Φ. Χατζηζαχαρίας: Το λίφτινγκ δημοσίου και οι προκλήσεις του 2024

Στις δράσεις και προκλήσεις για το υφυπουργείο έρευνας, καινοτομίας και ψηφιακής πολιτικής αναφέρεται σε συνέντευξη του στη StockWatch ο υφυπουργός έρευνας Φίλιππος Χατζηζαχαρίας.

Στο πλαίσιο ολοκλήρωσης του 2023 και μετά από δέκα μήνες διαχείρισης του χαρτοφυλακίου ενός νέου υφυπουργείου, ο κ. Χατζηζαχαρίας απαρριθμά σημαντικά έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη υπό την αρμοδιότητα του υφυπουργείου του είτε εντός, είτε εκτός του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ).

Μιλά για το ζήτημα των κυβερνοεπιθέσεων και σημειώνει τις δράσεις της κυβέρνησης για την προστασία σημαντικών υποδομών του κράτους αλλά και για τα σχέδια στελέχωσης του τμήματος πληροφορικής καθώς και της κυβερνοασφάλειας.

Αναφέρεται σε σημαντικά νομοθετικά έργα που θα πρέπει να υλοποιηθούν όπως η πρόταση για τους τεχνοβλαστούς και των sandboxes.

Τονίζει ακόμη τη σημαντικότητα ψηφιοποίησης του κέντρου εξυπηρέτησης του πολίτη, της ηλεκτρονικής υπογραφής, πορτοφολιού και ταυτότητας.

Εξηγεί γιατί οι πόλεμοι σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή έχουν αρνητικό και θετικό αντίκτυπο, γιατί είναι σημαντική η εξειδίκευση των ατόμων στο δημόσιο τομέα, καθώς και γιατί είναι σημαντική η δημιουργία κέντρων δεδομένων που να πληρούν τις απαιτούμενες προδιαγραφές.

Δίνει πρόσθετα, χρονοδιαγράμματα για έργα του ΣΑΑ, όπως η ψηφιοποίηση 65 ιστοσελίδων του κράτους μέχρι τον Μάρτιο του 2024 και άλλων 200 ιστοσελίδων που θα ξεκινήσουν τον Σεπτέμβριο του 2025.

Της Μαρίας Κυριακίδου

Η συνέντευξη

Ερ.: Δέκα μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων σας, σε ποιο σημείο βρίσκεται η πορεία ψηφιοποίησης του δημοσίου;

Απ.: Αυτή τη στιγμή γίνεται ένα συμμάζεμα όλων όσων πρέπει να διορθωθούν, να αναβαθμιστούν ή και αντικατασταθούν. Έχει αρχίσει η δρομολόγηση της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών που προσφέρονται στο Κέντρου Εξυπηρέτησης του Πολίτη, σκοπός του Υφυπουργείου είναι μέσα από τις δυνατότητες που μας προσφέρει η τεχνολογία να εκσυγχρονίσει τις διαδικασίες του δημοσίου και να απαλείψουμε τη γραφειοκρατία που ταλαιπωρεί όλους μας.

Αρκετές υπηρεσίες οι οποίες περιμέναν για χρόνια στα συρτάρια είναι έτοιμες να λειτουργήσουν πλέον ψηφιακά, όπως το ψηφιακό σύστημα δικαιοσύνης το οποίο έχει ήδη δοθεί, ο ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ, η ηλεκτρονική υπηρεσία της πολεοδομίας, η οποία θα λειτουργήσει μετά τις εκλογές του Ιουνίου του ’24 και ούτως κάθε εξής.

Τονίζω όμως και θέλω να είμαι ειλικρινής, για να δημιουργηθούν οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να μην ψηφιοποιούμε τη γραφειοκρατία, αλλά και να δώσουμε επί της ουσίας στους πολίτες απλές και εύχρηστες υπηρεσίες, χρειάζεται συνδεσιμότητα ανάμεσα στις υπηρεσίες και πιθανόν νέα προσέγγιση στον τρόπο που ήδη λειτουργούν μερικές από αυτές.

