Αύξηση των ποινών για χρήση κινητού κατά τη διάρκεια της οδήγησης, οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλης ή ναρκωτικών, μη χρήση της ζώνης ασφαλείας και μη χρήση του κράνους προκρίνει ομόφωνα το Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας, το οποίο συνήλθε την Πέμπτη στο Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων υπό την Προεδρία του Υπουργού Μεταφορών Αλέξη Βαφεάδη με συμμετοχή και του Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, Μάριου Χαρτσιώτη.

Το Συμβούλιο αναμένεται να προχωρήσει με επίσημη εισήγηση προς τις αρμόδιες αρχές προκειμένου να υπάρξει τροποποίηση της νομοθεσίας για αυστηροποίηση των εν λόγω αδικημάτων.

Ο κ. Χαρτσιώτης είπε μετά τη συνεδρία ότι «μετά και τα πρόσφατα θανατηφόρα ατυχήματα, είχαμε πει γενικότερα ότι οι τρόποι αποτροπής δεν είναι πάρα πολλοί και τα όπλα που έχει η Πολιτεία δεν είναι αριθμητικά πολλά», εξηγώντας ότι τα όπλα που διαθέτει η Πολιτεία είναι πρώτα απ' όλα η αυστηροποίηση των ποινών, η εντατικοποίηση των ελέγχων της Αστυνομίας γενικότερα, αλλά και η εντατικοποίηση των διαφωτιστικών εκστρατειών που γίνονται κατά καιρούς «προκειμένου ο κόσμος -και όλοι μας- να συμμορφωνόμαστε με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας».

Συμπλήρωσε ότι μετά από τα στατιστικά στοιχεία που έχουν παρατεθεί σήμερα από την Αστυνομία, φαίνεται ότι τα περισσότερα θανατηφόρα, αλλά και ως επί το πλείστον τα ατυχήματα οφείλονται σε πραγματικά ηθελημένες και εκ προθέσεως ενέργειες οδηγών και όχι και σε μία πρόσκαιρη απροσεξία. Ως εκ τούτου, συνέχισε, έγινε εισήγηση από πλευράς Αστυνομίας για αυστηροποίηση συγκεκριμένων ποινών σε αδικήματα τα οποία πραγματικά διαπράττονται εκ προθέσεως και ηθελημένα.

Από πλευράς του ο κ. Βαφεάδης συμπλήρωσε ότι η μη χρήση κράνους στους 7 από τους 10 θανάτους ήταν ο λόγος που έχασαν τη ζωή τους μοτοσικλετιστές και πρόσθεσε ότι σε 16 περιπτώσεις από 20 θανάτους τα άτομα δεν φορούσαν ζώνη ασφαλείας στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου. «Πρέπει να δούμε πώς θα επαναφέρουμε τον αποτρεπτικό χαρακτήρα, διότι δεν θέλουμε να χάνουμε συμπολίτες μας, διότι δεν φορούσαν τη ζώνη ασφαλείας ή δεν φορούσαν το κράνος», είπε ο Υπουργός Μεταφορών.

Ο κ. Χαρτσιώτης πρόσθεσε ότι τα αδικήματα προς αυστηροποιήση των ποινών αφορούν στη χρήση του κινητού κατά τη διάρκεια της οδήγησης, οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλης ή ναρκωτικών, μη χρήση της ζώνης ασφαλείας και μη χρήση του κράνους. Συνεπώς, ανέφερε, ο Υπουργός Δικαιοσύνης, «για αυτά τα αδικήματα, ναι, έχει γίνει εισήγηση προς το Συμβούλιο -και έγινε ομόφωνα αποδεκτή αυτή η εισήγηση-, προκειμένου να προχωρήσει το Συμβούλιο με επίσημη, πλέον, εισήγηση προς τις αρμόδιες αρχές, γιατί θα χρειαστεί τροποποίηση της νομοθεσίας, για αυστηροποίηση αυτών των συγκεκριμένων ποινών για τα συγκεκριμένα αδικήματα, όπως τα έχουμε αναφέρει».

