Έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη;
09/05/2011
Σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του BBC το Σάββατο το πρωί, το οποίο βασίζεται σε πληροφορίες του Γερμανικού περιοδικού Der Spiegel, υπουργοί Οικονομικών πέντε χωρών της Ευρωζώνης (της Ελλάδας, της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας) συναντήθηκαν προχθες το βράδυ στο Λουξεμβούργο για να συζητήσουν την πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη.
Σύμφωνα με το BBC τόσο η Ελληνική όσο και η Γερμανική κυβέρνηση διέψευσαν τις πληροφορίες αυτές. Καθόλου παράξενο φυσικά. Αν υπάρχει τέτοια πρόθεση, δεν πρόκειται να δοθεί προειδοποίηση πριν παρθούν οριστικές πολιτικές αποφάσεις.
Οι αγορές, που δεν πείσθηκαν από τις διαψεύσεις, απάντησαν με πτώση της ισοτιμίας του Ευρώ με το δολάριο στο 1.44 στις δέκα το βράδυ του Σαββάτου.
Η δική μου άποψη είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει καπνός χωρίς φωτιά.
Συνάντηση Παρασκευή βράδυ υπουργών πέντε μόνο χωρών, δύο αν όχι και τέσσερις από τις οποίες είναι οι πλέον ισχυρές στην Ευρωζώνη με την ταλαιπωρημένη Ελλάδα, δεν μπορεί να είναι συνάντηση ρουτίνας.
Δεν σημαίνει όμως ότι το κύριο θέμα που συζητήθηκε ήταν η έξοδος της Ελλάδας από το Ευρώ, παρόλο που αυτό δε μπορεί να αποκλεισθεί.
Το πιο πιθανό, κατά τη δική μου άποψη, είναι να συζητήθηκαν πιθανοί τρόποι επίλυσης της κρίσης χρέους που πλήττει την Ελλάδα, και ιδιαίτερα οι διάφορες εναλλακτικές ιδέες για την αναδιάρθρωση του χρέους της.
Όσον αφορά την έξοδο της Ελλάδας από το Ευρώ, θα επαναλάμβανα αυτό που είπα πέρυσι το καλοκαίρι (στα Αγγλικά), και το οποίο είχε αρκετή απήχηση στην ίδια τη Γερμανία:
Αν υπάρχει σκέψη για έξοδο οποιασδήποτε χώρας από την Ευρωζώνη, η επάνοδος του Γερμανικού μάρκου είναι πολύ πιο ορθολογική, παρά η επάνοδος της δραχμής. Αυτή θα επιτρέψει στη Γερμανία να συνεχίσει να καταπολεμά τον πληθωρισμό που έχει φθάσει στα ύψη του 2.6%, και θα επιτρέψει την υποτίμηση του Ευρώ η οποία με τη σειρά της θα επαναφέρει την ανάπτυξη όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στις άλλες χώρες της περιφέρειας.
Επειδή όμως η εξαγωγική βιομηχανία στη Γερμανία βολεύεται με ένα πιο αδύνατο νόμισμα από το μάρκο αυτό δεν πρόκειται να γίνει. Η Γερμανική βιομηχανία χρειάζεται τις αδύνατες χώρες μέσα στην Ευρωζώνη. Και γι' αυτό θα επιδιώξει την αναδιάρθρωση του χρέους των χωρών της περιφέρειας - με Γερμανο-γαλλικούς φυσικά όρους.
Η προχθεσινή συνάντηση φαίνεται σε μένα να είναι το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Πανίκος Δημητριάδης
Καθηγητής Οικονομικών
Πανεπιστήμιο του Leicester
Σύμφωνα με το BBC τόσο η Ελληνική όσο και η Γερμανική κυβέρνηση διέψευσαν τις πληροφορίες αυτές. Καθόλου παράξενο φυσικά. Αν υπάρχει τέτοια πρόθεση, δεν πρόκειται να δοθεί προειδοποίηση πριν παρθούν οριστικές πολιτικές αποφάσεις.
Οι αγορές, που δεν πείσθηκαν από τις διαψεύσεις, απάντησαν με πτώση της ισοτιμίας του Ευρώ με το δολάριο στο 1.44 στις δέκα το βράδυ του Σαββάτου.
Η δική μου άποψη είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει καπνός χωρίς φωτιά.
