Κύπρος και πολιτική για τις κλιματικές αλλαγές
27/01/2011
Για ιστορικούς και πολιτικούς λόγους, η Ευρωπαϊκή Ένωση συγκαταλέγεται στους πρωτοπόρους παγκοσμίως της προσπάθειας για να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, οι οποίες προβλέπεται να οδηγήσουν σε σημαντικές αλλαγές στο παγκόσμιο κλίμα κατά τις επόμενες δεκαετίες. Η Κύπρος, όπως όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, έχει συγκεκριμένες υποχρεώσεις έως το 2020.
Μία από αυτές τις υποχρεώσεις είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τις ενεργοβόρες βιομηχανικές εγκαταστάσεις, που στην περίπτωσή μας είναι κυρίως τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής της ΑΗΚ.
Όπως είναι γνωστό, η ΑΗΚ ήδη αγοράζει από «χρηματαγορές άνθρακα» κάποια δικαιώματα εκπομπών, γιατί ξεπερνά το όριο εκπομπών που της έχει δοθεί δωρεάν από την κυβέρνηση με έγκριση της ΕΕ, και μετακυλίει το κόστος αγοράς των δικαιωμάτων στους καταναλωτές (αυτό που ονομάστηκε από μερικούς «πρόστιμο»). Μετά το 2013, όλες οι ηλεκτροπαραγωγές επιχειρήσεις στην ΕΕ θα πρέπει να αγοράζουν όλα τα δικαιώματα εκπομπών τους, δηλαδή η δωρεάν παραχώρηση δικαιωμάτων από τις κυβερνήσεις θα σταματήσει. Η Κυπριακή Δημοκρατία ζήτησε να πάρει τη δυνατότητα παρέκκλισης, για να μην αυξηθεί πολύ η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος λόγω μετακύλισης του κόστους αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών. Είχα υποστηρίξει παλιότερα ότι δεν πρέπει να ζητηθεί τέτοια παρέκκλιση, για λόγους που είχα εξηγήσει τότε. Επαναλαμβάνω με πολλή συντομία:
- Αν η ΑΗΚ πληρώσει για όλες τις εκπομπές της, θα αυξηθούν μεν οι τιμές του ρεύματος, αλλά όχι σε βαθμό μεγαλύτερο από αυτόν που έχουν αυξηθεί οι διατιμήσεις στο πρόσφατο παρελθόν λόγω διακυμάνσεων στις τιμές του πετρελαίου. Δεν θα έρθει το τέλος του κόσμου.
- Το μεγαλύτερο μέρος του ποσού που θα πληρώσει η ΑΗΚ (ουσιαστικά οι καταναλωτές) για δικαιώματα εκπομπών θα αποτελέσουν δημόσια έσοδα, τα οποία η κυβέρνηση θα μπορεί να διαχειριστεί είτε για μείωση ελλειμμάτων είτε για επιδότηση επενδύσεων φιλικών προς το περιβάλλον (λ.χ. χορηγίες για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας) είτε για επιδόματα σε χαμηλές εισοδηματικές τάξεις που πλήττονται από τις αυξήσεις του ρεύματος.
- Αντίθετα, αν διατεθούν στην ΑΗΚ πολλά δικαιώματα εκπομπών δωρεάν, αφενός το κράτος χάνει έσοδα και αφετέρου οι καταναλωτές δεν αποκτούμε κίνητρο για μακροχρόνια έστω εξοικονόμηση ενέργειας, αφού οι τιμές του ρεύματος θα παραμείνουν τεχνητά σε επίπεδο χαμηλότερο από αυτό που αντιστοιχεί στο πραγματικό κόστος της ηλεκτροπαραγωγής της ΑΗΚ.
Βεβαίως η άποψη εκείνη δεν άρεσε σε πολλούς, διότι θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση στην τιμή του ρεύματος, αλλά εξακολουθώ να πιστεύω πως θα έπρεπε να υιοθετηθεί. Αντί να κρύβουμε τα προβλήματα κάτω από το χαλί, ας τα δούμε κατάματα και ας προσπαθήσουμε να τα αντιμετωπίσουμε χωρίς να προκαλούμε κρυφές επιβαρύνσεις του κρατικού προϋπολογισμού στο όνομα μιας δήθεν φιλολαϊκής (αλλά στην πραγματικότητα μυωπικής και περιβαλλοντικά ασύμφορης) πολιτικής.
