Το σκάνδαλο των χρυσών διαβατηρίων φαίνεται να αγγίζει και τρία εκ των μεγαλεπήβολων αναπτυξιακών έργων, που έγιναν τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο, όπως αναφέρθηκε χθες στο πλαίσιο της έκτακτης συνεδρίασης της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου, που εξετάζει την έκθεση της ΕΥ σε σχέση με το κυπριακό επενδυτικό πρόγραμμα (ΚΕΠ).
Με βάσει τα όσα ακούστηκαν χθες στη Βουλή, το ζωνάρι των ευρημάτων της ελεγκτικής υπηρεσίας πήρε και τις πολυσυζητημένες επενδύσεις της μαρίνας Αγίας Νάπας και του καζίνο, καθώς και την εταιρεία ηλεκτρονικών παιχνιδιών Wargaming, η οποία έχει μεταφέρει την έδρα των εργασιών της στην Κύπρο.
Παρουσιάζοντας την έκθεση της ΕΥ ενώπιον της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής, ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης, άφησε σαφείς αιχμές κατά του Υπουργείου Εσωτερικών και του Υπουργικού Συμβουλίου, για την πολιτογράφηση δεκάδων διευθυντικών στελεχών εταιρειών και συγγενικών τους προσώπων, οι οποίες εγκρίθηκαν χωρίς να πληρούν τις απαραίτητες πρόνοιες.
Υποστήριξε ότι καταγράφονται πολιτογραφήσεις προσώπων, ως διευθυντικών στελεχών εταιρειών, στις οποίες οι αιτητές δεν πληρούσαν ούτε καν τα ελάχιστα κριτήρια που είχαν τεθεί για την πολιτογράφησή τους, τις οποίες το Υπουργικό Συμβούλιο παρανόμως αποφάσιζε να εγκρίνει με διάφορες γενικές και αόριστες δικαιολογίες, όπως «το γενικότερο όφελος που προκύπτει για την κυπριακή οικονομία».
Ο υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής, απαντώντας στους ισχυρισμούς Μιχαηλίδη, ανέφερε ότι αυτό δεν έγινε με απόφαση του τότε υπουργού Εσωτερικών, αλλά κατόπιν εισήγησης του υπουργείου Οικονομικών από το 2014.
Όπως εξήγησε, η σχετική απόφαση λήφθηκε στη βάση πολιτικής που περιέλαβε τη δυνατότητα πολιτογράφησης διευθυντικών στελεχών εταιρειών, όταν πληρούνται, όπως είπε, κάποιες προϋποθέσεις.
Μικρές αποκλίσεις στα κριτήρια
Απαντώντας στις αναφορές του ΓΕ ότι διευθυντικά στελέχη εταιρειών, όπως στην περίπτωση της μαρίνας Αγίας Νάπας, δεν πληρούσαν τις απαραίτητες προϋποθέσεις, ο κ. Νουρής είπε ότι ήταν στη διακριτική ευχέρεια του Υπουργικού Συμβουλίου, η παραχώρηση υπηκοοτήτων στις περιπτώσεις που είχαν μικρές αποκλίσεις από τις απαραίτητες προϋποθέσεις και κριτήρια, καθώς υπηρετούσαν το γενικότερο συμφέρον.
Ο κ. Νουρής παραδέχθηκε ότι είναι με εισήγηση του ΥΠΕΣ προς το Υπουργικό Συμβούλιο που είχαν παραχωρηθεί διαβατήρια σε διευθυντικά στελέχη του καζίνο, της μαρίνας Αγίας Νάπας και της Wargaming καθώς και άλλων εταιρειών, που δεν πληρούσαν όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις.
Ο ΥΠΕΣ σημείωσε επίσης ότι οι μικρές αυτές αποκλίσεις, αφορούσαν τεράστιες επενδύσεις και έφερε ως παράδειγμα την επένδυση του καζίνο, η οποία υπολογίζεται επένδυση ύψους μισού δισ.
Όσον αφορά στην πολιτογράφηση στελεχών της εταιρείας Wargaming, ο κ. Νουρής είπε ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία εξέτασε τους φακέλους της εταιρείας το 2016 και διερωτήθηκε για ποιο λόγο δεν είχε ενημερωθεί τότε η κυβέρνηση για τα αποτελέσματα του ελέγχου της και τα παρουσιάζει τώρα.