Σε ερώτηση για το εάν η αυστηροποίηση των ποινών συνεπάγεται με αύξηση των προστίμων ο κ. Χαρτσιώτης απάντησε ότι «ναι, πρόκειται για αύξηση των προστίμων που προβλέπονται για αυτά τα ειδικότερα συγκεκριμένα αδικήματα».

Ερωτηθείς για το εάν αυτό θα είναι εξοντωτικό για μερίδα του πληθυσμού που θα δυσκολεύεται να αποπληρώσει τα πρόστιμα ο Υπουργός Δικαιοσύνης απάντησε ότι «το έχουμε πει πάρα πολλές φορές, ότι σαν κοινωνία πρέπει να βρούμε το μέτρο και τη μέση λύση».

Υπενθύμισε ότι όταν έγινε το τετραπλό θανατηφόρο στις αρχές του χρόνου η κοινωνία ζήτησε τον Ιανουάριο του 2024 επισταμένα τη μεγαλύτερη αυστηροποίηση των ποινών, προσθέτοντας ότι όταν έγινε προσπάθεια για αυστηροποιήση των ποινών, συγκεκριμένοι Βουλευτές κατέθεσαν προτάσεις νόμου διαμαρτυρόμενοι για εξοντωτικά πρόστιμα και άρχισαν τότε να δημιουργούνται ορισμένα θέματα και συζητήσεις είτε για αύξηση των βαθμών ποινής, είτε για ποσοστιαία μείωση αν πληρωθεί έγκαιρα ένα πρόστιμο, είτε για πληρωμή των προστίμων με μηνιαίες δόσεις,  κάτι το οποίο, όπως είπε ο Υπουργός Δικαιοσύνης, θεωρήθηκε ότι ενδεχόμενα να αποτελεί πλέον τροχοπέδη στον αποτρεπτικό χαρακτήρα αυτών των ποινών.

Συμπλήρωσε ότι μετά από το πρόσφατο τριπλό θανατηφόρο στο Φρέναρος, αλλά και τον θάνατο της φοιτήτριας από την Ελλάδα και πάλι η κοινωνία, γενικότερα, διαμαρτυρήθηκε για το γεγονός ότι οι ποινές ενδεχόμενα να έπρεπε να αυστηροποιηθούν. Συνεπώς, συνέχισε, «υπάρχει μια αντιφατικότητα σε όλα αυτά τα θέματα και εμείς προσπαθούμε σαν Πολιτεία να βρούμε ακριβώς τη χρυσή τομή να ισορροπήσουμε, ώστε αφενός τα πρόστιμα να μην είναι εξοντωτικά, αλλά την ίδια ώρα να μην χάνουν τα πρόστιμα τον παραδειγματικό και αποτρεπτικό τους χαρακτήρα».

Ο κ. Βαφεάδης πρόσθεσε ακόμη ότι έχει ετοιμαστεί η τροποποίηση του Περί Οδικής Ασφάλειας Νόμου σε σχέση με τον έλεγχο οδηγών υπό την επήρεια ναρκωτικών, σημειώνοντας ότι σκοπός του νομοσχεδίου είναι ο εκσυγχρονισμός του βασικού νόμου, μετά από παρέλευση πέραν των έξι χρόνων από την πρακτική εφαρμογή του νάρκοτεστ.

Είπε ακόμη ότι στον προϋπολογισμό του 2025, το Υπουργείο Μεταφορών έχει περιλάβει συγκεκριμένο ποσό για να επιχορηγήσει τις τοπικές αρχές, για την εφαρμογή σε κάποια σημεία των αστικών κέντρων μείωσης του ορίου ταχύτητας σε 30 χιλιόμετρα ανά ώρα, με σκοπό να αναβαθμιστεί η οδική ασφάλεια.

Ο Υπουργός Μεταφορών επεσήμανε ότι τα περισσότερα δυστυχήματα συμβαίνουν όχι τόσο πολύ στους αυτοκινητοδρόμους, αλλά στα αστικά κέντρα και σε περιοχές όπου το όριο ταχύτητας είναι 50 και 65 χιλιόμετρα. Συνεπώς, συνέχισε «αυτό αποσκοπεί στο να αναβαθμιστεί η ασφάλεια σε περιοχές οι οποίες παρουσιάζεται μεγάλη κίνηση πεζών και ποδηλατιστών και ειδικά των ευάλωτων ομάδων της κοινωνίας, παιδιών, ηλικιωμένων κλπ.».

