Αύξηση κατέγραψαν τα στοιχεία ενεργητικού και τα στοιχεία παθητικού των Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου (ΕΧ) το 2021, σε σύγκριση με το 2020, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιοποίησε η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου την Τετάρτη.
Σύμφωνα με την ΚΤΚ, τα συνολικά αποθέματα των στοιχείων ενεργητικού των ΕΧ ανήλθαν το 2021 σε €27,4 δισ., καταγράφοντας αύξηση από τα €22,8 δισ. το 2020.
Όπως σημειώνει η ΚΤΚ, αυτό αντικατοπτρίζεται κυρίως από την αύξηση που καταγράφεται σε μετοχικούς τίτλους και μετοχές/μερίδια επενδυτικών ταμείων, καθώς και σε μικρότερο βαθμό των μακροπρόθεσμων επενδύσεων σε χρεωστικούς τίτλους από κατοίκους στο εξωτερικό.
Το κύριο συστατικό των στοιχείων ενεργητικού των ΕΧ είναι οι χρεωστικοί τίτλοι, παρόλο που τα μερίδια των μετοχικών τίτλων και των μετοχών/μεριδίων επενδυτικών ταμείων κατέχουν επίσης σημαντικό μερίδιο. «Αυτό δείχνει ότι οι προτιμήσεις των κατοίκων επενδυτών κλίνουν ελάχιστα προς τους χρεωστικούς τίτλους», αναφέρει στην έκθεσή της η ΚΤΚ.
Συγκεκριμένα, οι χρεωστικοί τίτλοι στοιχείων ενεργητικού ανήλθαν σε €14 δισ. το 2021, αντιπροσωπεύοντας το 51% των συνολικών περιουσιακών στοιχείων του χαρτοφυλακίου, σε σύγκριση με 58% το 2020. Οι μετοχικοί τίτλοι και οι μετοχές/μερίδια επενδυτικών ταμείων ανήλθαν σε €13,4 δισ. σε στοιχεία ενεργητικού, αντιπροσωπεύοντας το 49% του συνολικού χαρτοφυλακίου, σε σύγκριση με 42% το 2020.
Οι κυριότεροι επενδυτικοί προορισμοί σε σχέση με τα στοιχεία ενεργητικού των ΕΧ για το 2021 ήταν η Ρωσία, το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και οι ΗΠΑ. Οι παραπάνω αποτελούν το 56%, ενώ το υπόλοιπο 44% αποτελείται από άλλες 128 χώρες.
Για τη Ρωσία και τις ΗΠΑ οι εισηγμένοι μετοχικοί τίτλοι αποτελούν την πλειοψηφία των στοιχείων ενεργητικού των ΕΧ, για το Λουξεμβούργο η πλειοψηφία αφορά μετοχές/μερίδια επενδυτικών ταμείων, για την ΕΤΕπ οι χρεωστικοί τίτλοι κυριαρχούν στα περιουσιακά στοιχεία των ΕΧ, ενώ για την Ιρλανδία, τόσο οι χρεωστικοί τίτλοι όσο και οι μετοχές/μερίδια επενδυτικών ταμείων αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων χαρτοφυλακίου.
Ο κύριος αντισυμβαλλόμενος τομέας στον οποίο οι κάτοικοι επενδυτές επένδυσαν το 2021 ήταν οι «μη χρηματοοικονομικοί οργανισμοί» που αναλογούν στο 28% των συνολικών στοιχείων ενεργητικού των ΕΧ, ακολουθούμενο από την κατηγορία «επενδυτικά ταμεία», με 20% των συνολικών στοιχείων ενεργητικού.
Τα συνολικά αποθέματα των στοιχείων παθητικού των ΕΧ ανήλθαν το 2021 σε €34,5 δισ., καταγράφοντας αύξηση από τα €30,4 δισ. το 2020. «Η αύξηση αντανακλά ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον από μη κατοίκους για επένδυση κυρίως σε μακροπρόθεσμους χρεωστικούς τίτλους που εκδόθηκαν από Κύπριους κατοίκους και σε μικρότερο βαθμό σε μετοχικούς τίτλους και μετοχές/μερίδια επενδυτικών ταμείων», αναφέρει η ΚΤΚ.
Η πλειονότητα των στοιχείων παθητικού των ΕΧ εκδόθηκε από κατοίκους επενδυτές «λοιπών ταμείων» για το 2021 και το 2020, αν και τα στοιχεία παθητικού των ΕΧ του τομέα Γενική Κυβέρνηση αποτελούν επίσης ένα μεγάλο μέρος των συνολικών θέσεων.
Οι χρεωστικοί τίτλοι που κρατούνταν από μη κατοίκους ανήλθαν σε €21,8 δισ., από €19,47 δισ., το 2020, αντιπροσωπεύοντας το 63% του συνολικού χαρτοφυλακίου του παθητικού κατά το 2021 και 2020 αντίστοιχα. Οι μετοχικοί τίτλοι και οι μετοχές/μερίδια επενδυτικών ταμείων ανήλθαν σε €12,7 δισ. από €10,9 δισ. το 2020, αντιπροσωπεύοντας το 37% του χαρτοφυλακίου.
Η ΚΤΚ σημειώνει ότι η Κύπρος φιλοξενεί έναν μεγάλο αριθμό «οντοτήτων ειδικού σκοπού (SPEs)», που είναι εγγεγραμμένες στην Κύπρο και ταξινομούνται ως κάτοικοι. «Το ενεργητικό και το παθητικό τους επηρεάζει σημαντικά τις στατιστικές ΕΧ της χώρας, αν και η αλληλεπίδραση με την εγχώρια οικονομία είναι περιορισμένη», αναφέρει η ΚΤΚ, συμπληρώνοντας ότι η πλειονότητα των SPEs που κατέχουν χρηματοοικονομικά μέσα ΕΧ χρησιμοποιούνται ως οχήματα χρηματοδότησης για να διοχετεύουν κεφάλαια εντός ενός παγκόσμιου ομίλου εκ μέρους μιας μη κατοίκου μητρικής επιχείρησης.
Γι’ αυτό, η ΚΤΚ δημοσίευσε και ανάλυση, όπου ταξινομεί τις SPEs ως «μη κατοίκους» έτσι ώστε να απομακρυνθεί η επίδραση που έχουν στις στατιστικές των ΕΧ.
‘Όταν οι SPEs ταξινομούνται ως μη κάτοικοι, τα συνολικά στοιχεία ενεργητικού των ΕΧ μειώνονται περίπου 10% το 2021 και 11% το 2020, συγκρινόμενα με τα στοιχεία που ταξινομούν τις SPEs ως κατοίκους. Η υψηλότερη επίδραση εντοπίζεται στους μετοχικούς τίτλους και στις μετοχές/μερίδια επενδυτικών ταμείων, που μειώνονται στα €11 δισ. το 2021 σε σύγκριση με €13,4 δισ. όταν ταξινομούνται ως κάτοικοι.
Τα συνολικά στοιχεία παθητικού των ΕΧ επηρεάζονται στο μεγαλύτερο βαθμό από τις SPEs. Όταν αυτές ταξινομούνται ως μη κάτοικοι, αυτά πέφτουν στα €20,9 δισ. σε αντίθεση με €34,5 δισ., όταν ταξινομούνται ως κάτοικοι. Για τα έτη 2021 και 2020 η επίδραση των SPEs διαφαίνεται κυρίως στην κατηγορία των μετοχικών τίτλων και μετοχών/μεριδίων επενδυτικών ταμείων με μια μείωση κατά 66% και 73% αντίστοιχα.