Συνάντηση Παρασκευή βράδυ υπουργών πέντε μόνο χωρών, δύο αν όχι και τέσσερις από τις οποίες είναι οι πλέον ισχυρές στην Ευρωζώνη με την ταλαιπωρημένη Ελλάδα, δεν μπορεί να είναι συνάντηση ρουτίνας.
Δεν σημαίνει όμως ότι το κύριο θέμα που συζητήθηκε ήταν η έξοδος της Ελλάδας από το Ευρώ, παρόλο που αυτό δε μπορεί να αποκλεισθεί.
Το πιο πιθανό, κατά τη δική μου άποψη, είναι να συζητήθηκαν πιθανοί τρόποι επίλυσης της κρίσης χρέους που πλήττει την Ελλάδα, και ιδιαίτερα οι διάφορες εναλλακτικές ιδέες για την αναδιάρθρωση του χρέους της.
Όσον αφορά την έξοδο της Ελλάδας από το Ευρώ, θα επαναλάμβανα αυτό που είπα πέρυσι το καλοκαίρι (στα Αγγλικά), και το οποίο είχε αρκετή απήχηση στην ίδια τη Γερμανία:
Αν υπάρχει σκέψη για έξοδο οποιασδήποτε χώρας από την Ευρωζώνη, η επάνοδος του Γερμανικού μάρκου είναι πολύ πιο ορθολογική, παρά η επάνοδος της δραχμής. Αυτή θα επιτρέψει στη Γερμανία να συνεχίσει να καταπολεμά τον πληθωρισμό που έχει φθάσει στα ύψη του 2.6%, και θα επιτρέψει την υποτίμηση του Ευρώ η οποία με τη σειρά της θα επαναφέρει την ανάπτυξη όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στις άλλες χώρες της περιφέρειας.
Επειδή όμως η εξαγωγική βιομηχανία στη Γερμανία βολεύεται με ένα πιο αδύνατο νόμισμα από το μάρκο αυτό δεν πρόκειται να γίνει. Η Γερμανική βιομηχανία χρειάζεται τις αδύνατες χώρες μέσα στην Ευρωζώνη. Και γι' αυτό θα επιδιώξει την αναδιάρθρωση του χρέους των χωρών της περιφέρειας - με Γερμανο-γαλλικούς φυσικά όρους.
Η προχθεσινή συνάντηση φαίνεται σε μένα να είναι το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Πανίκος Δημητριάδης
Καθηγητής Οικονομικών
Πανεπιστήμιο του Leicester
5 σχόλια
on 09/05/2011
Parakalo k Demetriadi, mporite na aksigisete ligo analitika, ti simeni "anadiathrosi xreous" ? Ti ine afto, kai pos litourgi?
on 09/05/2011
Μιά πολύ καλή και λεπτομερής εισήγηση του καθηγητή Νικόλα Οικονομίδη του New York University και του συνεργάτη του Roy Smith δημοσιεύθηκε χθές στην Καθημερινή των Αθηνών:
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_2_08/05/2011_441420
Συμφωνώ με τα περισσότερα σημεία.
Πιστεύω όμως ότι υποεκτιμά κάπως τις επιπτώσεις γιά τις τράπεζες, ιδιαίτερα τις ελληνικές, και υπερεκτιμά τη δυνατότητα της Ελληνικής κυβέρνησης να ενισχύσει με νέα κεφάλαια τις ελληνικές τράπεζες.
Ανκαι αυτό είναι θέμα που θα πρέπει να λυθεί, μου φαίνεται ότι η αναδιάρθρωση είναι προς όφελος της χώρας στο σύνολό της, όπως υποστηρίζει και ο κ. Οικονομίδης.
Στο αδιέξοδο που βρίσκεται τώρα η Ελλάδα δεν υπάρχουν και πολλές εναλλακτικές λύσεις...
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_2_08/05/2011_441420
Συμφωνώ με τα περισσότερα σημεία.
Πιστεύω όμως ότι υποεκτιμά κάπως τις επιπτώσεις γιά τις τράπεζες, ιδιαίτερα τις ελληνικές, και υπερεκτιμά τη δυνατότητα της Ελληνικής κυβέρνησης να ενισχύσει με νέα κεφάλαια τις ελληνικές τράπεζες.
Ανκαι αυτό είναι θέμα που θα πρέπει να λυθεί, μου φαίνεται ότι η αναδιάρθρωση είναι προς όφελος της χώρας στο σύνολό της, όπως υποστηρίζει και ο κ. Οικονομίδης.