Η ανανέωση των 60 σελίδες του δημοσίου οι οποίες θα είναι έτοιμες το πρώτο τρίμηνο του 2024 θα εξυπηρετήσει ιδιαίτερα το έργο μας αφού μέσα από την ανανέωση τους θα δώσουμε πρόσβαση σε άτομα με προβλήματα όρασης, κάτι το οποίο είναι αυτονόητο ότι πρέπει να υπάρχει. Η ψηφιακή μετάβαση αφορά και την ίση και την ισότιμη πρόσβαση όλων των πολιτών στην εξυπηρέτησή τους. Η κεντρική πύλη της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι το Gov.cy το οποίο θα εμπλουτίζεται συνεχώς με τις υπηρεσίες που θα ψηφιοποιούνται.

Έχει τροχιοδρομηθεί το συμμάζεμα των υποδομών και των πληροφοριακών συστημάτων που βρίσκονται διάσπαρτα αυτή τη στιγμή και κάτω από συνθήκες αμφιβόλου ποιότητας. Και επειδή αυτό είναι βασικό για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε με όλα τα υπόλοιπα έχω ζητήσει μια εκτενή αναφορά για όλα τα πληροφορικά συστήματα και τις υποδομές του κράτους για να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά. Είναι ανεπίτρεπτο να ξανά ζήσουμε περιστατικά όπως το κτηματολόγιο και τη διαρροή νερού μέσα σε ζωτικής σημασίας υποδομές για την έρρυθμη λειτουργία της κρατικής μηχανής.

Όλες οι προσπάθειες μου είναι να διασφαλίσουμε ως Υφυπουργείο ότι θα υπάρχει ένα δεύτερο πλάνο σε περίπτωση που συμβεί το οτιδήποτε και ότι ακολουθούμε τις πρόνοιες και τις οδηγίες για την συντήρηση και την ασφάλεια των συστημάτων της χώρας. Όσον αφορά τον κυβερνητικό κόμβο διαδικτύου στο υπόγειο του υπουργείου Οικονομικών, καταφέραμε σε περίοδο 6 μηνών, όπως είχα πει και δημόσια, να μεταστεγάσουμε σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο τους συγκεκριμένους διακομιστές, ο χώρος αυτός πληροί όλα τα κριτήρια που απαιτούνται για την απρόσκοπτή τους λειτουργία.

Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα κρατικό κέντρο δεδομένων και να κρατήσουμε ασφαλή όλες τις υποδομές τους κράτους. Επίσης σημαντικό, και το τονίζω, είναι ότι η επένδυση στη σωστή πολιτική κυβερνοασφάλειας για την προστασία Κυπριακής Δημοκρατίας στην ολότητά της είναι επιβεβλημένη.

Ερ.: Tι άλλο ακολουθεί στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας;

Απ.: Είμαστε έτοιμοι, να αρχίσουμε τις διαδικασίες για να εισάξουμε το κυβερνητικό νέφος, δηλαδή το goverment cloud, το οποίο θα προστατεύεται κάτω από μια ισχυρή κυβερνητική μεμβράνη κυβερνοασφάλειας. Τα δεδομένα στο κυβερνητικό νέφος θα είναι κρυπτογραφημένα από κάθε κατεύθυνση, συνεπώς σε περίπτωση κυβερνοεπίθεσης τα δεδομένα μας θα είναι απροσπέλαστα.

Βασικός στόχος για τη διευκόλυνση των πολιτών τη νέα χρονιά, είναι επίσης, η δημιουργία του ηλεκτρονικού πορτοφολιού και η δημιουργία μιας εύχρηστης εφαρμογής για τη διεκπεραίωση βασικών υπηρεσιών.

Υλοποιούνται συνολικά 87 έργα, εκ των οποίων τα 40 αφορούν το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και δίνουμε τεράστια βαρύτητα, με βάση τις οδηγίες του προέδρου της Δημοκρατίας.

Ερ.: Μία μεγάλη ανησυχία των επιχειρήσεων, όπως κατέδειξε και πρόσφατη έρευνα του Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου, είναι οι κυβερνοεπιθέσεις. Ποιες δράσεις βρίσκονται σε εξέλιξη ή προγραμματίζονται για ενίσχυσης της προστασίας τόσο των κυβερνητικών δομών, όσο και των επιχειρήσεων από κυβερνοεπιθέσεις, μετά τα σοβαρά περιστατικά του 2023;

Απ.: Καταρχήν να αναφέρω ότι η Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας και ο Επίτροπος Επικοινωνιών μαζί με το Υφυπουργείο μας έχουμε από κοινού θέσει και καταγράψει ένα σχέδιο δράσης για τη θωράκιση των κρίσιμων υποδομών της κυπριακής Δημοκρατίας. Το έργο και οι δράσεις του βρίσκονται ήδη σε εφαρμογή.