Ο κ. Νουρής μιλώντας στους δημοσιογράφους μετά το πέρας της συνεδρίασης, είπε ότι «από τη στιγμή που δεν υπάρχει τίποτα μεμπτό για τα συγκεκριμένα πρόσωπα, το γεγονός της άσκησης της διακριτικής ευχέρειας από το Υπουργικό Συμβούλιο, μόνο όφελος μπορεί να δώσει στην Κυπριακή Δημοκρατία, γιατί σε μικρό χρονικό διάστημα η Κύπρος θα απολαμβάνει τις υπηρεσίες μίας μαρίνας της τάξης των €350 εκατ., ένα καζίνο για το οποίο έχουν δαπανηθεί πέραν των €600 εκατ., ενώ σε αυτές τις επιχειρήσεις θα απασχολούνται συμπατριώτες μας, πέραν των υπόλοιπων ωφελημάτων».
Ο κ. Νουρής κατηγόρησε τον ΓΕ ότι κατακεραυνώνει την κυβέρνηση και αφήνει υπονοούμενα, ότι παράνομα πολιτογραφούσε τα μέλη των οικογενειών των επενδυτών και πως σε κάποιες «προβληματικές» περιπτώσεις επενδυτών, οι σύζυγοι, κατά τον ελεγκτή, αποτελούσαν τον δούρειο ίππο για την πολιτογράφηση τους.
Τόνισε ότι δεν ήταν η κυβέρνηση Αναστασιάδη που υιοθέτησε τη σχετική πρόνοια.
Υπέδειξε πως ήταν δημόσια πληροφόρηση από το 2007, όταν το πρόγραμμα τέθηκε σε εφαρμογή.
Επέκρινε επίσης τον Οδ. Μιχαηλίδη, ότι ο έλεγχος του «συμπτωματικά» ξεκινά από το 2013, ενώ το πρόγραμμα ξεκίνησε από το 2007 και έχουν στην κατοχή τους σωρεία παραπτωμάτων που έγιναν από τότε μέχρι το 2013..
Δόθηκαν μετοχές για διαβατήρια
Ο κ. Νουρής, πρόσθεσε ότι η ερευνητική επιτροπή που διορίστηκε το 2021 διεξήγαγε έρευνα για όλες τις κατ΄ εξαίρεση πολιτογραφήσεις που δόθηκαν μετοχές, από το 2007 και μέχρι το 2020 και όχι επιλεκτικά όπως ισχυρίζεται η Ελεγκτική Υπηρεσία, που οι έλεγχοι της αφορούσαν από το 2013 και μετά.
Υπέδειξε πως εξετάσθηκε διεξοδικά εάν παραβιάστηκαν ή όχι οι νομοθεσίες οι οποίες ήταν σε ισχύ.
Πρόσθεσε ότι το Υπουργικό Συμβούλιο, υιοθέτησε εξ ολοκλήρου τις εισηγήσεις της ερευνητικής επιτροπής, οι οποίες ήταν μεταξύ άλλων, ο τερματισμός του προγράμματος, η στέρηση της υπηκοότητας από 45 πρόσωπα και των μελών των οικογενειών τους.
Πρόσθεσε πως το ΥΠΕΣ κατέθεσε εισήγηση στο Υπουργικό Συμβούλιο για την απόρριψη 439 συγγενικών προσώπων επενδυτών, οι οποίες ήταν σε εκκρεμότητα.
Ο κ. Νουρής επέρριψε ευθύνες και στη Βουλή των Αντιπροσώπων, αναφέροντας ότι ενημερωνόταν πριν την κατάθεση των φακέλων για κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση επενδυτών και συγγενικών τους προσώπων για έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο χωρίς να αποστείλει σε καμία από αυτές οποιοδήποτε σχόλιο ή παρατήρηση.
Ο γενικός ελεγκτής αποκάλυψε χθες στην επιτροπή πράγματα και θαύματα. Μεταξύ άλλων, στις πολιτογραφήσεις που εξέτασε η Υπηρεσία του, είπε ότι υπάρχουν και πρόσωπα που εμπλέκονται με την τρομοκρατική οργάνωση Αλ Κάιντα.
Επίσης, αναφέρθηκε ότι τρεις υποθέσεις, με συνολικά 20 φυσικά και νομικά πρόσωπα για 57 ποινικά αδικήματα, βρίσκονται ενώπιον της δικαιοσύνης, για το σκάνδαλο των χρυσών διαβατηρίων που συντάραξε συθέμελα την κυπριακή κοινωνία και έριξε σκιές στην αξιοπιστία της Κύπρου.