Στο αδιέξοδο που βρίσκεται τώρα η Ελλάδα δεν υπάρχουν και πολλές εναλλακτικές λύσεις...
on 09/05/2011
Having the Germans exit the Euro, allowing the rest of the economies to deal with their problems by devaluing the Euro, seems to make perfect economic sense. Interesting solution indeed. However, it will be a blow to the Euro as "world" currency and the Eurozone in general. Having the rich leave the Euro, rather than the poor would mean an irreversible admission that the Euro has failed. I would think, that among the European Franco-German elites totally abandoning the Euro would be unacceptable. Besides economics, national prides and ideologies are also at stake, and this solution would be an admission that the Brits were right all along. I think they would rather let the Greeks go bankrupt, ... at least that will save them some face.
One thing is clear. The Euro experiment is in the middle of an existential storm and the Europeans need to decide 'what it will be' ... soon ... before the markets decide for them. The question remains "how big of a price are the rich countries willing to pay in order to keep it together" ... as their tax-payers/votes are running out patience.
p.s. Thanks for the Kathimerini article. It provides clarity to the common misconceptions of restructuring. (Roy Smith, was my favorite professor at Stern. He brought both academic theory and practical market reality to the classroom, as he was an ex-Goldman partner).
One thing is clear. The Euro experiment is in the middle of an existential storm and the Europeans need to decide 'what it will be' ... soon ... before the markets decide for them. The question remains "how big of a price are the rich countries willing to pay in order to keep it together" ... as their tax-payers/votes are running out patience.
p.s. Thanks for the Kathimerini article. It provides clarity to the common misconceptions of restructuring. (Roy Smith, was my favorite professor at Stern. He brought both academic theory and practical market reality to the classroom, as he was an ex-Goldman partner).
on 10/05/2011
Dear Kyriako:
Many thanks for this. I agree with most of your remarks.
My suggestion about the DM - which I made last year - was indeed a semi-serious one. At the time I was just responding to Kugman's idea that Greece should introduce the eurodrachma for a couple of years to regain competitiveness. It made no sense to me, as Ireland, Portugal and Spain were in similar position.
Now flagging the prospect of the DM is a good answer to those in Germany who are hoping to kick Greece out of the eurozone. I hope it will be used as such.
It seems to me that national pride for many Germans is not linked to the euro and they can always blame the weaker countries for leaving, if they decided they ahd enough of 'subsidising' the periphery.
It makes a lot of sense for them and it makes a lot of sense for the rest of the eurozone as Germany is proving to be the main stumbling block to further integration, without which the currency union will not survive.
I can see the French leading the union to full economic integration, even if it costs them more money (the same cannot be said for the Germans).
A currency union to survive needs fiscal stabilisers and automatic transfers, not fiscal discipline when the periphery is facing negative real shocks. Yet all the talk - emanating from Germany - is for more austerity, which can only breed more trouble. Even if they decide to refinance Greece on better terms, that is only one part of the problem. Where will the growth come from? Without it, even a 60% debt ratio is not sustainable.
Many thanks for this. I agree with most of your remarks.
My suggestion about the DM - which I made last year - was indeed a semi-serious one. At the time I was just responding to Kugman's idea that Greece should introduce the eurodrachma for a couple of years to regain competitiveness. It made no sense to me, as Ireland, Portugal and Spain were in similar position.
Now flagging the prospect of the DM is a good answer to those in Germany who are hoping to kick Greece out of the eurozone. I hope it will be used as such.
It seems to me that national pride for many Germans is not linked to the euro and they can always blame the weaker countries for leaving, if they decided they ahd enough of 'subsidising' the periphery.
It makes a lot of sense for them and it makes a lot of sense for the rest of the eurozone as Germany is proving to be the main stumbling block to further integration, without which the currency union will not survive.
I can see the French leading the union to full economic integration, even if it costs them more money (the same cannot be said for the Germans).
A currency union to survive needs fiscal stabilisers and automatic transfers, not fiscal discipline when the periphery is facing negative real shocks. Yet all the talk - emanating from Germany - is for more austerity, which can only breed more trouble. Even if they decide to refinance Greece on better terms, that is only one part of the problem. Where will the growth come from? Without it, even a 60% debt ratio is not sustainable.
on 09/05/2011
Κύριε Δημητριάδη
Συμφωνώ και με το άρθρο σας και το δεύτερο σχόλιο.Η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου.Όλοι αυτοί που έλεγαν ότι δεν θα υπάρχει αναδιάρθρωση έχουν χαθεί αλλά το πρόβλημα παραμένει πως θα γίνει η μοιρασιά της ζημιάς.Εδώ παίζεται ένα σκληρό πόκερ από όλους και κανένας δεν μπορεί να προβλέψει την κατάληξη.Αν έφευγε η Ελλάδα από το Ευρώ σιγά σιγά θα γινόταν ανταγωνιστική και θα άρχιζε η αντίστροφη μέτρηση.Δεν πρόκειται να φύγει τώρα αλλά θα πάρει και άλλα δάνεια με εγγυήσεις και όταν την"γαλέψουν"προς όφελος των ξένων τραπεζών θα δούμε τι θα φέρει το μέλλον.
