Διυλίζοντας τον κώνωπα των συντάξεων

Από την αρχή δεν μου άρεσε αυτή η ιστορία με τις πολλαπλές συντάξεις. Οι κραυγαλέες στρεβλώσεις του συστήματος με εξόργισαν, βέβαια.  Το ότι κάποιοι καταλήγουν με παχυλές συντάξεις ενώ πληρώνονται από το κράτος είναι σίγουρα εξωφρενικό. Δεν μου άρεσε όμως ο τρόπος που εξελίχθηκε ο δημόσιος διάλογος.  Το ότι είχαν βρεθεί στο στόχαστρο άτομα και προσωπικότητες, αντί οι θεσμοί, μου προκάλεσε κάποιο προβληματισμό. Η προσωποποίηση του θέματος ήταν ίσως αναγκαία για να αναδειχθεί η μεγάλη αδικία που συντελείται σε βάρος των φορολογούμενων (έστω και αν ως επί το πλείστον, άλλοι ψήφισαν τους νόμους, όχι αυτοί που λαμβάνουν τις πολλαπλές συντάξεις). Η σταδιακή και επί μήνες δημοσίευση των ονομάτων – αντί ένας συνοπτικός κατάλογος με όλα τα ονόματα – ήταν ίσως ο μόνος τρόπος για να συντηρηθεί στη δημοσιότητα το θέμα για αρκετό καιρό για να κινητοποιήσει τους πολιτειακούς θεσμούς για ρύθμισή του. Από την αρχή όμως έλειπε ένα σημαντικό νούμερο από τη συζήτηση. Πόσα θα εξοικονομήσει το κράτος από τη ρύθμιση αυτού του θέματος; Δεν θυμάμαι μέσα στις δεκάδες συζητήσεις στις τηλεοράσεις και στα ραδιόφωνα και μέσα από τα πολλά δημοσιεύματα, να βγήκε αυτός ο μαγικός αριθμός.  Ούτε θυμούμαι να ρώτησε κάποιος για να τον μάθει. Έχει σημασία αυτός ο αριθμός, θα μου πείτε;  Αφής στιγμής υπάρχει μια τόσο μεγάλη αδικία, είναι θέμα αριθμών; Σε κάποιο βαθμό πιστεύω πως ναι, έχουν σημασία και οι αριθμοί.  Σε ένα πολιτειακό σύστημα υπάρχουν άλλωστε πολλές αδικίες και επομένως πρέπει να ιεραρχούμε ποιες θα ρυθμίσουμε πρώτα, και ποιες ύστερα.  Πρέπει να ξέρουμε τι είναι σημαντικό και τι όχι. Με ένα ετήσιο έλλειμμα €1000 εκ., με τους οίκους αξιολόγησης να καραδοκούν, και με τους FT να γράφουν ότι παίρνουμε σειρά μετά την Πορτογαλία, πρέπει να ιεραρχούμε τα ζητήματα αναλόγως της σημασίας τους όχι μόνο για το αίσθημα δικαίου αλλά και για τον κρατικό κορβανά. Η πιο μεγάλη (αριθμητικά, τουλάχιστον) αδικία που γνωρίζω να υπάρχει στο θέμα των συντάξεων δεν είναι ότι κάποιες δεκάδες άνθρωποι παίρνουν πολλαπλές συντάξεις αλλά ότι οι δεκάδες χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι δεν συνεισφέρουν όσο πρέπει στις συντάξεις τους, με αποτέλεσμα να προικοδοτούν τις συντάξεις τους οι φορολογούμενοι. Οι κρατικές συντάξεις κοστίζουν €500 εκ. το χρόνο και αν ρυθμιζόταν το θέμα θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν €150 εκ. ετησίως. Και οι πολλαπλές συντάξεις, πόσα θα μας γλιτώσουν; Ρώτησα την περασμένη βδομάδα το υπουργείο: Μου είπαν ότι με το προτεινόμενο νομοσχέδιο θα εξοικονομηθεί μάξιμουμ €1,5 εκ. ετησίως.  Ναι, €1,5 εκ. Με βάση την ψυχρή λογική των αριθμών, λοιπόν, θα έπρεπε να αναλώσουμε 100 φορές περισσότερους πολιτικούς πόρους για να λύσουμε το θέμα των κρατικών συντάξεων σε σχέση με αυτούς που αναλώσαμε για το θέμα των πολλαπλών συντάξεων. Ίσως είναι ενδεικτικό του παραλογισμού που υπάρχει σε αυτή την πολιτεία ότι η βουλή αποφάσισε χθες να συνεχίσει τις εργασίες την ερχόμενη βδομάδα για να «γλιτώσει» αυτό το €1,5 εκ. την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση ανέβαλε τη σημερινή συνάντηση με τις συντεχνίες για τη συζήτηση των €150 εκ. Ίσως, από την άλλη, να είναι ένδειξη πολιτικού ορθολογισμού.  Ίσως να είναι, τελικά, θέμα αριθμών: Το €1,5 εκ. το λαμβάνουν 150 άτομα, ενώ τα €150 εκ. επηρεάζουν δεκάδες χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους (και ψηφοφόρους). Αντώνης Έλληνας Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικών Επιστημών Πανεπιστήμιο Κύπρου