Έχουμε καταγράψει και αξιολογήσει τους κινδύνους μαζί με την ΑΨΑ και την ENISA, κάνοντας αρχή με τις κρίσιμες υποδομές για να δούμε ακριβώς ποια είναι τα προβλήματα και πως πρέπει να προχωρήσουμε. Στόχος και σκοπός είναι η πρόληψη και η δημιουργία ετοιμότητας στο ενδεχόμενο ενός «κτυπήματος».

Ταυτόχρονα, έχουμε προχωρήσει στην εγκατάσταση των αισθητήρων στις κρίσιμες υποδομές αυτές διαμέσου της ΑΨΑ, οι οποίες εργάζονται 24 ώρες το 24ωρο και επτά μέρες την εβδομάδα. Υπάρχει ειδική ομάδα παρακολούθησης και σε περιπτώσεις που κρίνουν ότι υπάρχει κακόβουλη ενέργεια οι αισθητήρες λαμβάνουν μηνύματα και γίνονται οι απαραίτητες ενέργειες. Σας δίνω και σαν είδηση, ότι ήδη υπήρξαν προσπάθειες οι οποίες αποτράπηκαν λόγο ακριβώς αυτού του monitoring.

Επιπρόσθετα έχουν ήδη διενεργηθεί δοκιμές παρείσφρησης εντός της δημόσιας υπηρεσίες, σε συνεργασία με την ΑΨΑ, το υφυπουργείο και ιδιωτικής εταιρείας. Η ιδιωτική εταιρεία λειτούργησε δειγματοληπτικά ως χάκερ, χτυπώντας διάφορες κρίσιμες υποδομές για να διαπιστωθεί πού υπάρχουν κενά. Αυτός είναι και ο τρόπος δράσης που υποδεικνύει και η επίσημος ευρωπαϊκός φορέας ENISA.

Εντός του 2024 πρόκειται να στελεχωθεί και η Διεύθυνση Κυβερνοασφάλειας εντός του Υφυπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής.

Ερ.: Ποιες εκτιμάτε ότι είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις που θα κληθεί το υφυπουργείο να αντιμετωπίσει την επόμενη χρονιά;

Απ.: Θεωρώ πρόκληση, πρώτον την κυβερνοασφάλεια, καθώς ό,τι εφαρμόσουμε ενόσω υπάρχουν σοβαρά κενά θα είναι σαν να χτίσαμε στην άμμο. Δεύτερον είναι το g - cloud, το οποίο είναι άκρως σημαντικό, λόγω του ότι μέσω του μας δίνεται η ευκαιρία να μπορούμε να προχωρούμε τάχιστα με νέα ψηφιακά συστήματα.

Ακόμη, τεράστιο έργο και υψίστης σημασίας και ασφάλειας είναι τα κέντρα δεδομένων, αφού χωρίς να έχουμε σωστά διαμορφωμένους χώρους, όπως προνοούν τα διεθνή πρότυπα, είναι σαν να μην έχουμε τίποτα.

Παράλληλα, σχεδιάζουμε την αναδιοργάνωση του τμήματος υπηρεσιών πληροφορικής, έτσι ώστε να γίνεται ορθολογική αξιοποίηση του προσωπικού με σκοπό την αύξηση της αποτελεσματικότητας και τη διευκόλυνση της παραγωγικότητας του «πνεύμονα» ουσιαστικά, μαζί με το Digital Service Factory, του Υφυπουργείου μας.