Επίσης, ο κ. Βαφεάδης σημείωσε ότι στις 2 Δεκεμβρίου του 2024 έχει προκηρυχθεί το σχέδιο επιχορήγησης για προστατευτικό εξοπλισμό για μοτοσυκλέτες το οποίο, όπως είπε, αφορά στην αγορά αερόσακου, «ένα εξάρτημα το οποίο εμείς θεωρούμε ότι προσφέρει ουσιαστική προστασία στους μοτοσικλετιστές».

Σε ερώτηση για το κατά πόσον γίνονται συνέργειες με το Υπουργείο Παιδείας ώστε από νωρίς να καλλιεργηθεί το αίσθημα της οδικής ασφάλειας και της καλλιέργειας σωστής οδικής συνείδησης, ο κ. Χαρτσιώτης ανέφερε ότι στη συνάντηση του Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας παρευρέθηκε και Εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας, ο οποίος ανέπτυξε με μεγάλη λεπτομέρεια όλες τις δράσεις τις οποίες αναπτύσσει το Υπουργείο σε συνδυασμό και με διδακτικές περιόδους που αφιερώνονται στα Γυμνάσια και στα Λύκεια και ακριβώς για την συμμόρφωση με τον Κώδικα της Οδικής Κυκλοφορίας.

Ο κ. Χαρτσιώτης υπέδειξε ακόμη ότι εντός του 2024 έγιναν πέραν των 600 επισκέψεων στο πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής της Αστυνομίας με 6.000 μαθητές να το επισκέπτονται. Συμπλήρωσε ότι σε επόμενη συνεδρία του Συμβουλίου θα εξεταστεί το ενδεχόμενο περαιτέρω συνεργασίας με το Υπουργείο, πάντα βέβαια, όπως είπε, «χωρίς να επηρεάζονται τα προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας».

Σε ερώτηση για το εάν αναμένεται αυξημένη παρουσία στους δρόμους εν όψει και της εορταστικής περιόδου, ο κ. Χαρτσιώτης είπε ότι «πάντοτε εν όψει της εορταστικής περιόδου πέραν από την αυξημένη παρουσία της Αστυνομίας, τους αυξημένους ελέγχους, τις εκστρατείες σε εβδομαδιαίο επίπεδο, θα γίνει ιδιαίτερα σημαντική διαφώτιση μέσα στο πλαίσιο των εορτών, προκειμένου με το καλό να μην υπάρχουν άλλα θύματα στους δρόμους και να μείνουμε -δυστυχώς- σε αυτόν τον αριθμό, ο οποίος μας προβλημάτισε ιδιαίτερα για το 2024».

Οι δράσεις του Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας και του Υπ. Μεταφορών

Ο κ. Βαφεάδης είπε ότι κατά τη διάρκεια της συνεδρίας έγινε ενημέρωση και για τις δράσεις του Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας που υλοποιήθηκαν το 2024.

Ανέφερε ότι στον απολογισμό των δράσεων περιλαμβάνονται συναντήσεις με οργανωμένα σύνολα με μοτοσικλετιστές, ενώ οργανώθηκαν δράσεις όπως εκπαιδευτικά σεμινάρια οδήγησης μοτοσυκλέτας και ενημερώσεις για λήψη βελτιωτικών μέτρων στο οδικό δίκτυο.

Συμπλήρωσε ότι έχουν πραγματοποιηθεί σεμινάρια σε στρατόπεδα με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των Εθνοφρουρών για θέματα οδικής ασφάλειας και έχουν γίνει επισκέψεις τόσο σε σχολεία όσο και στρατόπεδα των Πρεσβευτών Οδικής Ασφάλειας της Αστυνομίας και του Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας.

«Αυτές οι επισκέψεις είναι πάρα πολύ σημαντικές, διότι οι Πρεσβευτές μας είναι θύματα δυστυχημάτων και με τη δική τους προσωπική εμπειρία μεταφέρουν μηνύματα και μπορούν οι θεατές να αντιληφθούν τον κίνδυνο τον οποίο διατρέχουν από μια στιγμιαία παραβίαση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και τι αποτελέσματα μπορεί να έχει αυτό. Και πραγματικά ευχαριστούμε τους Πρεσβευτές μας για αυτή τη δράση», επεσήμανε ο κ. Βαφεάδης.