Όμως υπάρχει και μια δεύτερη σοβαρή υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας για περιορισμό εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αφορά τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας και είναι ακόμα πιο δύσκολο να επιτευχθεί. Για αυτήν θα μιλήσουμε την επόμενη φορά.
Θεόδωρος Ζαχαριάδης
Επίκουρος Καθηγητής, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου
Μία από αυτές τις υποχρεώσεις είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τις ενεργοβόρες βιομηχανικές εγκαταστάσεις, που στην περίπτωσή μας είναι κυρίως τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής της ΑΗΚ.
Όπως είναι γνωστό, η ΑΗΚ ήδη αγοράζει από «χρηματαγορές άνθρακα» κάποια δικαιώματα εκπομπών, γιατί ξεπερνά το όριο εκπομπών που της έχει δοθεί δωρεάν από την κυβέρνηση με έγκριση της ΕΕ, και μετακυλίει το κόστος αγοράς των δικαιωμάτων στους καταναλωτές (αυτό που ονομάστηκε από μερικούς «πρόστιμο»). Μετά το 2013, όλες οι ηλεκτροπαραγωγές επιχειρήσεις στην ΕΕ θα πρέπει να αγοράζουν όλα τα δικαιώματα εκπομπών τους, δηλαδή η δωρεάν παραχώρηση δικαιωμάτων από τις κυβερνήσεις θα σταματήσει. Η Κυπριακή Δημοκρατία ζήτησε να πάρει τη δυνατότητα παρέκκλισης, για να μην αυξηθεί πολύ η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος λόγω μετακύλισης του κόστους αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών. Είχα υποστηρίξει παλιότερα ότι δεν πρέπει να ζητηθεί τέτοια παρέκκλιση, για λόγους που είχα εξηγήσει τότε. Επαναλαμβάνω με πολλή συντομία:
- Αν η ΑΗΚ πληρώσει για όλες τις εκπομπές της, θα αυξηθούν μεν οι τιμές του ρεύματος, αλλά όχι σε βαθμό μεγαλύτερο από αυτόν που έχουν αυξηθεί οι διατιμήσεις στο πρόσφατο παρελθόν λόγω διακυμάνσεων στις τιμές του πετρελαίου. Δεν θα έρθει το τέλος του κόσμου.
- Το μεγαλύτερο μέρος του ποσού που θα πληρώσει η ΑΗΚ (ουσιαστικά οι καταναλωτές) για δικαιώματα εκπομπών θα αποτελέσουν δημόσια έσοδα, τα οποία η κυβέρνηση θα μπορεί να διαχειριστεί είτε για μείωση ελλειμμάτων είτε για επιδότηση επενδύσεων φιλικών προς το περιβάλλον (λ.χ. χορηγίες για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας) είτε για επιδόματα σε χαμηλές εισοδηματικές τάξεις που πλήττονται από τις αυξήσεις του ρεύματος.
- Αντίθετα, αν διατεθούν στην ΑΗΚ πολλά δικαιώματα εκπομπών δωρεάν, αφενός το κράτος χάνει έσοδα και αφετέρου οι καταναλωτές δεν αποκτούμε κίνητρο για μακροχρόνια έστω εξοικονόμηση ενέργειας, αφού οι τιμές του ρεύματος θα παραμείνουν τεχνητά σε επίπεδο χαμηλότερο από αυτό που αντιστοιχεί στο πραγματικό κόστος της ηλεκτροπαραγωγής της ΑΗΚ.