Ερ.: Πώς συνδέονται οι τεχνολογικές εξελίξεις και η άφιξη της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) με τις διαδικασίες ψηφιακής μετάβασης στην Κύπρο και με την εξειδίκευση του ανθρώπινου δυναμικού του δημόσιου τομέα;

Απ.: Η τεχνολογία κινείται με ραγδαίους ρυθμούς. Έχουμε την υποχρέωση ως κυβέρνηση πρώτον οι δημόσιοι υπάλληλοι να λάβουν τη σωστή εκπαίδευση με βάση τα νέα δεδομένα της τεχνολογίας που έχουμε σήμερα μπροστά μας, αλλά και της νέας τεχνολογίας που θα έχουμε στο εγγύς μέλλον. Ως υφυπουργείο, έχουμε προχωρήσει σε συνεργασία με εταιρεία στο εξωτερικό στη σωστή αρχιτεκτονική των υποδομών του κράτους. Η τεχνητή νοημοσύνη τεκμηριωμένα είναι για πάνω από 50 χρόνια στη ζωή μας. Έγινε ευρέως γνωστή ανά το παγκόσμιο λόγω των chatbots (chatgpt) που έχουν δημιουργηθεί και τις δυνατότητες που δίνονται μέσω των εφαρμογών της.

Για να χρησιμοποιήσουμε ως κράτος την τεχνητή νοημοσύνη, θα πρέπει να υπάρχει κατ’ αρχήν η βάση δεδομένων, ώστε όταν θα χτίσουμε το ΑΙ, να χτιστεί με βάση τα δεδομένα που θα έχουμε διαθέσιμα. Όταν θα έχουμε όλες τις πληροφορίες σε μία βάση, το δικό μας εργαλείο ΑΙ θα μαζεύει τις πληροφορίες από τη συγκεκριμένη βάση.

Αυτό που ετοιμάζουμε τώρα είναι την αποθήκη πληροφοριών.

Ερ.: Επηρεάζεται ο τομέας έρευνας και καινοτομίας από τους πολέμους που βρίσκονται σε εξέλιξη σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή; Αν ναι, με ποιους τρόπους;

Απ.: Καταρχήν κανένας πόλεμος δεν είναι αρεστός, η ειρήνη είναι πανανθρώπινο αγαθό στο οποίο προσδοκούμε όλοι. Ωστόσο από τη στιγμή που υπάρχει πόλεμος σε μια χώρα ο κόσμος, οι επιχειρήσεις που επηρεάζονται, πρέπει να έχουν εναλλακτική λύση που συνήθως είναι η έξοδος για τις επιχειρήσεις από τις χώρες τους.

Ως υφυπουργείο και συγκεκριμένα, το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ), είχαμε συνάψει συμφωνία μαζί με το αντίστοιχο ίδρυμα του Ισραήλ για κοινά, χρηματοδοτούμενα έργα για μικρομεσαίες και νεοφυείς επιχειρήσεις σε Κύπρο και Ισραήλ.

Αν δεν υπήρχε ο πόλεμος θα μπορούσε να γίνει άμεσα, ωστόσο λόγω του πολέμου υπάρχουν προβλήματα. Ταυτόχρονα, υπήρχαν και εταιρείες από το Ισραήλ οι οποίες είχαν συμβληθεί με άλλες κυπριακές εταιρείες και το κράτος για τη δημιουργία πληροφοριακών συστημάτων που δυστυχώς λόγω του πολέμου υπάρχει μια μεγάλη καθυστέρηση.

Σε ότι αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία για παράδειγμα, υπάρχει μεγάλη μερίδα ατόμων με υψηλή τεχνογνωσία σε ηλεκτρονικά συστήματα. Αυτά τα άτομα ήρθαν στην Κύπρο και είναι προς όφελος της χώρας, αλλά ταυτόχρονα επηρεάζεται η χώρα που έχει τον πόλεμο. Γίνεται προσπάθεια για εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων συνεργασίας με τις δύο χώρες σε ότι αφορά την έρευνα και την καινοτομία.

Ερ.: Έχει διαφοροποιηθεί το συνολικό κόστος που προβλέπει η συνεργασία με το Ισραήλ; Που κυμαίνεται;

Απ.: Δεν έχει διαφοροποιηθεί το συνολικό κόστος. Κυμαίνεται στο €1 εκατ.