Οι Ελληνικές τράπεζες απαξιώνονται σε τόσο μεγάλο βαθμό που ίσως να μην έχει και τόση σημασία για τους μετόχους τους αν κρατικοποιηθούν η επιβιώσουν σαν ιδιωτικές.Το ίδιο και οι Κυπριακές.Άμα χάνεις 90% των λεφτών σου δεν μπορείς να πουλήσεις τώρα για να διασώσεις το 10% αλλά μένεις ελπίζοντας σε ένα θαύμα που θα επιφέρει πολλαπλασιασμό στην τιμή της μετοχής ....Όπως ο τουρισμός λόγω απρόβλεπτων εξωγενών παραγόντων θα πάει καλά φέτος κάτι εντελώς αναπάντεχο μπορεί να ωφελέσει τις τράπεζες.Τώρα που οι αριθμοί άρχισαν να μιλούν και σε εκείνους που σε συνεντεύξεις τους απέκλειαν αναδιάρθρωση του Ελληνικού χρέους,μένει μόνο η ελπίδα που πάντα πεθαίνει τελευταία.Tο Stockwatch θυμίζει ότι την τελευταία φορά που η S&P υποβάθμισαν την Ελλάδα ακολούθησε την επομένη η Κύπρος.Πραγματικά απορώ ,εμείς που ζούμε στην Κύπρο περιμένουμε από τους ξένους να μας πουν ποιά είναι η κατάσταση της οικονομίας και των τραπεζών μας?
Συμφωνώ και με το άρθρο σας και το δεύτερο σχόλιο.Η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου.Όλοι αυτοί που έλεγαν ότι δεν θα υπάρχει αναδιάρθρωση έχουν χαθεί αλλά το πρόβλημα παραμένει πως θα γίνει η μοιρασιά της ζημιάς.Εδώ παίζεται ένα σκληρό πόκερ από όλους και κανένας δεν μπορεί να προβλέψει την κατάληξη.Αν έφευγε η Ελλάδα από το Ευρώ σιγά σιγά θα γινόταν ανταγωνιστική και θα άρχιζε η αντίστροφη μέτρηση.Δεν πρόκειται να φύγει τώρα αλλά θα πάρει και άλλα δάνεια με εγγυήσεις και όταν την"γαλέψουν"προς όφελος των ξένων τραπεζών θα δούμε τι θα φέρει το μέλλον.
Οι Ελληνικές τράπεζες απαξιώνονται σε τόσο μεγάλο βαθμό που ίσως να μην έχει και τόση σημασία για τους μετόχους τους αν κρατικοποιηθούν η επιβιώσουν σαν ιδιωτικές.Το ίδιο και οι Κυπριακές.Άμα χάνεις 90% των λεφτών σου δεν μπορείς να πουλήσεις τώρα για να διασώσεις το 10% αλλά μένεις ελπίζοντας σε ένα θαύμα που θα επιφέρει πολλαπλασιασμό στην τιμή της μετοχής ....Όπως ο τουρισμός λόγω απρόβλεπτων εξωγενών παραγόντων θα πάει καλά φέτος κάτι εντελώς αναπάντεχο μπορεί να ωφελέσει τις τράπεζες.Τώρα που οι αριθμοί άρχισαν να μιλούν και σε εκείνους που σε συνεντεύξεις τους απέκλειαν αναδιάρθρωση του Ελληνικού χρέους,μένει μόνο η ελπίδα που πάντα πεθαίνει τελευταία.Tο Stockwatch θυμίζει ότι την τελευταία φορά που η S&P υποβάθμισαν την Ελλάδα ακολούθησε την επομένη η Κύπρος.Πραγματικά απορώ ,εμείς που ζούμε στην Κύπρο περιμένουμε από τους ξένους να μας πουν ποιά είναι η κατάσταση της οικονομίας και των τραπεζών μας?