Βεβαίως η άποψη εκείνη δεν άρεσε σε πολλούς, διότι θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση στην τιμή του ρεύματος, αλλά εξακολουθώ να πιστεύω πως θα έπρεπε να υιοθετηθεί. Αντί να κρύβουμε τα προβλήματα κάτω από το χαλί, ας τα δούμε κατάματα και ας προσπαθήσουμε να τα αντιμετωπίσουμε χωρίς να προκαλούμε κρυφές επιβαρύνσεις του κρατικού προϋπολογισμού στο όνομα μιας δήθεν φιλολαϊκής (αλλά στην πραγματικότητα μυωπικής και περιβαλλοντικά ασύμφορης) πολιτικής.
Όμως υπάρχει και μια δεύτερη σοβαρή υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας για περιορισμό εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αφορά τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας και είναι ακόμα πιο δύσκολο να επιτευχθεί. Για αυτήν θα μιλήσουμε την επόμενη φορά.
Θεόδωρος Ζαχαριάδης
Επίκουρος Καθηγητής, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου
2 σχόλια
on 27/01/2011
Ευχαριστούμε για τις χρήσιμες παρατηρήσεις.
Ο μεγαλύτερος λόγος αύξησης της τιμής του ρεύματος δεν είναι η πληρωμή των ρύπων, και κακώς ζητούνται παρεκκλίσης. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το μισθολόγιο και οι λειτουργικές δαπάνες της ΑΗΚ, που δεν συμμαζεύονται με τίποτε.
Γι' αυτό και τρομάζω με την ιδέα ότι αυτός ο μη παραγωγικός, αναποτελεσματικός οργανισμός θα διαχειρίζεται μονοπωλιακά και το φυσικό αέριο...
Ο μεγαλύτερος λόγος αύξησης της τιμής του ρεύματος δεν είναι η πληρωμή των ρύπων, και κακώς ζητούνται παρεκκλίσης. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το μισθολόγιο και οι λειτουργικές δαπάνες της ΑΗΚ, που δεν συμμαζεύονται με τίποτε.
Γι' αυτό και τρομάζω με την ιδέα ότι αυτός ο μη παραγωγικός, αναποτελεσματικός οργανισμός θα διαχειρίζεται μονοπωλιακά και το φυσικό αέριο...
on 28/01/2011
Αγαπητέ Θεόδωρε,
1) το εάν οι αυξήσεις στην τελική τιμή ρεύματος λόγο μετακύλισης του κόστους που συνεπάγεται η αγορά ρύπων θα είναι ή είναι μικρότερες από τις αυξήσεις στις διατιμήσεις του ρεύματος λόγω αυξήσεων στις τιμές του πετρελαίου δεν νομίζω να έχει τη σημασία που του προσδίδεις. Βεβαίως και "δεν θα έρθει το τέλος του κόσμου" είναι ωστόσο ενδεικτικό της εκμετάλλευσης της μονοπωλιακής θέσης της ΑΗΚ στον τομέα της ενέργειας γενικότερα. Οι οποιεσδήποτε λανθασμένες διοικητικές ή κυβερνητικές αποφάσεις δεν μπορεί να φορτώνονται στον απλό πολίτη ο οποίος μάλιστα δεν έχει εναλλακτική επιλογή. Άλλο είναι το κόστος της πρώτης ύλης και άλλο είναι το κόστος που συνεπάγεται η ρύπανση και το οποίο είχε ως κίνητρο να ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να αναπροσαρμοστούν και να εισάξουν νέες τεχνολογίες λιγότερο ρυπογόνες και περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον. Σε κάθε περίπτωση το τέλος του κόσμου δεν συνδέεται με τις τιμές του πετρελαίου ή του κόστους της μονάδας ρύπων. Επίσης, να υπενθυμίσω ότι οι διακυμάνσεις στις τιμές του πετρελαίου «περνούν» αυτόματα κάθε διμηνία στους λογαριασμού του ηλεκτρικού ρεύματος και ότι οι πρόσφατες αυξήσεις στις διατιμήσεις της ΑΗΚ, οι οποίες εγκρίθηκαν από την ΡΑΕΚ, ήταν γενικές αυξήσεις λόγω άλλων κόστων, εκτός του πετρελαίου.