Ερ.: Ποιες σημαντικές αλλαγές αναμένονται το επόμενο έτος σε νομοθετικό επίπεδο, για ενίσχυση του πλαισίου ανάπτυξης των τομέων έρευνας, καινοτομίας και για τη ψηφιακή μετάβαση;

Απ.: Σημαντική εξέλιξη είναι οι τεχνοβλαστοί (spinoffs), που αφορούν στη δυνατότητα των δημόσιων πανεπιστημίων να δημιουργούν εταιρείες, τις οποίες να μπορούν να αξιοποιούν για δημιουργία ερευνητικών και καινοτόμων εργαλείων. Είναι ένα έργο το οποίο χρειάζεται τη σύμφωνο γνώμη όλων των εμπλεκόμενων μερών, του Υπουργείου Οικονομικών, Παιδείας και του Υφυπουργείου μας. Από τη δική μας πλευρά έχουμε δώσει όλες τις απαιτούμενες απαντήσεις που ζητήθηκαν και αναμένουμε σύντομα σε τεχνοκρατικό επίπεδο, το εγχείρημα να πάρει σάρκα και οστά.

Πρόκειται για μια μακραίωνη συζήτηση η οποία πρέπει να βρει λύση. Ενώ σημαντικό είναι επίσης να εξετάσουμε και τη δημιουργία ενός νομοθετικού πλαισίου για την εφαρμογή των sandboxes.

Συγκεκριμένα ως κράτος θα καθορίσουμε μια συγκεκριμένη περιοχή όπου δύναται να εγκατασταθούν ερευνητικά κέντρα με σκοπό να δημιουργηθούν ερευνητικές υπηρεσίες, κάτι που συνεπάγεται καινοτόμα προϊόντα. Τα sandboxes δεν διέπονται από οποιαδήποτε νομοθεσία για αυτό που παράγουν, ωστόσο δεν θα επιτρέπεται η εξαγωγή τους. Με τον καθορισμό ενός νομοθετικού πλαισίου, θα δίνεται η ευκαιρία στους ερευνητές με απλές διαδικασίες, εσωτερικά να παράγουν την έρευνα, να ελέγχουν το νέο προϊόν εσωτερικά και όταν είναι έτοιμο να βγει προς τα έξω, τότε να διέπετε από τη νομοθεσία και να ελέγχεται από τα αρμόδια τμήματα.

Mε αυτόν τον τρόπο θα επισπευσθούν οι ερευνητικές διαδικασίες, θα μπορούν να γίνονται καλύτερα οι δοκιμές εντός των sandboxes, κατά συνέπεια θα μπορούμε ως κράτος να προσελκύσουμε ξένους ερευνητές και εταιρείες.

Ακόμη, προωθείται το νομοθετικό πλαίσιο για το ΑΙ. Πρόσφατα έχει εγκριθεί το νομοθετικό πλαίσιο από την ΕΕ, η οποία είναι πλέον η πρώτη παγκόσμια δύναμη που νομοθετεί το ΑΙ. Αυτή τη στιγμή αναμένεται η ολοκλήρωση της έγκρισης του το πρώτο τρίμηνο του 2024.  Ως κράτος θα πρέπει να προχωρήσουμε με την υιοθέτηση του νομοθετικού πλαισίου.

Ερ.: Πόσες θέσεις εργασίας έχουν δημιουργηθεί μέχρι σήμερα στο πλαίσιο των ενεργειών για ενίσχυση του επιχειρηματικού οικοσυστήματος στην Κύπρο, με βάση την Εθνική Δήλωση Πολιτικής;

Απ.: Με βάση τα στοιχεία που κατέχουμε, από την 1^η Ιανουαρίου 2022 μέχρι τον Μάιο του 2023 οι εργαζόμενοι υψηλής εξειδίκευσης από τρίτες χώρες ξεπερνούν τις 16 χιλ. Όσον αφορά τις νεοφυείς επιχειρήσεις έχουν ξεπεράσει τις 500 εταιρείες στην Κύπρο. Τα στοιχεία αφορούν ευρύτερα και όχι μόνο τον τομέα τεχνολογίας, κάτι που είναι ενθαρρυντικό. Ωστόσο μετά από μια σειρά συναντήσεων που έχουν γίνει με το οικοσύστημα εξετάζουμε ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν υπόψη, ποια νέα μέτρα θα πρέπει να υλοποιήσουμε με στόχο η Κύπρος να συνεχίσει να είναι ένας ελκυστικός προορισμός για τους επιχειρηματίες και τους επαγγελματίες με υψηλή εξειδίκευση.