Παράλληλα, ο Υπουργός Μεταφορών ανέφερε ότι έχει ολοκληρωθεί σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς» και τον Κυπριακό Σύνδεσμο Αυτοκινήτου, στο πλαίσιο του έργου «Star Rating for Schools», η εκπαίδευση για την αξιολόγηση του επίπεδου οδικής ασφάλειας της οδικής υποδομής γύρω από τα σχολεία.

Ακόμη, σημείωσε ότι το Υπουργείο Μεταφορών έχει συμμετέχει μαζί με άλλους εμπειρογνώμονες από άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη συλλογή και υπολογισμό δεδομένων για συγκεκριμένους δείκτες επίδοσης οδικής ασφάλειας, εξηγώντας ότι οι δείκτες αυτοί παρέχουν πληροφορίες σχετικά με παράγοντες που αφορούν τους κινδύνους σύγκρουσης και τραυματισμού.

Ο κ. Βαφεάδης ανέφερε ακόμη ότι έχει ετοιμαστεί ενημερωτική εκστρατεία που ονομάστηκε «Είναι τόσο απλό» η οποία σε συνεργασία με την ΕΚΟ προβλήθηκε πρόσφατα στην τηλεόραση, ενώ στις 12 Νοεμβρίου έγινε η εκπαίδευση των επιθεωρητών οδικής ασφάλειας από το Τμήμα Δημοσίων Έργων στην οποία συμμετείχαν 80 μηχανικοί και τεχνικοί από όλες τις επαρχίες.

«Έχουμε διανέμει δωρεάν το βιβλίο «Σαν εφιάλτης» του Ρένου Ευαγγελάκη, ο οποίος υπήρξε και αυτός θύμα οδικής σύγκρουσης και μέσω αυτού του βιβλίου θέλει να μεταφέρει στο κοινό τις δικές του εμπειρίες για τα αποτελέσματα μιας οδικής σύγκρουσης», σημείωσε.

Τέλος, ανέφερε ότι «έχουμε προχωρήσει μετά την ψήφιση και εφαρμογή του νομοθετικού πακέτου για την ρύθμιση της κυκλοφορίας των συσκευών προσωπικής κινητικότητας, τα γνωστά “scouters”» σημειώνοντας ότι έχει ετοιμαστεί ενημερωτική καμπάνια για το θέμα, η οποία πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2024, με σκοπό να ενημερωθεί το κοινό γενικά, αλλά και οι χρήστες οι ίδιοι για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται στους δρόμους.

Εξάλλου, σε ανακοίνωση του Υπουργείου Μεταφορών σημειώνεται ότι ο κ. Βαφεάδης αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στην πρόοδο ολοκλήρωσης των δράσεων του Στρατηγικού Σχεδίου Οδικής Ασφάλειας 2021-2030, ενημερώνοντας ότι από τις 158 δράσεις, μέχρι το 2024, υλοποιήθηκαν ή προωθήθηκαν προς υλοποίηση 114 δράσεις, δηλαδή ποσοστό 75% περίπου.

Επιπλέον, δήλωσε ότι το Υπουργείο έχει ετοιμάσει προδιαγραφές και προωθεί την αγορά ψηφιοποιημένων πινακίδων προς ενημέρωση των οδηγών για την ταχύτητα (emoji).

Προστίθεται ότι στο παρόν στάδιο προωθείται η προκήρυξη μελέτης για την αξιολόγηση των επιπέδων οδικής ασφάλειας του προβλεπόμενου με βάση τη νομοθεσία οδικού δικτύου, και συγκεκριμένα η διαδικασία αξιολόγησης της ασφάλειας ολόκληρου του οδικού δικτύου.

Αναφέρεται ακόμη ότι ο κ. Βαφεάδης υπογράμμισε την ανάγκη εντατικοποίησης των προσπαθειών για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας σε όλα τα επίπεδα.