2) Σχετικό με το ποιο πάνω είναι και το γεγονός ότι η Κύπρος, μία μικρή οικονομία απομακρυσμένη και αποκλεισμένη από άλλες ενεργειακές χώρες και χωρίς βαριά βιομηχανία κατάφερε να αγοράζει μονάδες ρύπων από άλλες ευρωπαϊκές χώρες με βαριά βιομηχανία και χωρίς τις ιδιαιτερότητες της Κύπρου. Ποιοι ήταν αυτοί που διαπραγματεύτηκαν την προικοδότηση με ρύπους για την Κύπρο; Είναι μήπως άνθρωποι του Υπουργείου Οικονομικών, της ΑΗΚ, ποιοί τέλος πάντων ήταν; Είχαν κίνητρα να διαπραγματευτούν σκληρά προς δημόσιο όφελος ή ήταν της λογικής ότι «κοίτα να δεις ο Ρυθμιστής Ενέργειας είναι δικός μας (πρώην και για δεκαετίες υπάλληλος της ΑΗΚ» και επομένως όσο ανεπαρκείς και ανίκανοι να είμαστε το κόστος των ρύπων θα το πληρώσει ο καταναλωτής. Όπως φυσικά πληρώνει και για τις υποτροφίες των παιδιών των υπαλλήλων της ΑΗΚ, για τις διακοπές τους, για τα επιδόματα του και για άλλα χίλια δυο.
3) Υπάρχει η εξής αντίφαση στα επιχειρήματα που παραθέτεις. Από τη μία λες ότι η μετακύλιση του κόστους δεν θα επηρεάσει την κερδοφορία της ΑΗΚ, εφόσον τα επιπλέον έσοδα θα διατεθούν για την κάλυψη της αγοράς ρύπων, και από την άλλη λες ότι τα επιπλέον έσοδα θα αποτελέσουν δημόσια έσοδα τα οποία η Κυβέρνηση μπορεί να διαχειριστεί είτε για τη μείωση ελλειμμάτων είτε για επιδοτήσεις φιλικών προς το περιβάλλον επενδύσεων. Αντιλαμβάνομαι ότι από η μετακύλιση του κόστους των ρύπων στον καταναλωτή δεν θα δημιουργήσει επιπλέον κέρδος για την ΑΗΚ και επομένως δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε αύξηση των κρατικών εσόδων.
4) Δεν με βρίσκει καθόλου σύμφωνο το επιχείρημα ότι η ΑΗΚ μπορεί να ασκεί κοινωνική ή άλλη πολιτική. Η ΑΗΚ με βάση τις Ευρωπαϊκές Συνθήκες και άλλους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς θα πρέπει να συμπεριφέρεται «εως εάν» (as if) και να ήταν μία ιδιωτική ανταγωνιστική επιχείρηση. Υπάρχουν άλλοι τρόποι για άσκηση κοινωνικής πολιτικής, όπως για παράδειγμα οι φορολογίες. Βεβαίως και η αγορά είναι ρυθμισμένη και επομένως τα κέρδη της ΑΗΚ είναι επίσης ρυθμισμένα και καθορισμένα και το κράτος ως μέτοχος μπορεί να τα χρησιμοποιήσει όπως αυτή κρίνει σωστό. Αλλά δεν έχει κανένα δικαίωμα να αυξάνει τις διατιμήσεις για να αυξήσει την κερδοφορία της ώστε να δημιουργηθούν επιπλέον κρατικές πρόσοδοι για άσκηση κοινωνικής πολιτικής.