Ερ.: Πώς προχωρεί το σχέδιο Cyprus Digital Nomad Visa που χειρίζεται το Υφυπουργείο; Σε ποιο επίπεδο βρίσκεται το ενδιαφέρον και ποια τα μελλοντικά πλάνα; Θα συνεχιστεί το σχέδιο τα επόμενα χρόνια; Αν ναι, ποια στοιχεία του προτίθεστε να επαναξιολογήσετε για τυχόν αλλαγές;

Απ.: Το σχέδιο Cyprus Digital Nomad Visa ολοκληρώνεται στις 31 Μάιου του 2024. Είμαι της άποψης ότι θα πρέπει να ανανεωθεί, θα πρέπει να εμπλουτιστεί και όσον αφορά τη δική μας συνεισφορά σε αυτό, είναι η ψηφιοποίηση των διαδικασιών έτσι ώστε να γίνονται με επίσπευση. Όχι μόνο για αυτούς που θα έρθουν, αλλά και για αυτούς που ήδη έχουν τη βίζα παραμονής, να μπορούν να αιτούνται για ανανέωση αυτόματα, χωρίς φυσική παρουσία.

Τα κίνητρα που τους απασχολούν αφορούν σε περισσότερα ιδιωτικά σχολεία, καθώς μεταστεγάζονται με τις οικογένειες τους και την εξεύρεση στέγης.

Εξετάζεται από το κάθε υπουργείο ξεχωριστά, υπουργείο Παιδείας και Εσωτερικών. Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και λόγω του φορολογικού καθεστώτος και άλλων παραμέτρων, λαμβάνουμε συνεχώς ερωτήματα από εταιρείες άλλων χωρών και είμαστε σε επικοινωνία με τον Invest Cyprus. Επιβάλλεται η ανανέωση του σχεδίου.

Ερ.: Υπάρχουν εκκρεμότητες που αφορούν το Υφυπουργείο, οι οποίες αποτελούν προϋποθέσεις για την εξασφάλιση κεφαλαίων του σχεδίου Ανάκαμψης; Αν ναι, ποιες είναι αυτές;

Απ.: Τα έργα που έχουν συμπεριληφθεί στο σχέδιο είχαν κατατεθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση. Υπάρχουν προϋποθέσεις και συγκεκριμένες καταληκτικές ημερομηνίες για την ολοκλήρωση των έργων και την ενημέρωση του κάθε αρμόδιου τμήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ως υφυπουργείο για το 2023, αυτή τη στιγμή που λήγει η πρώτη και η δεύτερη δόση του σχεδίου έχουμε εναρμονιστεί πλήρως. Τα δύο έργα που ήταν σε εκκρεμότητα και έχουν υλοποιηθεί και έχουν εγκριθεί από την ΕΕ είναι η στρατηγική έρευνας και καινοτομίας και η πλατφόρμα για τις νεοφυείς εταιρείες που εγγράφονται στην κυπριακή Δημοκρατία.

Ερ.: Ποια είναι τα επόμενα έργα;

Απ.: Τα έργα που αναμένονται εντός του 2024 είναι η ηλεκτρονική υπηρεσία για την έκδοση πιστοποιητικού στρατολογικής κατάστασης (τύπου Α) των αρρένων, το οποίο θα μπορεί να εκδίδεται διά μέσου του gov.cy και χρησιμοποιείται για έκδοση κάρτας νοσηλείας, εργοδότηση, άδεια οπλοκατοχής, φοιτητική χορηγία, δελτίο υγείας αθλητού κλπ. Αυτά τα δύο έργα αφορούν στο ΣΑΑ.

Αρχές του 2024 προχωρούμε στη φάση Β’ για το σύστημα διαχείρισης σειράς προτεραιότητας και εξυπηρέτησης στα ΚΕΠ και στα κέντρα πολίτη του τμήματος ταχυδρομικών υπηρεσιών όπου ουσιαστικά θα δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες διαμέσου της ιστοσελίδας ή του κινητού τους τηλεφώνου να επιλέγουν την ημέρα και ώρα που υπάρχει διαθεσιμότητα για ραντεβού.

Ταυτόχρονα, οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίζουν διαδικτυακά τι έντυπα θα πρέπει να έχουν στην κατοχή τους για την υπηρεσία για την οποία ενδιαφέρονται και επίσης, θα παρέχονται διαδικτυακά κάποιες υπηρεσίες.

