάλογο ενδιαφέρον για τέτοιου είδους χρηματοπιστωτικά μέσα.

Με άλλα λόγια, το επίπεδο χρηματοοικονομικής παιδείας που υπάρχει στη χώρα είναι χαμηλό. Ως αποτέλεσμα, η Κύπρος βρίσκεται στις χώρες της ΕΕ με τα ψηλότερα ποσοστά, καταθέσεων προς άλλα χρηματοοικονομικά μέσα.

Αναγνωρίζοντας τη σημασία της χρηματοοικονομικής ένταξης και συμπερίληψης και της κοινωνικής ευθύνης, είμαστε υπερήφανοι για τη δημιουργία της Sophic, μιας πρωτοποριακής πλατφόρμας που προσφέρει εύκολη πρόσβαση, μεταξύ άλλων, και σε κυπριακά ΓΔ, δίνοντας μάλιστα την ευκαιρία στους επενδυτές να ξεκινήσουν με χαμηλό ποσό επένδυσης.

Γεφυρώνοντας αυτό το χάσμα, δίνουμε τη δυνατότητα στους συμπολίτες μας να συμμετέχουν στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας τους, ενώ παράλληλα ενθαρρύνουμε ένα οικονομικό περιβάλλον χωρίς αποκλεισμούς.