5) Προκαλεί επίσης εντύπωση η ευκολία με την οποία ο (εξαρτημένος) Ρυθμιστής Ενέργειας επέτρεψε την μετακύλιση του κόστους των ρύπων στον καταναλωτή. Αυτή η απόφαση δεν ενθαρρύνει την επιχειρηματικότητα και παγιώνει την μονοπωλιακή θέση της ΑΗΚ, η οποία τυγχάνει «ασύστολης» εκμετάλλευσης. Το ζήτημα που θέτω είναι το πραγματικό άνοιγμα της αγοράς ενέργειας. Δεν μπορεί να διορίζεται Ρυθμιστής Ενέργειας που έχει μεταξύ άλλων εξουσίες για καθορισμό των διατιμήσεων της ΑΗΚ και γενικά τη ρύθμιση της συμπεριφοράς της ΑΗΚ και αυτό άτομο να προέρχεται από την ΑΗΚ. Δηλαδή να πιστέψω ότι ένας άνθρωπος που εργαζόταν στην ΑΗΚ για 4 δεκαετίες θα συγκρουστεί με το κατεστημένο της ΑΗΚ. Τι μας δείχνει άραγε η πραγματικότητα; Επίσης, δεν μπορεί ο πρώην Ρυθμιστής ο οποίος ήταν υπάλληλος/αξιωματούχος για δεκαετίες της ΑΗΚ να διορίζεται πρόεδρος της ΔΕΦΑ και στην θέση του να διορίζεται και πάλι άτομο προερχόμενο από την ΑΗΚ. Για ποιά ανεξαρτησία των ρυθμιστών μιλάμε και για ποιο άνοιγμα της αγοράς ενέργειας. Ενόσω συντηρείται αυτή η αρρωστημένη κατάσταση δεν υπάρχει καμία μα καμία ελπίδα να ζήσουμε στο μέλλον καταστάσεις ανάλογες με αυτές του κλάδου των τηλεπικοινωνιών. Πριν μερικές δεκαετίες «ηλεκτριζόταν το χέρι» μας όταν παίρναμε τηλέφωνο. Σήμερα με το άνοιγμα της αγοράς και με την είσοδο αρκετών δεκάδων εταιρειών τηλεπικοινωνιών (σταθερή, κινητή τηλεφωνία, υπηρεσίες διασυνδέσεις στο ιντερνετ κλπ) υπάρχει κανείς που να θεωρεί ότι το άνοιγμα της αγοράς έβλαψε τον καταναλωτή; Μπορεί η ΑΤΗΚ να συμπεριφέρεται όπως συμπεριφερόταν στο παρελθόν; Για ανατρέξετε στις αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού για να δείτε πως συμπεριφερόταν και εξακολουθεί να συμπεριφέρεται για να καταπνίξει κάθε ανταγωνιστή της;
6) Τα τσιμεντοποεία, ιδιωτικές επιχειρήσεις γιατί δεν αγοράζουν ρύπους; Μήπως γιατί γνώριζαν τις αντιδράσεις μετακύλισης του κόστους στην τιμή και αποφάσισαν να λάβουν μέτρα (φουγάρα, φίλτρα κλπ) ώστε να περιορίσουν τις εκπομπές ρύπων και να μην υποχρεωθούν να καταβάλουν το επιπλέον κόστος. Φαντάζεστε τι θα έλεγαν για τις Τσιμεντιβιομηχανίες (τώρα είναι μία μετά τη συγχώνευση τους) αν μετακύλιζαν το κόστος στην τιμή. Μονοπώλια, ολιγοπώλια, κατάχρηση, αισχροκέρδεια, πλούτος κοκ. Για την ΑΗΚ τίποτα! Ας είναι καλά ο (εξαρτημένος) Ρυθμιστής Ενέργειας.
1) το εάν οι αυξήσεις στην τελική τιμή ρεύματος λόγο μετακύλισης του κόστους που συνεπάγεται η αγορά ρύπων θα είναι ή είναι μικρότερες από τις αυξήσεις στις διατιμήσεις του ρεύματος λόγω αυξήσεων στις τιμές του πετρελαίου δεν νομίζω να έχει τη σημασία που του προσδίδεις. Βεβαίως και "δεν θα έρθει το τέλος του κόσμου" είναι ωστόσο ενδεικτικό της εκμετάλλευσης της μονοπωλιακής θέσης της ΑΗΚ στον τομέα της ενέργειας γενικότερα. Οι οποιεσδήποτε λανθασμένες διοικητικές ή κυβερνητικές αποφάσεις δεν μπορεί να φορτώνονται στον απλό πολίτη ο οποίος μάλιστα δεν έχει εναλλακτική επιλογή. Άλλο είναι το κόστος της πρώτης ύλης και άλλο είναι το κόστος που συνεπάγεται η ρύπανση και το οποίο είχε ως κίνητρο να ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να αναπροσαρμοστούν και να εισάξουν νέες τεχνολογίες λιγότερο ρυπογόνες και περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον. Σε κάθε περίπτωση το τέλος του κόσμου δεν συνδέεται με τις τιμές του πετρελαίου ή του κόστους της μονάδας ρύπων. Επίσης, να υπενθυμίσω ότι οι διακυμάνσεις στις τιμές του πετρελαίου «περνούν» αυτόματα κάθε διμηνία στους λογαριασμού του ηλεκτρικού ρεύματος και ότι οι πρόσφατες αυξήσεις στις διατιμήσεις της ΑΗΚ, οι οποίες εγκρίθηκαν από την ΡΑΕΚ, ήταν γενικές αυξήσεις λόγω άλλων κόστων, εκτός του πετρελαίου.