Έχουμε παραδώσει το εθνικό ταμείο αλληλεγγύης. Πρόσφατα ολοκληρώθηκε το ηλεκτρονικό σύστημα δικαιοσύνης e-justice το οποίο είναι έργο του ΣΑΑ και αποτελούσε πάγιο αίτημα του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και υλοποιείται. Το σύστημα είναι ένα πλέον αυτοματοποιημένο, εύχρηστο σύστημα δικαιοσύνης για τη διεκπεραίωση των εργασιών των δικαστηρίων και των δικηγόρων. Με τη χρήση του θα υπάρχει επίσπευση έκδοσης αποφάσεων, εξυπηρέτηση νομικών και φυσικών προσώπων μέσω διαδικτύου, επιτάχυνση της διοικητικής λειτουργίας των δικαστηρίων, μείωση του χρόνου εξυπηρέτησης του κοινού, πλήρης ηλεκτρονική μεταχείριση των υποθέσεων που κατατίθενται στα δικαστήρια, ηλεκτρονική διαχείριση ενταλμάτων και ηλεκτρονική επικοινωνία μεταξύ των δικαστηρίων.

Το επόμενο έργο που εμπίπτει στο ΣΑΑ, αφορά στο τμήμα πολεοδομίας και θα τεθεί σε εφαρμογή πριν τις δημοτικές εκλογές. Πρόκειται για το έργο «ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ» που αφορά την ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων, την ψηφιοποίηση διαδικασιών του τμήματος, την ηλεκτρονική υποβολή αίτησης πολεοδομικής άδειας και ότι αφορά γενικά το τμήμα.

Αρχές του 2024, βάζουμε ταυτόχρονα σε εφαρμογή την ηλεκτρονική ταυτότητα και υπογραφή. Για πρώτη φάση ως κράτος θα επωμιστούμε το κόστος για 50 χιλ. άδειες χρήσης για τρία έτη, αυτή είναι η πρώτη φάση. Στόχος όλοι οι πολίτες τα επόμενα χρόνια να έχουν ηλεκτρονική ταυτότητα και υπογραφή. Για την πρώτη φάση κατηγοριοποιήθηκαν αυτοί που θα τη χρησιμοποιήσουν άμεσα, δηλαδή οι φοιτητές για τη φοιτητική χορηγία, οι δικηγόροι για τη χρήση του e-justice και οι αρχιτέκτονες για τη χρήση του ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ.

Ερ.: Από τα πιο πάνω έργα, είτε εντός είτε εκτός του ΣΑΑ, ποιο έχει το μεγαλύτερο κόστος και ποιο θεωρείτε είναι η μεγαλύτερη πρόκληση;

Απ.: Υπάρχουν έργα που τρέχουν τα οποία είναι €1 εκατ., όπως για παράδειγμα το ολοκληρωμένο σύστημα του εφόρου εταιρειών, ένα μεγαλεπίβολο έργο το οποίο χρειάζεται χρόνο και θα είναι πλήρως ψηφιοποιημένο. Προσωπικά θεωρώ ότι το μεγαλύτερο έργο είναι αυτό που θα δοθεί στους πολίτες, το ηλεκτρονικό πορτοφόλι, ώστε όλα να μπορούν να γίνονται διά μέσου του κινητού τους τηλεφώνου.

Ερ.: Πού βρίσκεται η υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για τις αποκεντρωμένες τεχνολογίες (Blockchain);

Απ.: Η στρατηγική έχει δημιουργηθεί το 2020 και ήταν μία συνεργασία του υφυπουργείου με το υπουργείο Οικονομικών. Αφορούσε σε δύο τομείς: Ο πρώτος ήταν για τα κρυπτονομίσματα, κάτι το οποίο εν τέλει ναυάγησε και ο δεύτερος τομέας στον οποίο είμαστε άμεσα εμπλεκόμενοι αφορούσε στην πιστοποίηση διπλωμάτων. Δηλαδή τα πιστοποιητικά των πανεπιστημίων κλπ.

Ο δεύτερος τομέας τρέχει κανονικά με το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και με ιδιωτική εταιρεία. Όμως χρειάζονται περισσότερα εργαλεία όσον αφορά τη χρήση του Blockchain.