2) Σχετικό με το ποιο πάνω είναι και το γεγονός ότι η Κύπρος, μία μικρή οικονομία απομακρυσμένη και αποκλεισμένη από άλλες ενεργειακές χώρες και χωρίς βαριά βιομηχανία κατάφερε να αγοράζει μονάδες ρύπων από άλλες ευρωπαϊκές χώρες με βαριά βιομηχανία και χωρίς τις ιδιαιτερότητες της Κύπρου. Ποιοι ήταν αυτοί που διαπραγματεύτηκαν την προικοδότηση με ρύπους για την Κύπρο; Είναι μήπως άνθρωποι του Υπουργείου Οικονομικών, της ΑΗΚ, ποιοί τέλος πάντων ήταν; Είχαν κίνητρα να διαπραγματευτούν σκληρά προς δημόσιο όφελος ή ήταν της λογικής ότι «κοίτα να δεις ο Ρυθμιστής Ενέργειας είναι δικός μας (πρώην και για δεκαετίες υπάλληλος της ΑΗΚ» και επομένως όσο ανεπαρκείς και ανίκανοι να είμαστε το κόστος των ρύπων θα το πληρώσει ο καταναλωτής. Όπως φυσικά πληρώνει και για τις υποτροφίες των παιδιών των υπαλλήλων της ΑΗΚ, για τις διακοπές τους, για τα επιδόματα του και για άλλα χίλια δυο.
3) Υπάρχει η εξής αντίφαση στα επιχειρήματα που παραθέτεις. Από τη μία λες ότι η μετακύλιση του κόστους δεν θα επηρεάσει την κερδοφορία της ΑΗΚ, εφόσον τα επιπλέον έσοδα θα διατεθούν για την κάλυψη της αγοράς ρύπων, και από την άλλη λες ότι τα επιπλέον έσοδα θα αποτελέσουν δημόσια έσοδα τα οποία η Κυβέρνηση μπορεί να διαχειριστεί είτε για τη μείωση ελλειμμάτων είτε για επιδοτήσεις φιλικών προς το περιβάλλον επενδύσεων. Αντιλαμβάνομαι ότι από η μετακύλιση του κόστους των ρύπων στον καταναλωτή δεν θα δημιουργήσει επιπλέον κέρδος για την ΑΗΚ και επομένως δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε αύξηση των κρατικών εσόδων.
4) Δεν με βρίσκει καθόλου σύμφωνο το επιχείρημα ότι η ΑΗΚ μπορεί να ασκεί κοινωνική ή άλλη πολιτική. Η ΑΗΚ με βάση τις Ευρωπαϊκές Συνθήκες και άλλους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς θα πρέπει να συμπεριφέρεται «εως εάν» (as if) και να ήταν μία ιδιωτική ανταγωνιστική επιχείρηση. Υπάρχουν άλλοι τρόποι για άσκηση κοινωνικής πολιτικής, όπως για παράδειγμα οι φορολογίες. Βεβαίως και η αγορά είναι ρυθμισμένη και επομένως τα κέρδη της ΑΗΚ είναι επίσης ρυθμισμένα και καθορισμένα και το κράτος ως μέτοχος μπορεί να τα χρησιμοποιήσει όπως αυτή κρίνει σωστό. Αλλά δεν έχει κανένα δικαίωμα να αυξάνει τις διατιμήσεις για να αυξήσει την κερδοφορία της ώστε να δημιουργηθούν επιπλέον κρατικές πρόσοδοι για άσκηση κοινωνικής πολιτικής.
5) Προκαλεί επίσης εντύπωση η ευκολία με την οποία ο (εξαρτημένος) Ρυθμιστής Ενέργειας επέτρεψε την μετακύλιση του κόστους των ρύπων στον καταναλωτή. Αυτή η απόφαση δεν ενθαρρύνει την επιχειρηματικότητα και παγιώνει την μονοπωλιακή θέση της ΑΗΚ, η οποία τυγχάνει «ασύστολης» εκμετάλλευσης. Το ζήτημα που θέτω είναι το πραγματικό άνοιγμα της αγοράς ενέργειας. Δεν μπορεί να διορίζεται Ρυθμιστής Ενέργειας που έχει μεταξύ άλλων εξουσίες για καθορισμό των διατιμήσεων της ΑΗΚ και γενικά τη ρύθμιση της συμπεριφοράς της ΑΗΚ και αυτό άτομο να προέρχεται από την ΑΗΚ. Δηλαδή να πιστέψω ότι ένας άνθρωπος που εργαζόταν στην ΑΗΚ για 4 δεκαετίες θα συγκρουστεί με το κατεστημένο της ΑΗΚ. Τι μας δείχνει άραγε η πραγματικότητα; Επίσης, δεν μπορεί ο πρώην Ρυθμιστής ο οποίος ήταν υπάλληλος/αξιωματούχος για δεκαετίες της ΑΗΚ να διορίζεται πρόεδρος της ΔΕΦΑ και στην θέση του να διορίζεται και πάλι άτομο προερχόμενο από την ΑΗΚ. Για ποιά ανεξαρτησία των ρυθμιστών μιλάμε και για ποιο άνοιγμα της αγοράς ενέργειας. Ενόσω συντηρείται αυτή η αρρωστημένη κατάσταση δεν υπάρχει καμία μα καμία ελπίδα να ζήσουμε στο μέλλον καταστάσεις ανάλογες με αυτές του κλάδου των τηλεπικοινωνιών. Πριν μερικές δεκαετίες «ηλεκτριζόταν το χέρι» μας όταν παίρναμε τηλέφωνο. Σήμερα με το άνοιγμα της αγοράς και με την είσοδο αρκετών δεκάδων εταιρειών τηλεπικοινωνιών (σταθερή, κινητή τηλεφωνία, υπηρεσίες διασυνδέσεις στο ιντερνετ κλπ) υπάρχει κανείς που να θεωρεί ότι το άνοιγμα της αγοράς έβλαψε τον καταναλωτή; Μπορεί η ΑΤΗΚ να συμπεριφέρεται όπως συμπεριφερόταν στο παρελθόν; Για ανατρέξετε στις αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού για να δείτε πως συμπεριφερόταν και εξακολουθεί να συμπεριφέρεται για να καταπνίξει κάθε ανταγωνιστή της;
6) Τα τσιμεντοποεία, ιδιωτικές επιχειρήσεις γιατί δεν αγοράζουν ρύπους; Μήπως γιατί γνώριζαν τις αντιδράσεις μετακύλισης του κόστους στην τιμή και αποφάσισαν να λάβουν μέτρα (φουγάρα, φίλτρα κλπ) ώστε να περιορίσουν τις εκπομπές ρύπων και να μην υποχρεωθούν να καταβάλουν το επιπλέον κόστος. Φαντάζεστε τι θα έλεγαν για τις Τσιμεντιβιομηχανίες (τώρα είναι μία μετά τη συγχώνευση τους) αν μετακύλιζαν το κόστος στην τιμή. Μονοπώλια, ολιγοπώλια, κατάχρηση, αισχροκέρδεια, πλούτος κοκ. Για την ΑΗΚ τίποτα! Ας είναι καλά ο (εξαρτημένος) Ρυθμιστής Ενέργειας.